Współczesny nauczyciel w soczewce oświatowych tradycji

Małgorzata Kabat

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu z jednej strony jest pobudzenie oświatowego środowiska do refleksji na temat współczesnego modelu funkcjonowania nauczyciela, który tkwi w zasobach tradycyjnej pedagogiki, a z drugiej wskazanie możliwości zmian nauczycielskiego funkcjonowania poprzez zaistnienie nowych społecznych warunków. W podjętych rozważaniach zwrócono uwagę na utrwalenie się we współczesnych czasach elementów dawnego pruskiego modelu, opracowanego w XIX w. Jego ewaluacja i krytyka przyczyniła się do powstania odmiennych strategii i sposobów pełnienia nauczycielskich obowiązków, które są efektem dokonujących się zmian. Obszar poszukiwań zawężono do krótkiego wyeksponowania wybranych koncepcji wynikających z nurtu nowego wychowania, będącego reformatorskim ruchem pedagogicznym. Odcisnął on swoje piętno na nauczycielskiej profesji, która zaistniała m.in. w modelu Paula Freire’a, łączącego dawne i obecne rozwiązania. Ilustruje on głębszą perspektywę utrzymywania się zhierarchizowanej szkolnej struktury określającej aktywność nauczyciela w odmiennych warunkach społeczeństwa informacyjnego. Będzie on stanowił inspirację do podjęcia przez nauczyciela modernizacji swego zawodu i warsztatu pracy. W podsumowaniu zamieszczono autorskie opracowanie schematu zawierającego wybrane składniki z modeli nurtu nowego wychowania kształtujące aktywną postawę umożliwiającą odejście od zachowawczego podejścia.


Słowa kluczowe


nauczyciel; tradycja; model pruski; Gestalt; emancypacja; transgresja; model Freire'a; współczesność

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Literature

Aspin D.N., Chapman J.D. (2000). Lifelong Learning: Concepts and Conceptions. International Journal of Lifelong Education, 19(1), pp. 2–19. DOI: https://doi.org/10.1080/026013700293421

Borawska-Kalbarczyk K. (2009). o zarządzaniu z perspektywy ucznia – od kompetencji informacyjnych ku tworzeniu wiedzy w szkole. In: W.J. Maliszewski, I. Nowosad, R. Uździcki (red.), Szkoła w zmianie. Zarządzanie i komunikacja w sytuacjach szkolnych (pp. 21–43). Toruń: Wyd. Adam Marszałek.

Bourdieu P., Passeron J.C. (1990). Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania. Warszawa: PWN.

Copik I. (2013). Pedagogika miejsca – kultura lokalna a kształtowanie się tożsamości współczesnego człowieka. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pedagogika, 22, pp. 179–189.

Creswell J. (2014). Research Design. Qualitative, Quantitative and Mixed Methods Approaches. Los Angeles – London – New Delhi – Singapore – Washington D.C.: Sage.

Czerepaniak-Walczak M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej człowieka. Gdańsk: GWP.

Danilewicz W. (2016). Doświadczenie miejsca i globalnej przestrzeni – perspektywa pedagogiczna. Pedagogika Społeczna: Przeszłość – Teraźniejszość – Przyszłość, 1(59), pp. 81–93.

Demetrio D. (2006). Edukacja dorosłych. In: B. Śliwerski (red.), Pedagogika, t. 3: Subdyscypliny wiedzy pedagogicznej (pp. 113–236). Gdańsk: GWP.

Dobrowolski Z. (2005). Koncepcja społeczeństwa informacyjnego Daniela Bella. In: B. Sosińska-Kalata, M. Przastek-Samokowa, A. Skrzypczak (red.), Od informacji naukowej do technologii społeczeństwa informacyjnego (pp. 87–105). Warszawa: SBP.

Freire P. (1972). Pedagogy of the Oppressed, transl. M.B. Ramos. London: Penguin Books.

Ginger S. (1995). Gestalt. Sztuka kontaktu, transl. W. Drabik. Warszawa: Wyd. J. Santorski.

Giroux H.A. (2005). Schooling and the Struggle for Public Life: Democracy’s Promise and Education’s Challenge. Boulder – New York: Paradigm Publishers.

Gnitecki J. (1997). Supernauczanie. Perspektywy nowej edukacji. Poznań: Wyd. PTP.

Hejnicka-Bezwińska T. (2008). Pedagogika. Warszawa: WAiP.

Holmes B. (1981). Comparative Education: Some Considerations of Method. London: Routledge.

Jenks Ch. (2003). Transgression. London: Routledge.

Kabat M. (2013). Kreatywność w edukacji nauczyciela. Poznań: Wyd. UAM.

Konarzewski K. (1982). Podstawy teorii oddziaływań wychowawczych. Warszawa: PWN.

Kozielecki J. (2002). Transgresja i kultura. Warszawa: Wyd. Akademickie Żak.

Land S.M., Zimmerman H.T. (2015). Socio-Technical Dimensions of an Outdoor Mobile Learning Environment. a Three-Phase Design-Based Research Investigation. Educational Technology Research and Development, 63, pp. 229–255.

Łukasiewicz D. (2004). Szkolnictwo w Prusach Południowych (1793–1806) w okresie reform oświeceniowych. Poznań – Warszawa: PTPN.

Matejun M., Nowicki M. (2013). Organizacja w otoczeniu – od analizy otoczenia do dynamicznej lokalizacji. In: A. Adamik (red.), Nauka o organizacji. Ujęcie dynamiczne (pp. 152–221). Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business.

McLaren P. (1995). Critical Pedagogy and Predatory Culture: Oppositional Politics in a Postmodern Era. New York – London: Routledge.

Okoń W. (1999). Dziesięć szkół alternatywnych. Warszawa: WSiP.

Pelcowa H. (2009). trwanie i przemijanie w języku i obyczajowości wiejskiej. In: J. Adamowski, J. Styk (red.), Tradycja dla współczesności. Ciągłość i zmiana, t. 2: Tradycja w tekstach kultury (pp. 89–100). Lublin: Wyd. UMCS.

Rabiej L. (2013). Szkoła jako organizacja ucząca się. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 14(13), pp. 329–334.

Salmonowicz A.S. (1987). Prusy. Dzieje państwa i społeczeństwa. Poznań: Wyd. Poznańskie.

Sikorska-Michnik A., Wojnilko O. (red.) (1998). Słownik Współczesnego Języka Polskiego, t. 2. Warszawa: Wyd. Readers Digest.

Sośnicki K. (1967). Rozwój pedagogiki zachodniej na przełomie XIX i XX wieku. Warszawa: PZWS.

Stomma L. (1986). Antropologia kultury wsi polskiej XIX w. Warszawa: Instytut Wyd. PAX.

Stowe C.E. (1836). The Prussian System of Public Instruction and Its Applicability to the United States. Cincinnati: Truman and Smith.

Sztobryn S. (2004). Pedagogika Nowego Wychowania. In: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki (pp. 278–292). Warszawa: PWN.

Śliwerski B. (2009). Współczesna myśl pedagogiczna. Znaczenia, klasyfikacje, badania. Kraków: Oficyna Impuls.

Wach K. (2004). Analiza otoczenia przedsiębiorstwa w szkołach i koncepcjach zarządzania. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 812.

Wołoszyn S. (1998). Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku. Próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym. Kielce: Dom Wyd. Strzelec.

Netography

Sams A. (2021). There Is No Such Thing as THE Flipped Class. Retrieved from: http://chemicalsams.

blogspot.com/2011/10/there-is-no-such-thing-as-flpped-class.html (access: 25.02.2021).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/pe.2021.5.73-85
Data publikacji: 2021-11-15 21:31:42
Data złożenia artykułu: 2021-05-16 16:01:22


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1109
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 522

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Małgorzata Kabat

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.