Słowa tworzące obraz współczesnego świata dzieci na podstawie badań techniką „abecadła” Stefana Baleya
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: W artykule przedstawiono językowy obraz współczesnego świata na podstawie badań dzieci przeprowadzonych techniką abecadła, zaproponowaną przez Stefana Baleya. Przedstawiono założenia tej techniki i jej kluczowe rezultaty. Następnie omówiono założenia badań własnych. W artykule zaprezentowano wybrane wyniki badań.
Cel badań: Celem badań było poznanie doświadczeń dzieci i młodzieży dzięki wykorzystaniu techniki abecadła i porównanie wyników z wynikami badań opublikowanymi przez zespół Stefana Baleya w 1947 roku.
Metoda badań: Badania przeprowadzono techniką abecadła zaproponowaną przez Stefana Baleya i wykorzystaną przez jego zespół podczas badań prowadzonych w latach 1945 i 1947.
Wyniki: Zaprezentowane wyniki odnoszą się do trzech elementów: skojarzeń-wyrazów najczęściej przywoływanych przez dzieci (z uwzględnieniem różnic między grupą młodszą i starszą); skojarzeń-wyrazów odzwierciedlających aktualne zmiany w rzeczywistości społeczno-kulturowej (z uwzględnieniem różnic między grupą młodszą i starszą); słów, które można uznać za uniwersalne niezależnie od kontekstu politycznego, kulturowego, społecznego, gospodarczego itp. oraz wieku badanych.
Wnioski: Z badań wynika, że doświadczenia współczesnych dzieci można pogrupować w cztery typy kompleksów skojarzeń: 1) słowa ze świata mediów i nowoczesnych technologii; 2) nazwy geograficzne, nazwy obiektów przyrodniczych, nazwy roślin i zwierząt itp.; 3) słowa odnoszące się do nazw własnych osób i zwierząt; 4) słowa uniwersalne.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Baley S. i wsp. (1947). Wpływ wojny na psychikę młodzieży i dorosłych w Polsce, Psychologia Wychowawcza, t. XII, 4, 6-10.
Baley, S. (1948). Psychiczne wpływy drugiej wojny światowej. Psychologia Wychowawcza, 1/2, 12-21.
Borowiec, H. (2014). Dziecięce rozumienie świata (studium lingwistyczne). Wyd. UMCS.
Bartmiński, J. (2012). Językowe podstawy obrazu świata. Wyd. UMCS.
Długosz-Kurczabowa, K. (2008). PWN.
Drabik, L., Kubiak-Sokół, A., Sobol, E., Wiśniakowska, L. (2011). Słownik Języka Polskiego PWN. PWN.
Kopaliński, W. (2007). Przygody słów i przysłów. Leksykon. Oficyna Wydawnicza Rytm.
Kopaliński, W. (2007). Słownik symboli. Oficyna Wydawnicza Rytm.
Kwieciński, Z. (2022). Ślady psychiczne wojny w badaniach Ludwika Bandury. Studio Kropka.
Kuszak, K. (2018). Dziecko w przestrzeniach języka. W K. Kuszak K. (Red.), Dziecko w przestrzeniach języka. Wybrane konteksty teoretyczne- wybrane perspektywy praktyczne (95-121). Wyd. UAM.
Kuszak, K. (2021). Interpretacja pojęcia wojny według uczniów starszych klas szkoły podstawowej. W E. Kochanowska (Red.), (Z)rozumieć świat dziecka. Od kontekstów nadawania znaczeń po dziecięce znaczenia (s. 131-143). Impuls,
Kuszak, K.(2022). Uchwycić zmianę w językowym obrazie świata. Poszukiwania inspirowane badaniami Stefana Baleya. W M. Buk-Cegiełka (Red.), Wybrane problemy pedagogiki wczesnoszkolnej (s. 65-76). Polihymnia.
Radomska-Strzemecka, H. (1958). Wpływ wojny na stosunek młodzieży do rodziny. Przegląd Socjologiczny Rodziny, 12, 164-189.
Saint-Exupery, A. (2002). Ziemia planeta ludzi. Siedmioróg.
Tokarski, R. (2014). Światy za słowami. Wykłady z semantyki leksykalnej. Wyd. UMCS.
Wiśniewska-Kin, M. (2007). Chcieć, pragnąć, myśleć, wiedzieć, - rozumienie pojęć przez dzieci. Impuls.
Zaremba, M. (2008). Trauma wielkiej wojny Psychospołeczne konsekwencje drugiej wojny światowej. Kultura i Społeczeństwo, 2, 3-42. http://doi.org/10.35757/KiS.2008.52.2.1.
Zgółkowa, H. (2016). Słownictwo dzieci w wieku przedszkolnym w latach 2010-2015. Wyd.UAM.
Żuk, G. (2010). Językowy obraz świata w polskiej lingwistyce przełomu wieków W M. Karwatowska, A. Siwiec (Red.), Przeobrażenia w języku i komunikacji medialnej na przełomie XX i XXI wieku (s. 239-257). Best Print.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2023.42.1.65-77
Data publikacji: 2023-04-28 18:21:09
Data złożenia artykułu: 2022-12-29 19:20:10
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2023 Kinga Kuszak
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.