Funkcjonowanie szkół specjalnych dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną i wieloraką w czasie pandemii wirusa Covid-19 w Polsce

Anna Zamkowska

Streszczenie w języku polskim


Wprowadzenie. Pandemia Covid-19 szczególnie dotknęła uczniów z niepełnosprawnością intelektualną i wieloraką. Funkcjonowanie szkół specjalnych, do których przeważnie uczęszczają,  było różnie zorganizowane w różnych krajach, ale najczęściej szkoły te pozostawały otwarte.  Jednak kształcenie uczniów w nowej sytuacji okazało się dla nich nowym i trudnym wyzwaniem.  Cel badań. Celem badań była charakterystyka funkcjonowania szkół specjalnych dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną lub z niepełnosprawnością wieloraką w Polsce w czasie pandemii wirusa Covid-19. Metoda badań. Badanie zostało przeprowadzone za pomocą ankiety rozesłanej do szkół specjalnych i zamieszczonej na portalu internetowym „Pedagogika specjalna”.  W badaniu wzięło udział 81 nauczycieli szkół specjalnych. Wyniki. Badanie wykazało, że szkoły realizowały głównie nauczanie regularne lub hybrydowe, przy czym nauczanie regularne częściej odbywało się w pracy z uczniami klas 4-6, a zdalne i hybrydowe - z uczniami klas 7-8. W przypadku form zdalnych lub hybrydowych nauczyciele wykorzystywali komunikatory elektroniczne i platformy do spotkań online. Uczniom brakowało jednak możliwości samodzielnej pracy i bezpośredniej interakcji z nauczycielem i innymi uczniami. Nauczyciele starali się więc zrekompensować ten brak, wykorzystując materiały ilustracyjne i upewniając się, że uczniowie wszystko rozumieją. Wnioski. Szkoły specjalne pokonały trudne wyzwanie, stosując zarówno metody tradycyjne, jak i wdrażając metody zdalne.  Niektóre instrumenty zdalnego nauczania mogą być wykorzystane w przyszłości w celu zwiększenia samodzielności uczniów, możliwości korzystania przez nich z urządzeń elektronicznych.


Słowa kluczowe


szkoła specjalna; pandemia; uczeń z niepełnosprawnością intelektualną; uczeń z niepełnosprawnością wieloraką.

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Aishworiya, R., Kang, Y.Q. (2021). Including Children with Developmental Disabilities in the Equation During this COVID-19 Pandemic. Journal of Autism and Developmental Disorders, 51, 2155–2158. https://doi.org/10.1007/s10803-020-04670-6

Courtenay, K., Perera, B. (2020). COVID-19 and People with Intellectual Disability: Impacts of a Pandemic. Irish Journal of Psychological Medicine, 37(3), 231–236. https://doi.org/10.1017/ipm.2020.45

Daniels, H., Thompson, I., Porter, J., Tawell, A., Emery, H. (2020). School Exclusion Risks after COVID-19. Retrieved 6, May, 2022 from: Daniels-et-al.-2020_School-Exclusion-Risks-after-COVID-19.pdf

Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego. (2020). Kształcenie w szkołach specjalnych. Informacja o wynikach kontroli. Retrieved 3, June, 2022 from: id,23409,vp,26129.pdf

Lewandowska, P. (2020). Dostępność edukacji zdalnej dla uczniów z niepełnosprawnością słuchową w klasach IV–VIII. In E. Domagała-Zyśk (Ed.), Zdalne uczenie się i nauczanie a specjalne potrzeby edukacyjne. Z doświadczeń pandemii Covid-19 (pp. 11–40). Wyd. Episteme.

Duszyński, J., Afelt, A., Ochab-Marcinek, A., Owczuk, R., Pyrć, K., Rosińska, M., Rychard, A., Smiatacz, T. (2020). Zrozumieć COVID-19. Opracowanie zespołu ds. Covid-19 przy Prezesie Polskiej Akademii Nauk, PAN. Retrieved 6, May, 2022 from: ZrozumiecCovid19_opracowanie_PAN.pdf

Jeste, S., Hyde, C., Distefano, C., Halladay, A., Ray, S., Porath, M., Wilson, R. B., Thurm, A. (2020). Changes in Access to Educational and Healthcare Services for Individuals with Intellectual and Developmental Disabilities During COVID-19 Restrictions. Journal of Intellectual Disability Research, 64, 825–833. https://doi.org/10.1111/jir.12776

Kaługa, A. (2020). Zdalne nauczanie uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. In E. Domagała-Zyśk (Ed.), Zdalne uczenie się i nauczanie a specjalne potrzeby edukacyjne. Z doświadczeń pandemii Covid-19 (pp. 83–93). Wyd. Episteme.

Kusumi, Y., Tominaga, M., Nagasawa, H., Fujii, A. (2022). One School’s Management of Students with Intellectual Disabilities During the COVID-19 Outbreak in Japan: A Study Based on Interviews with Teachers. Journal of Intellectual Disabilities. https://doi.org/10.1177/17446295221082731

Lindblad, S., Wärvik, G.-B., Berndtsson, I., Jodal, E.-B., Lindqvist, A., Messina Dahlberg, G., Papadopoulos, D., Runesdotter, C., Samuelsson, K., Udd, J., Wyszynska Johansson, M. (2021). School Lockdown? Comparative Analyses of Responses to the COVID-19 Pandemic in European Countries. European Educational Research Journal, 20(5), 564–583. https://doi.org/10.1177/14749041211041237

Meguid, N.A., Nashaat, N.H., Abdallah, H.R., Hemimi, M., Elnahry, A., El-Hariri H.M., Elsaeid, A. (2022). Influence of COVID-19 Pandemic Lockdown on a Sample of Egyptian Children with Down Syndrome. Egyptian Journal of Medical Human Genetics, 23(68), 1–8. https://doi.org/10.1186/s43042-022-00280-2

Meier, S.M., Petersen, L., Schendel, D.E., Mattheisen, M., Mortensen, P.B., Mors, O. (2015). Obsessive-Compulsive Disorder and Autism Spectrum Disorders: Longitudinal and Offspring Risk. PloS One, 10(11), e0141703. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0141703

Mete Yesil, A., Sencan, B., Omercioglu, E., Ozmert, E.N. (2022). The Impact of the COVID-19 Pandemic on Children With Special Needs: A Descriptive Study. Clinical Pediatrics, 61(2), 141–149. https://doi.org/10.1177/00099228211050223

OECD. (2020a). The Impact of COVID-19 on Education – Insights from Education at a Glance. Retrieved 6, May, 2022 from: the-impact-of-covid-19-on-education-insights-education-at-a-glance-2020.pdf

OECD. (2020b). The Shadows of the Coronavirus Education Crisis. Retrieved 6, May, 2022 from: https://oecdedutoday.com/shadows-coronavirus-education-crisis/OECD. (2020c). Combatting COVID-19’s Effect on Children. OECD Policy Response to Coronavirus (COVID-19). Retrieved 6, May, 2022 from: https://www.oecd.org/coronavirus/policy-responses/combatting-COVID-19-s-effect-onchildren-2e1f3b2f/

OECD. (2020d). The Impact of COVID-19 on Student Equity and Inclusion: Supporting Vulnerable Students During School Closures and School Re-Openings. Retrieved 6, May, 2022 from: https://www.oecd.org/coronavirus/policy-responses/the-impactof-covid-19-on-student-equity-and-inclusion-supporting-vulnerable-studentsduring-school-closures-and-school-re-openings-d593b5c8/

Ofsted. (2021). In-depth Study of Remote Education. Education Journal Review, 27(1), 45–88.

Poleszak, W., Pyżalski, J. (2020). Psychologiczna sytuacja dzieci i młodzieży w dobie epidemii. In J. Pyżalski (Ed.), Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele (pp. 7–15). EduAkcja.

Reimers, F.M., Schleicher, A. (2020). A framework to guide an education response to the COVID-19 Pandemic of 2020. Retrieved 6, May, 2022 from: framework_guide_v1_002.pdf

Rice, M. F. (2022). Special Education Teachers’ Use of Technologies During the COVID-19 Era (Spring 2020 – Fall 2021). TechTrends, 66(2), 310–326. https://doi.org/10.1007/s11528-022-00700-5

Rosencrans, M., Arango, P., Sabat, C., Buck, A., Brown, C., Tenorio, M., Witwer, A. (2021). The Impact of the COVID-19 Pandemic on the Health, Wellbeing, and Access to Services of People with Intellectual and Developmental Disabilities. Research in Developmental Disabilities, 114, 103985. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2021.103985

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. 2017 poz. 356).

Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 23 października 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. 2020 poz.1870).

Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 5 listopada 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. 2020. poz. 1960).

Skipp, A., Hopwood, V., Webster, R., Julius, J., McLean, D. (2021). Special Education in Lockdown: The Experiences of School and College Providers and Families of Pupils with Education, Health and Care Plans (EHCPs), NFER February. Retrieved 26, April, 2022 from: FULL_Spec_Lockdown_Rpt_ASK-Research.pdf

Steed, E.A., Phan, N., Leech, N., Charlifue-Smith, R. (2021). Remote Delivery of Services for Young Children With Disabilities During the Early Stages of the COVID-19 Pandemic in the United States. Journal of Early Intervention. https://doi.org/10.1177/10538151211037673

UN. (2020). Policy Brief: The Impact of COVID-19 on Children. Retrieved 6, May, 2022 from: 160420_Covid_Children_Policy_Brief.pdf

UNICEF. (2020a). Leaving No Child behind during the Pandemic: Children with Disabilities and COVID-19. Retrieved 6, May, 2022 from: https://data.unicef.org/topic/child-disability/covid-19/

UNICEF. (2020b). Protecting Children and Adolescents with Disabilities from the Pandemic. Retrieved 6, May, 2022 from: https://www.unicef.org/eca/protecting-children-and-adolescents-disabilities-pandemic

Yakut, A.D. (2021). Educators’ experiences in special education institutions during the COVID-19 outbreak. Journal of Research in Special Educational Needs: JORSEN, 21(4), 345–354. https://doi.org/10.1111/1471-3802.12533

Yazcayir, G., Gurgur, H. (2021). Students with Special Needs in Digital Classrooms during the COVID-19 Pandemic in Turkey. Pedagogical Research, 6(1), em0088. https://doi.org/10.29333/pr/9356

Zamkowska, A. (2021). Współpraca nauczyciel – rodzic ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w czasie pandemii COVID-19. In M. Dycht, E. Śmiechowska--Petrovskij (Eds.), Edukacja w sytuacji (post)pandemii – wyzwania i perspektywy (pp. 100–114). Wyd. Adam Marszałek.

Zaorska, M., Kosakowski, Cz. (2002). Edukacja i rehabilitacja osób głuchoniewidomych (modelowe rozwiązania). Wyd. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Zaorska, M. (2013). Dlaczego dziecko ze sprzężoną niepełnosprawnością sensoryczną oraz sprzężoną niepełnosprawnością intelektualną (nie) może być autystyczne. In K. Ćwirynkało, Cz. Kosakowski, A. Żywanowska (Eds.), Kierunki rozwoju pedagogiki specjalnej (t. 1, pp. 53–72). Impuls.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2022.41.2.101-117
Data publikacji: 2022-08-16 12:00:22
Data złożenia artykułu: 2022-05-16 10:13:04


Statystyki


Widoczność abstraktów - 846
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 318

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2022 Anna Zamkowska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.