„Marzyłam, aby zostać nauczycielką”. O motywach wyboru zawodu nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej – doniesienie z badań

Ewa Magdalena Sosnowska-Bielicz

Streszczenie w języku polskim


Celem prezentowanego tekstu było przedstawienie motywów wyboru zawodu nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej. Badania oparto na strategiach jakościowych, pozwalających na przedstawienie rzeczywistości zawodowej nauczycielek z ich perspektywy. Przeprowadzono 14 wywiadów swobodnych z elementami narracji. Analiza i interpretacja wypowiedzi nauczycielek edukacji wczesnoszkolnej pozwoliła na wyróżnienie dwóch głównych grupy motywów wyboru zawodu: wewnętrzne i zewnętrze. Do motywów wewnętrznych zaliczono: marzenia z dzieciństwa, powołanie – chęć pracy z dziećmi oraz twórczy charakter pracy, natomiast do motywów zewnętrznych: tradycję rodzinną, wzór nauczyciela, niepowodzenie w innych zawodach oraz warunki pracy. Marzenia z dzieciństwa o wykonywaniu zawodu nauczycielki edukacji wczesnoszkolnej uznano za wyróżniający motyw tej grupy zawodowej.


Słowa kluczowe


motywy wyboru zawodu, nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, dziecięce marzenia

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Babbie, E. (2004). Badania społeczne praktyce. Warszawa: PWN.

Baert, P., Carreira da Silva, F. (2013). Teorie społeczne XX wieku i dzisiaj. Przekł. S. Burdziej. Kraków: Nomos.

Bajcar, B., Borkowska, A., Czerw, A., Gąsiorowska, A., Nosal, C.S. (2006). Psychologia preferencji i zainteresowań zawodowych. Przegląd teorii i metod. Zeszyty Informacyjno-Metodyczne Doradcy Zawodowego, 34. Warszawa: Wyd. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.

Bańka, A. (2005). Psychologia organizacji. W: J. Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki. Psychologia ogólna. Tom 3 (s. 321–350). Gdańsk: GWP.

Denzin, N.K., Lincoln, Y.S. (2000). Metody badań jakościowych. Tom 1. Warszawa: PWN.

Dróżka, W. (1997). Młode pokolenie nauczycieli: studium autobiografii młodych nauczycieli polskich lat dziewięćdziesiątych. Kielce: Wyd. WSP im. Jana Kochanowskiego.

Dróżka, W., Madalińska-Michalak, J. (2016). Droga do zawodu nauczyciela i motywy jej wyboru – w świetle autobiograficznych wypowiedzi studentów studiów pedagogicznych. Forum Oświatowe, 28 (1), 161–179.

Erikson, E. (2000). Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Rebis.

Kędzierska, H. (2012). Kariery zawodowe nauczycieli. Konteksty – wzory – pola dyskursy. Toruń: Adam Marszałek.

Konecki, K. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warszawa: PWN.

Kos, E. (2013). Wywiad narracyjny jako metoda empiryczna. W: D. Urbaniak-Zając. E. Kos (red.). Badania jakościowe w pedagogice (s. 91–116). Warszawa: PWN.

Kosiba, G., Madejski, E., Jaworski, J. (2014). Motywy wyboru zawodu a pełnienie roli nauczyciela. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 67 (3), 75–87.

Kostera, M. (2003). Antropologia organizacji. Warszawa: PWN.

Kozłowski, W. (2009). Zarządzanie motywacją pracowników. Warszawa: CeDeWu.

Krzemiński, I. (1986). Symboliczny interakcjonizm i socjologii. Warszawa: PWN.

Maslow, A.H. (2018). Motywacja i osobowość, Wydanie II . Tłum. J. Radzicki. Warszawa: PWN.

Paszkowska-Rogacz, A. (2003). Psychologiczne podstawy wyboru zawodu. Przegląd koncepcji teoretycznych. Warszawa: KO WEZiU.

Pilch, T., Bauman, T. (2001). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Żak.

Prokopczuk, A. (2012). Motywy wyboru zawodu a motywacja do pracy. Management and Business Administration. Central Europe, 5 (118), 29–49.

Ryan, M.N., Deci, E.L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development and well-being. American Psychologist, 55, 68–78.

Szacka, B. (2003). Wprowadzenie do socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Szempruch, J. (2009). Adaptacja zawodowa nauczyciela. Częstochowa: WSL.

Urbaniak-Zając, D. (2013). Jakościowe orientacje w badaniach pedagogicznych. W: D. Urbaniak-Zając. E. Kos (red.). Badania jakościowe w pedagogice (s. 19–90). Warszawa: PWN.

Urbaniak-Zając, D. (2016). W poszukiwaniu teorii działania profesjonalnego pedagogów. Kraków: Impuls.

Wiłkomirska, A. (2002). Zawodowe i społeczno-polityczne orientacje nauczycieli. Warszawa: Żak.

Zalewska-Bujak, M. (2017). Nauczyciel w polu szkolnym – w świetle teorii Pierre’a Bourdieu i nauczycielskich narracji. Katowice: Wyd. UJ.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2020.39.4.75-88
Data publikacji: 2020-12-23 16:16:40
Data złożenia artykułu: 2020-02-23 17:11:35


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2205
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1685

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2020 Ewa Magdalena Sosnowska-Bielicz

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.