Teksty narracyjne – analiza strukturalno-funkcjonalna

Joanna Maria Garbula

Streszczenie w języku polskim


Istnieje związek między językiem, myślą a rzeczywistością. Język jest głównym czynnikiem wpływającym na kształt naszych spostrzeżeń, sądów, wiedzy i zwyczajów, a narracja umożliwia ludziom opowiedzenie o sensie konstruowanej przez siebie rzeczywistości. W narracji liczy się nie tylko treść, ale i konstrukcja, która stała się podstawą rozważań w niniejszym artykule. Artykuł rozpoczyna się od ustaleń terminologicznych (tekst narracyjny, narracja, narratologia, swoistość narracyjnej struktury), rozpatrywanych z punktu widzenia różnych nauk, a także od przedstawienia założeń dotyczących analizy strukturalno-funkcjonalnej tekstów narracyjnych w świetle teorii de Saussure’a, Rosner, Barthes’a i Todorova. W opracowaniu położono nacisk na analizę struktur narracyjnych zaproponowaną przez Proppa, twórcę ogólnych wzorców budowania opowieści. Jest ona przydatna do badań nad różnymi systemami kultury, w tym kultury masowej. Ponadto stanowi podstawę do analiz narracji filmowych czy też różnego typu narracji ustnych i pisanych. Morfologię Proppa wykorzystano również w badaniach wybranych tekstów narracyjnych w szkole.


Słowa kluczowe


narracja; narratologia; tekst narracyjny; analiza strukturalno-funkcjonalna tekstów narracyjnych; morfologia Proppa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


LITERATURA

Barthes R. (1968). Wstęp do analizy strukturalnej opowiadań. Pamiętnik Literacki, (4), s. 327–359.

Benton T., Craib I. (2003). Filozofia nauk społecznych. Od pozytywizmu do postmodernizmu. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Berger A.A. (2005). Media Analysis Techniques. Thousand Oaks: Sage Publications.

Bremond C. (1964). La logique des possibles narratifs. Communications, (4), s. 60–76.

Bruner J.S. (1986). Actual Minds, Possible Worlds. Massachusetts–London: Harvard Cambridge University Press.

Bruner J.S. (1990). Życie jako narracja. Kwartalnik Pedagogiczny, (4), s. 3–17.

Garbula J.M. (2010). Znaczenia historyczne w edukacji początkowej. Narracyjne konstruowanie historii rodzinnych. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.

Garbula J.M. (2014). Pewnego razu… Teksty narracyjne w edukacji początkowej. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.

Głowiński M. (red.). (2004). Narratologia. Gdańsk: Drukarnia Wydawnictw Naukowych.

Gołębiowski B. (1976). Morfologia bajki a morfologia kultur, narodów i ludzi. W: W. Propp, W. Morfologia bajki (s. 5–25). Warszawa: Książka i Wiedza.

Greimas A.J. (1966). Semantique Structurale. Paris: Larousse.

Greimas A.J. (1984). Elementy gramatyki narracyjnej. Pamiętnik Literacki, (4), s. 177–198.

Hawkes T. (1988). Strukturalizm i semiotyka. Warszawa: PWN.

Kozloff S. (1992). Narrative Theory and Television. W: R.C. Allen (ed.), Channels of Discourse, Reassembled: Television and Contemporary Criticism (s. 52–76). London: Routledge.

Lévi-Strauss C. (1970). Antropologia strukturalna. Warszawa: PIW.

Ochs E., Capps L. (2001). Living Narrative: Creating Lives in Everyday Storytelling. Cambridge: Harvard University Press.

Postman N. (2001). W stronę XVIII stulecia. Jak przeszłość może doskonalić naszą przyszłość? Warszawa: PIW.

Propp W. (1976). Morfologia bajki. Warszawa: Książka i Wiedza.

Propp W. (2003). Historyczne korzenie bajki magicznej. Warszawa: Wydawnictwo KR.

Rosner K. (1981). Semiotyka strukturalna w badaniach nad literaturą. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Rosner K. (2003). Narracja, tożsamość, czas. Kraków: TAiWPN Universitas.

Saussure F. de (2002). Kurs językoznawstwa ogólnego. Warszawa: PWN.

Scannell P. (2007). The Message of Silverstone. International Journal of Communication, (1), s. 97–105.

Silverman D. (2007). Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji. Warszawa: PWN.

Silverstone R. (1981). Message of Television: Myth and Narrative in Contemporary Culture. London: Heinemann Educational Books.

Świętochowska B. (2001). Titanic Jamesa Camerona jako bajka magiczna. Kwartalnik Filmowy, (34), s. 63–76.

Todorov T. (1966). Les catégories du récit littéraire. Communications, (8), s. 125–151. DOI: https://doi.org/10.3406/comm.1966.1120

Trzebiński J. (2002). Narracyjne konstruowanie rzeczywistości. W: J. Trzebiński (red.), Narracja jako sposób rozumienia świata (s. 17–42). Gdańsk: GWP.

NETOGRAPHY

Propp’s Structure of the Magic Tale: I. Introductory sequence. Pobrane z: www.scribd.com/document/333510670/Propp-s-Structure-of-the-Magic-Talewww.uky.edu/~~jrouhie/rae370_proppmagic.html (dostęp: 8.12.2020).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/pe.2020.4.73-84
Data publikacji: 2021-03-29 09:42:49
Data złożenia artykułu: 2020-11-10 10:34:26


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2423
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1002

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Joanna Maria Garbula

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.