In Search for Teachers' Resistance - Based on Teachers’ Narration

Małgorzata Marta Zalewska-Bujak

Abstract


Introduction: In the scientific circles of teaching profession, there is a common debate about a deficit of teachers’ professional sovereignty. They have been deprived of their professional autonomy and even have experienced enslavement as a result of the constant authoritarian style introduced in management of educational institutions and their entities. This text attempts to show how teachers perceive their place in the educational space, whether and how they oppose external limitations constraining them.

Research Aim: My aim was to show if and which opposition actions are taken by teachers, who feel under their professional pressure, and which forms of resistance they apply.

Method: the qualitative strategy was implemented in the research. I implemented a free-form interview, also known as the depth one. 19 primary and secondary school teachers participated in the research. A majority of Graham Gibbs’s analytical tools were used in the analysis of the collected results.

Results: the research revealed the interviewees’ confidence about the lack of opportunity to create themselves as teachers and influence the wider educational reality. Apart from the sources they have noticed and the forms of exerting professional pressure, they also indicated a deficit of active acts of resistance aimed at changing their subordinate position.

Conclusion: the investigated teachers presented the actions characteristic for accommodative resistance. Their responses to constantly changing regulations and increasing professional requirements are adaptive and do not contribute to any change of their place.


Keywords


teacher, pressure, professional limitations of teachers, forms of teachers' resistance

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Abu-Lughod, L. (2015). Romantyka oporu. Z Beduinkami na tropie przemian władzy. W A. Pasieka. K. Zielińska (Red.), Opór i dominacja. Antologia tekstów (s. 181–200). Nomos.

Babbie, E. (2008). Podstawy badań społecznych. PWN.

Babicka-Wirkus, A. (2019). Kultury oporu w szkole. Działania – motywacje – przestrzenie. Wolters Kluwer.

Bielska, E. (2013). Koncepcje oporu we współczesnych naukach społecznych. Główne problemy, pojęcia, rozstrzygnięcia. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego.

Bilińska-Suchanek, E. (2011). Opór wobec szkoły. Dorastanie w perspektywie paradygmatu oporu. Impuls.

Charmaz, K. (2009). Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. PWN.

Czerepaniak-Walczak, M. (2006). Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej człowieka. GWP.

Czerepaniak-Walczak, M. (2018). Proces emancypacji kultury szkoły. Wolters Kluwer.

Giroux, H.A. (1991). Reprodukcja. Opór i akomodacja. W Z. Kwieciński (Red.), Nieobecne dyskursy (s. 13–37). Cz. 1. Wyd. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Gibbs, G. (2011). Analiza danych jakościowych. PWN.

Goffman, E. (1975). Charakterystyka instytucji totalnych. W: W. Derczyński. A. Jasińska-Kania. J. Szacki (Red.), Elementy teorii socjologicznych (s. 150–177). PWN.

Hammersley, M., Atkinson, P. (2000). Metody badań terenowych. Zysk i S-ka.

Hollander, J.A., Einwohner R.I. (2004). Conceptualizing Resistance. Sociological Forum, 19(4), 533–554. https://doi.org/10.1007/s11206-004-0694-5

Kędzierska, H. (2012). Kariery zawodowe nauczycieli. Konteksty – wzory – pola dyskursu. Adam Marszałek.

Kvale, S. (2010). Prowadzenie wywiadów. PWN.

Kwiatkowska, H. (2007). Tożsamość wychowawcy. W M. Czerepaniak-Walczak, M. Dudzikowa (Red.), Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcia (s. 17–42). T. 3. GWP.

Lilja, M., Baaz, M., Vinthagen, S. (2013). Exploring ῾irrational resistance᾽. Journal of Political Power, 6(2), 201–217. https://doi.org/10.1080/2158379X.2013.809212

Melosik, Z. (1994). Współczesne amerykańskie spory edukacyjne. Wyd. Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Merton, R. (2002). Teoria socjologiczna i struktura społeczna. PWN.

Miles, M., Huberman, A.M. (2000). Analiza danych jakościowych. Wyd. Transhumana.

Ortner, S. (2015). Opór i problem etnograficznej odmowy. W A. Pasieka. K. Zielińska (Red.), Opór i dominacja. Antologia tekstów (s. 159–180). Nomos.

Pasikowski, S. (2014). Zagadnienie oporu w świetle wybranych kontekstów teorii socjologicznej. W kierunku perspektywy pedagogicznej. W E. Bilińska – Suchanek (Red.), Opór w kulturze. Tradycja – Edukacja – Nowoczesność (s. 49–69). Impuls.

Potulicka, E. (2010). Teoretyczne podstawy neoliberalizmu a jego praktyka. W E. Potulicka. J. Rutkowiak (Red.), Neoliberalne uwikłania edukacji (s. 39–67). Impuls.

Rudnicki, P. (2009). Oblicza buntu w biografiach kontestatorów. Wyd. Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Słownik języka polskiego PWN, Pobrane 25, Sierpnia, 2021 z: https://sjp.pwn.pl/slowniki/opory.html

Stemplewska-Żakowicz, K. (2005). Metoda wywiadu w psychologii. W K. Stemplewska-Żakowicz, K. Krejtz (Red.), Wywiad psychologiczny. T. 1: Wywiad jako postępowanie badawcze (s. 31–89). Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.

Szkudlarek, T. (1993). Wiedza i wolność w pedagogice amerykańskiego postmodernizmu. Impuls.

Szkudlarek, T. (2001). Ekonomia i etyka: przemieszczenia dyskursu edukacyjnego. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, nr specjalny: Normatywizm – Etyczność – Zaangażowanie, 165–191.

Śliwerski, B. (1996). Klinika Szkolnej demokracji. Impuls.

Śliwerski, B. (2015). Edukacja (w)polityce. Polityka (w)edukacji. Inspiracje do badań polityki oświatowej. Impuls.

Śliwerski, B. (2017). Meblowanie szkolnej demokracji. Wolters Kluwer.

Zalewska-Bujak, M. (2017). Nauczyciel w polu szkolnym – w świetle teorii Pierre̕a Bourdieu i nauczycielskich narracji. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego.

Zamorska, B. (2008). Nauczyciel. (Re)konstrukcja bycia-w-świecie edukacji. Wyd. Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.

Znaniecki, F. (2008). Metoda socjologiczna. PWN.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2022.41.1.23-40
Date of publication: 2022-04-19 10:31:31
Date of submission: 2021-10-19 10:57:47


Statistics


Total abstract view - 685
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 342

Indicators





Copyright (c) 2022 Małgorzata Marta Zalewska-Bujak

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.