Nieprzystosowanie społeczne osób dorosłych z ADHD – aspekty diagnostyczne

Anna Danuta Wojnarska

Streszczenie w języku polskim


Streszczenie: Celem dokonanego przeglądu badań jest zwrócenie uwagi na specyficzne symptomy ADHD u osób dorosłych i związków ADHD występującego w dzieciństwie z przestępczością w wieku dojrzałym. Przedstawiono modyfikacje kryteriów diagnostycznych oraz opartych na nich metod badania. Stosowanie tylko metod przesiewowych powoduje przeszacowanie lub niedoszacowanie występowania zjawiska ADHD u dorosłych, z tego powodu wymagana jest rzetelna diagnoza psychiatryczna. Wśród dorosłych z ADHD bardzo często występują dodatkowe zaburzenia takie jak: zaburzeń zachowania, zaburzeń emocjonalnych, uzależnień od alkoholu i/lub narkotyków, zaburzeń osobowości i nasilonych trudności w codziennym funkcjonowaniu. Rezultaty badań na temat zależności między występowaniem ADHD i przestępczości sugerują, że tylko w przypadku bardzo ciężkiej postaci ADHD wymagającej leczenia farmakologicznego można uznać istnienie takiej zależności. W pozostałych przypadkach należy analizować ten problem w kontekście współwystępujących zaburzeń i doświadczeń życiowych. Konieczne jest opracowanie przewodnika diagnostycznego w zakresie ADHD u dorosłych.


Słowa kluczowe


Słowa kluczowe: ADHD, dorośli, epidemiologia, przestępczość, zaburzenia zachowania, diagnoza

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Literatura cytowana:

Barkley R.A. ,2009 , ADHD Podjąć wyzwanie. Poznań, Zysk i Ska.

Beaver K.M., Nedelec J.L., Rowland M.W., Schwartz J.A.,2012, Genetic Risk and ADHD Symptomatology: Exploring the Effects of Parental Antisocial Behaviors in an Adoption- Based Study. „Child Psychiatry and Human Development”, 43,293-305. DOI 10.1007/s10578-011-0263-0.

Becker St.P., Mahari K.R., Langberg J.M., Evans St.W.,2017, Rates of peer victimization in young adolescents with ADHD and associations with internalizaing symptoms and self-esteem, „European Child and Adolescent Psychiatry”, 26, 201-214.DOI 10.1007/s00787-016-0881-y.

Borkowska A., 1999, Nadpobudliwość psychoruchowa w neuropsychologicznej koncepcji Russella A.Barkleya. W: Neuropsychologia emocji. Poglądy Badania Klinika. ,163- 190. Lublin, UMCS.

Ciosek M ., 2001, Psychologia sądowa i penitencjarna, Warszawa , Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.

Cooper P., Ideus K.,2001, Zrozumieć dziecko z nadpobudliwością psychoruchową. Warszawa, APS.

Downey K.K., Stelson F.W.,Pomerleau O.F.,Giordani B. ,1997, Adult attention deficit hyperactivity disorder: Psychological test profils in clinical population. :Journal of Nervous and Mental Disease,1,1-7.

Fleischmann A., Miller E.C.,2013, Online Narratives by Adult With ADHD Who Where Diagnosed in Adulthood, „Learning Disability Quartely”, 31(1), 47-60. DOI 10.1177/0731948712461448.

Garnier- Dykstra L.M., Pinchevsky G.M., Caldeira K.M.,Vincent K.B., Arria A.M.,2010, Self- reported Adult Attention- Deficyt/ Hyperactivity Disorder Symptoms Among College Students. „Journal of American College Health”, 39,2,133-136.

Ginsberg Y.,Hirvikoski T., Lindefros N, 2010, Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) among longer-term prison inmates is a prevalent, persistent and disabling disorder, „BMC Psychiatry”,10,112, http://www.biomedcentral.com/1471-244X/10/112.

Goodman R., Scott S., 2000, Psychiatria dzieci i młodzieży. Wrocław, Wydawnictwo Medyczne Urban& Partner.

Gudjonsson G.H., Sigurdsson J.F., Sigfusdottir I.D., Asgeirsdottir B.B., Gonzales R.A.,Young S. ,2016, A national epidemiological study investigation risk factors for police interrogation and false confession among juveniles and young person,. ‘Social Psychiatry and Psychiatry Epidemiology”,51,359*-367.DOI 10.1007/s00127-015-1145-8

Hallowell E.M., Ratey J.J., 2004, W świecie ADHD. Poznań, Media Rodzina.

Jackson B., Faruggia D.,1997, Diagnosis and Treatment of Adults with Attention Deficit Hyperactivity Disorder, „Journal of Counselling and Development”, 75,312-319.

Karteczka K., 2012, Zespół hiperkinetyczny (ADHD) u osób dorosłych. „Edukacja Dorosłych”, 1, 113-126.

Kooij S.JJ, Bejerot S., Blackwell A., Caci H., Casas 0-brugue M. i in.,2010, European cocnsensus statement on diagnosis and treatment of adult ADHD: The European Network Adult ADHD, „Psychiatry”, 10,67, http://www.biomedcentral.com/1471-244X/10/67

Kołakowski A., Wolańczyk T., Pisula A., Skotnicka M., Bryńska A.,2007, ADHD- zespól nadpobudliwości psychoruchowej, Gdańsk GWP.

Mordre M., Groholt B., Kjesberg E., Sandstad B.,Mythre A.M., 2011, The impact of ADHD and conduct disorder in childhood on adult deliquency: A 30 years follow-up study using official crime records, „BMC Psychiatry”,11;57, http://www.biomedcentral.com/1471-244X/11/57

Moncrieff J., Timini S., 2011, Krytyczna analiza koncepcji nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami uwagi u dorosłych, „The Psychiatrist”, 35,334-338.

Radochoński M., 2000, Osobowość antyspołeczna, Rzeszów, Wydawnictwo WSP.

Ranschburg J. ,1993, Lęk, gniew, agresja, Warszawa WSiP.

Retz W., Retz-Juninger P., Hengersch G., Schneider M., Thome J., Pajonik F., Salahi- Disfan A., Rees O., Wender P.H., Rosler M.,2004, Psychometric and psychopathological characterization of young male prison inmates with or without attention deficit/ hyperactivity disorder. , „European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience”, 254,201-208.DOI10.1007/s00406-004-0470-9.

Rosler M., Retz W., Yaqoobi K., Burg E., Retz-Juninger P.,2009, Attention deficit/ hyperactivity disorder in female offenders: prevalence, psychiatric comorbidity and psychosocial implications. „European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience” 259,98-105.DOI 10.1007/s00406-008-0841-8.

Rosler M., Retz W., Retz-Juninger P., Hengesch G., Scneider M., Supprian T.,Schwitzgebel P., Pinhard K., Dovi –Akue N., Wender P.,Thome J.,2004, Prevalence of attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD) and comorbid disorders in young male prison inmates. „European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience”, 254,365-371. DOI 10.1007/s0406-004-1516-z.

Russell S.H. ,2000, Adult ADHD: Evaluation and Treatment in Family Medicine, „American Family Physician”, 62 (9), 2077-2086.

Sibley M.H., Pelham W.E., Gnagy E.M., Waschbusch D.A., Kuriyan A.B., , Babinski D.E., Molina B.S.G., Garefino A.C.,Karch K.M.,2012, Diagnosing ADHD in Adolescence. „Journal of Counsulting and Clinical Psychology”, 80,1,139-150.DOI 10.1037/a0026577.

Szaniawska M.,2010, Trudna diagnoza- dylematy rzetelnej oceny ADHD u dorosłych pacjentów. Część I. Obraz kliniczny, trudności diagnostyczne, leczenie, „Psychiatria Polska”, 10(3), 205-210.

Szewczuk- Bogusłąwska M., Flisiak- Antonijczuk H. (2013) Czy zmiana kryteriów ułatwi rozpoznanie ADHD u dorosłych?, „Psychiatria Polska”, XLVII, 2, 293-302.

Wolańczyk T., Kołakowski A., Skotnicka M., 1999, Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci. Lublin

Young S., Adamou M., Bolea B.,Gudjonsson G., Muller U., Pitts M., Thome J.,2011, The identification and management of ADHD offenders within criminal justice system: a consensus statement from UK Adult ADHD Network and criminal justice agencies, „BMC Psychiatry”,11(32), http://www.biomedcentral.com/1471-244X/11/32.

Young S. ,2000a, ADHD children grown up: an empirical review. „Counselling Psychology Quartely”, 3(13), 191-200,

Young S.,2000b, Attention Deficit Hyperactivity Disorder in Adults: Clinical Issues. A report from the First NHS Clinic in the UK. „Counselling Psychology Quartely”, 13,3,313-340.

Young S.,2000c, A qualitative study exploring the life-course of young offenders with symptoms and signs of ADHD who were detained in a residential care setting, „Criminal Behaviour and Mental Health”, 19,54-63.

Young S., Thome J. ,2011, ADHD and offenders, „The World Journal of Biological Psychiatry”,1281,124-128. DOI 10.3109/15622975.2011.600319.

Vatz R.E., Weinberg L.S., 2001, Problems in Diagnosing and Treating ADD/ADHD, „USA Today Magazine”, 129,64-66.

Netografia:

http://www.dsm5.org

http://www.adhd.com

http://www.hcp.med.harvard.edu/ncs/asrs.php

http://www.divacenter.eu/content

http://www.ads-bei-erwaschsenen.de/

Akty prawne:

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych)

Ustawa o ochronie danych osobowych (Dz. U. 2016 r. poz. 922)




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2019.38.2.89-109
Data publikacji: 2019-12-27 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2018-12-31 16:16:42


Statystyki


Widoczność abstraktów - 6336
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 3015

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2020 Anna Danuta Wojnarska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.