Kształtowanie duchowej osobowości dzieci przedszkolnych przez pryzmat pedagogiki ukraińskiej

Oresta Karpenko

Streszczenie w języku polskim


W historii ukraińskiej myśli pedagogicznej szczególną uwagę poświęca się problematyce kształtowania duchowej osobowości dziecka w okresie przedszkolnym. Ustalono, że istnieją różne podejścia do uzasadniania pojęć, treści, zasad duchowości, duchowego świata osobowości, duchowo-moralnych walorów. Duchowe walory i priorytety społeczeństwa wyrastają z kulturalno-historycznych tradycji, doświadczenia narodu. W artykule zaprezentowano treść kategorii „duchowość” i „duszewność”, ponieważ posiadają one odmienne skierowanie. Duchowość wyraża skierowanie ludzkiego bycia do transcedentności, a duszewność cechuje dobre traktowanie ludzi. Walory duchowe są kontrolowane i wspierane przez opinię społeczną i sumienie człowieka, co umożliwia normalizację relacji, gwarantuje porządek, pozwala zachować porozumienie w społeczeństwie. Podstawowym zadaniem wychowawców jest moralne uświadomienie dziecku siebie jako osobowości oraz umożliwienie mu przyswojenia duchowych walorów. Wśród wymagań programowych znajdują się: wspieranie rozwoju wyobraźni o duchowym ideale człowieka, wzbogacanie własnego doświadczenia emocjonalnego oraz kształtowanie pewnej „postawy do siebie”. Kształtowanie podstaw duchowości powinno odbywać się już od pierwszych lat życia. Jest to okres poznania człowieka i społeczeństwa, odkrycia Boga przez dziecko, zapoznania się z życiem na Ziemi z całą jego barwnością. To początkowy okres tworzenia własnej tożsamości, podstawowych cech charakteru, stosunku do otaczającego świata, ludzi i siebie, a także przyswajania moralnych norm zachowania ważnych dla rozwoju osobowości, w tym jakości psychicznych. Jest to ciągły proces, trwający przez całe życie, skierowany na przyswajanie przez ludzi reguł i norm zachowania. W przedszkolach idea duchowego wychowania jest realizowana przy pomocy różnych form pracy wychowawczej.


Słowa kluczowe


duchowość, walory duchowe, dzieci w wieku przedszkolnym, treść duchowego wychowania, ukraińska myśl pedagogiczna

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Андрущенко, В., 2006, Організоване суспільство. In: Проблема організації тасуспільної самоорганізації в період радикальних трансформацій в Україні на рубежі століть: досвід соціально-філософського аналізу. Київ: Атлант ЮЕМС.

Бех, І., 2005, Вчинок у морально-духовному розвитку особистості. «Дошкильне виховання»”, № 2, pp. 3–6.

Білан, О., Возна, Л., 2012, Українське дошкілля: програма розвитку дитини дошкільного віку. Тернопіль: Мандрівець.

Борисова, З.Н., Кузьменкo, Н.У. (ред.), 2004, Хрестоматія з історії дошкільної педагогіки. Київ: Вища школа.

Буева, Л., 1999, О ценностях духовной культуры. Санкт-Петербург: Питер.

Дубічинський, В.В., 2006, Сучасний тлумачний словник української мови. Харків: Школа.

Кремень, В. (ред.), 2008, Енциклопедія освіти. Київ: Юрінком Інтер.

Огієнко, І.І., 1994, Наука про рідномовні обов’язки. Рідномовний катехізис для вчителів, робітників пера, духовенства, адвокатів, учнів і широкого громадянства. Київ: Обереги.

Русова, С., 1996, Вибрані твори. Київ: Освітa.

Скрипник, В., Сучок, В. (ред.), 2012, Духовно-моральне виховання дітей дошкільного віку (на основі християнського віровчення). Острог: Національний Університет Острозька Академія.

Сухомлинська, О.В., 2002, Концептуальні засади формування духовності особистості на основі християнських моральних цінностей. «Шлях освіти», № 4, pp. 13–18.

Сухомлинський, В., 1976a, Духовний світ школяра. In: Вибрані твори: 5-ти т., T. 1. Київ: Радянська школа, pp. 200–402.

Сухомлинський, В., 1976b, Як виховати справжню людину. In: Вибрані твори: 5-ти т., T. 2. Київ: Радянська школа.

Тюріна, Т., 2005, Духовна педагогіка: витоки, сутність і перспективи розвитку. Львів: Сполом.

Шинкарук, В., 1986, Філософський словник. Київ: Українська Радянська Енциклопедія.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2018.37.2.41-50
Data publikacji: 2018-11-21 09:27:20
Data złożenia artykułu: 2017-10-15 19:25:36


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1428
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 502

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2018 Oresta Karpenko

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.