Wybrane wskaźniki systemu monitorowania usług publicznych (SMUP) w planowaniu polityki rozwoju edukacji na poziomie lokalnym i ponadlokalnym

Dorota Janina Podgórska-Jachnik

Streszczenie w języku polskim


Wprowadzenie: Rozwój lokalnej edukacji wymaga planowania strategicznego opartego na dobrej diagnozie i monitorowaniu zmian. Coraz więcej samorządów opracowuje własne dokumenty strategiczne. Jednym z problemów jest dobór wskaźników edukacyjnych i dostęp do źródeł danych.

Cel badań: Celem badań była diagnoza lokalnego systemu edukacji dla potrzeb polityki jej rozwoju. Celem artykułu jest ukazanie doświadczeń z wykorzystania do tego celu wskaźników Systemu Monitorowania Usług Publicznych (SMUP).

Metoda badań: Analiza desk research statystyk publicznych i refleksyjna praktyka.

Wyniki: Na podstawie wskaźników uzyskano obraz łódzkiej oświaty i jej zmian. System SMUP pozwolił porównać dane lokalne i zewnętrzne, śledzić trendy w wybranym okresie. Praca na wskaźnikach była pomocna w formułowaniu celów i kierunków Polityki rozwoju edukacji miasta Łodzi 2030+.

Wnioski: Łatwo dostępne i rzetelne wskaźniki SMUP są użytecznym narzędziem dla celów lokalnych strategii rozwoju edukacji. Aby ułatwić i uspójnić prace samorządów, resort edukacji powinien ustalić, jakie wskaźniki ze statystyk publicznych powinny w przyszłości zasilić SMUP. Zwiększy to jego użyteczność.


Słowa kluczowe


polityka oświatowa, statystyki publiczne, wskaźniki, monitoring

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


BDL GUS. Bank Danych Lokalnych, Główny Urząd Statystyczny. Pobrane 2 kwietnia 2025 z: https://bdl.stat.gov.pl/bdl/start

Gajdzica, Z., Skotnicka, B., Pawlik, S., Bełza-Gajdzica, M., Trojanowska, M., Prysak, D., & Mrózek, S., (2021). Analiza praktyki szkolnej i charakterystyka szkoły efektywnie realizującej edukację włączającą w praktyce: Raport z badań. Ministerstwo Edukacji i Nauki. https://us.edu.pl/wydzial/wns/wp-content/uploads/sites/17/Nieprzypisane/analiza-praktyki-szkolnej-i-charakterystyka-szkoly-efektywnie-realizujacej-edukacje-wlaczajaca-w-praktyce.pdf.

Gajdzica, Z., Widawska, E., & Jachimczak, B. (2024). Współpraca wewnątrz- i międzysektorowa jako element wsparcia edukacji włączającej. Forum Nauk Społecznych, 2, 113-124. http://dx.doi.org/10.31648/fns.10251

Herczyński, J. (2010). Strategie oświatowe polskich samorządów. Projekt „Doskonalenie strategii zarządzania oświatą na poziomie regionalnym i lokalnym”. Ośrodek Rozwoju Edukacji; Uniwersytet Warszawski. https://ore.edu.pl/wp-content/uploads/phocadownload/EFS/prezentacja-strategie-jh-02.pdf.

Herczyński, J. (2012). Wskaźniki oświatowe. (Biblioteczka Oświaty Samorządowej nr 6). ICM. https://www.academia.edu/9328449/Tom_6_Wska%C5%BAniki_o%C5%9Bwiatowe_Jan_Herczy%C5%84ski

Jachimczak, B., & Podgórska-Jachnik, D. (2023). Edukacja włączająca w perspektywie i zadaniach samorządu terytorialnego. Ośrodek Rozwoju Edukacji; Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://doi.org/10.18778/8331-246-0

Knopik, T., Wiejak, K., Humenny, G., & Płatkowski, B. (2021). Raport z badania: Monitorowanie uwzględniania zróżnicowanych potrzeb edukacyjnych uczniów w procesie kształcenia. Instytut Badań Edukacyjnych. https://www.gov.pl/attachment/04c2e18e-c718-4708-9aba-2698bce406fb

Ministerstwo Edukacji i Nauki. (2023, 4 lipca). Nowa jakość szkolnictwa zawodowego w Polsce – podpisanie pierwszych umów w ramach Branżowych Centrów Umiejętności. Serwis Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.gov.pl/web/edukacja/nowa-jakosc-szkolnictwa-zawodowego-w-polsce--podpisanie-pierwszych-umow-w-ramach-branzowych-centrow-umiejetnosci

Ministerstwo Edukacji Narodowej. (2025, 9 lipca). „Reforma26. Kompas Jutra” – nowa szkoła dla nowego pokolenia. Serwis Rzeczypospolitej Polskiej. https://www.gov.pl/web/edukacja/reforma26-kompas-jutra--nowa-szkola-dla-nowego-pokolenia

Ministerstwo Finansów i Polityki Regionalnej. (2022, 14 kwietnia). Czym jest zarządzanie rozwojem. Ministerstwo Finansów i Polityki Regionalnej – portal rządowy. https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony/czym-jest-zarzadzanie-rozwojem

Murawska, M., & Kowalczyk, J. (2020, 26 października). Strategie rozwoju samorządów w Polsce: Raport badawczy. Grant Thornton Frąckowiak P.S.A. https://grantthornton.pl/wp-content/uploads/2020/10/Strategie-rozwoju-JST-RAPORT-Grant-Thornton-26-10-2020-1.pdf

Nasierowski, W. (2018). Formułowanie strategii przedsiębiorstwa. Difin.

Nowosad, I., & Śliwerski, B. (2025). Strategie, przepływy i bariery reform szkolnych. Studia z pedagogiki porównawczej. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Podgórska-Jachnik, D. (2025). Między „specjalnym” a „inkluzyjnym” – dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną w polskim systemie edukacji. W: Pietras, T., Podgórska-Jachnik, D., Sipowicz, K., Witusik, A., Mosiołek, A. (red.), Niepełnosprawność intelektualna : Między dyskursem medycznym a społecznym. (t.2), Niepełnosprawność intelektualna w dyskursach społecznych. s. 567-600. Wrocław: Wydawnictwo Continuo .

Podgórska-Jachnik, D. (2015). Diagnosis of the state and development trends of Łódź education = Diagnoza stanu i trendów rozwojowych łódzkiej edukacji – dokument roboczy dla celów Polityki rozwoju edukacji Miasta Łodzi 2030+ [raport roboczy]. Wydział Edukacji Urzędu Miasta Łodzi.

Romanowska, M. (2017). Planowanie strategiczne w przedsiębiorstwie. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Sobotka, A. (2011). Strategie oświatowe. Ośrodek Rozwoju Edukacji. https://ore.edu.pl/images/files/POWER/zarzadzanie_oswiata/materialy_pomocnicze/Strategie%20o%C5%9Bwiatowe%20polskich%20samorz%C4%85d%C3%B3w-raport.pdf

Sobotka, A. (2012). Strategie oświatowe polskich samorządów. W A. Levitas (Red.), Strategie oświatowe (Biblioteczka Oświaty Samorządowej, nr 1, s. 40–71). Wydawnictwo ICM. https://ore.edu.pl/wp-content/uploads/phocadownload/EFS/bos_strategie-owiatowe.pdf

Serwis Rzeczypospolitej Polskiej. (2025, 8 kwietnia). Open Data government portal = Otwarte Dane. Portal Danych. https://dane.gov.pl/

Główny Urząd Statystyczny. (2025, 12 kwietnia). Statistical Vademecum of the Local Government Officer = Statystyczne Vademecum Samorządowca. https://svs.stat.gov.pl/7/89/531

Główny Urząd Statystyczny. (2025, 4 maja). Public Services Monitoring System (SMUP) = System Monitorowania Usług Publicznych (SMUP). https://smup.gov.pl/pl/basic

Szarfenberg, R. (2023). Miejska polityka społeczna – niespełniona obietnica: Centrum Usług Społecznych. Instytut Rozwoju Miast i Regionów. https://doi.org/10.51733/opm.2023.20

Toft, D. (2011). Analiza powiatowych strategii oświatowych [Raport]. Uniwersytet Warszawski. https:/ore.edu.pl/wpcontent/uploads/phocadownload/EFS/David_Toft_Strategie_Powiatowe.pdf

Urząd Miasta Łodzi. (2024). Polityka rozwoju edukacji Miasta Łodzi 2030+. https://uml.lodz.pl/files/public/user_upload2/2024/12/Ed_projekt_2467-2024_20241127.pdf

LEGAL CITATIONS

Minister Edukacji Narodowej. (2019, 28 sierpnia). Rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej (Dz.U. 2019, poz. 1663, z późn. zm.). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190001663

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. (2011, 15 kwietnia). Ustawa o systemie informacji oświatowej (Dz.U. 2011, nr 139, poz. 814, z późn. zm.). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20111390814




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2025.44.4.77-93
Data publikacji: 2025-12-29 13:01:07
Data złożenia artykułu: 2025-08-29 00:38:53


Statystyki


Widoczność abstraktów - 0
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2025 Dorota Janina Podgórska - Jachnik

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.