Zofia Seidlerowa (1859–1919) i „kwestia kobieca” na łamach „Bluszczu”

Renata Bednarz-Grzybek

Streszczenie w języku polskim


W połowie XIX wieku na ogół niechętnie spoglądano na próby wychodzenia kobiet poza granice tradycyjnych ról i zachowań. Głównym motywem aktywności kobiet w XIX wieku była jednak działalność patriotyczna. W drugiej połowie XIX wieku rozwijało się szkolnictwo dla dziewcząt. Zakładano szkoły uczące konkretnych zawodów. Aktywność kobiet w okresie międzypowstaniowym wzrosła także na polu czasopiśmiennictwa. Powstanie prasy kobiecej wiąże się z szeroko pojętym ruchem na rzecz „wyzwolenia” kobiet, którego punkt kulminacyjny przypada na drugą połowę XIX wieku. Kwestia kobieca była tematem dyskusji w krajach Europy Zachodniej i Ameryki Północnej w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. Owe dyskusje dotyczyły zagadnień dotyczących roli i zadań kobiety w życiu społecznym. Prasa rozbudzała wśród społeczeństwa potrzebę twórczości intelektualnej, aktywności społecznej. Kobiety coraz częściej widoczne były w sferze literatury i czasopiśmiennictwa. Celem artykułu jest przybliżenie postaci redaktorki, publicystki i tłumaczki Zofii Seidlerowej z Kwiecińskich (1859–1919) i przedstawienie prezentowanych przez nią na łamach czasopisma „Bluszcz” poglądów na temat wychowania dziewcząt na ziemiach polskich pod zaborami na przełomie XIX i XX wieku, przygotowania ich do roli żon, matek, wychowawczyń i pracy zarobkowej.

Słowa kluczowe


Zofia Seidlerowa; kwestia kobieca; czasopismo „Bluszcz”

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


A. P. [Anna Paradowska]. (1935). Zofia Seidlerowa. Lata 1905–1918. „Bluszcz” nr 50/51.

Bednarz-Grzybek R. (2010). Emancypantka i patriotka. Wizerunek kobiety przełomu XIX i XX wieku w czasopismach Królestwa Polskiego. Lublin.

Bednarz-Grzybek R. (2011). Zabawa a wychowanie dziecka w rodzinie na łamach wybranych czasopism warszawskich przełomu XIX i XX wieku. W: S. Walasek, L. Albański (red.). Wychowanie w rodzinie, t. 2: Rodzina na przestrzeni wieków. Jelenia Góra.

Chwastyk-Kowalczyk J. (2003). „Bluszcz” w latach 1918–1939: tematyka społeczna oraz problemy kultur i literatury. Kielce.

Chyra-Rolicz Z. (2009). Konopnicka i inne: Literatki i redaktorki w czasach pozytywizmu (1860–1880). W: P. Perkowski, T. Stegner (red.). Kobieta i media. Studia z dziejów emancypacji kobiet. Gdańsk.

Lewandowska G. M. (red.) (współ. R. Nowoszewski). (2007). Czasopisma warszawskie XVII–XIX wieku w Zbiorach Biblioteki Publicznej M. St. Warszawy. Katalog. Warszawa.

Czepulis-Rastenis R. (1992). Pierwsze pokolenie literatek polskich. W: A. Żarnowska, A. Szwarc (red.). Kobieta i edukacja na ziemiach polskich w XIX i XX w., zbiór studiów, t. 2, cz. 2, Warszawa.

Żołądź-Strzelczyk D., Kabacińska K. (red.) (2008). Dawne zabawy dziecięce. Kielce–Warszawa.

Dziki S. (1970). Seidlerowa Zofia z Kwiecińskich (1859–1919). „Zeszyty Prasoznawcze” nr 4.

Franke J. (1999). Polska prasa kobieca w latach 1820–1918. W kręgu ofiary i poświęcenia. Warszawa.

Franke J. (1983). Program literacki czasopisma „Bluszcz” w latach 1865–1905. „Studia o Książce” nr 13.

Kmiecik Z. (1980). Prasa polska w rewolucji 1905–1907. Warszawa.

Kmiecik Z. (1981). Prasa warszawska w latach 1908–1918. Warszawa.

Kmiecik Z. (1965). Wydawnictwa periodyczne w Królestwie Polskim w latach 1868–1904. „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” t. 4, z. 2, Warszawa.

Konarski S. (1996). Sikorska Jadwiga. W: Polski Słownik Biograficzny t. 37. Warszawa–Kraków.

Korbut J. (2002). Polskie i czeskie czasopiśmiennictwo kobiece na przełomie XIX i XX wieku. „Bohemistyka” nr 4.

Kotowski R. (2009). Popularyzacja aktywności społecznej kobiet na łamach tygodnika „Bluszcz” w latach 1918–1939. W: P. Perkowski, T. Stegner (red.). Kobieta i media. Studia z dziejów emancypacji kobiet. Gdańsk.

Krajewska W., Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887–1918): informacje, sądy, przekłady, Wrocław 1972.

Kulak T. (2009). Trybuna umiarkowanego feminizmu. „Bluszcz” pod kierownictwem redakcyjnym Zofii Seidlerowej w latach 1906–1918. W: P. Perkowski, T. Stegner (red.). Kobieta i media. Studia z dziejów emancypacji kobiet. Gdańsk.

Kulczycka-Saloni J. (1970). Życie literackie Warszawy w latach 1864–1892. Warszawa.

Kuźmiński T. (1982). Pierwsza żeńska …Szkoła im. Królowej Jadwigi w Warszawie. Warszawa.

Myśliński J. (1970). Nakłady prasy w Królestwie Polskim w 1909 r. „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego” t. 9, z. 1, Warszawa.

Na rok 1919, „Bluszcz” 1918 nr 71.

Od redakcji, „Bluszcz” 1917 nr 1.

Podhorska-Okołów S. (1961). Dawna redakcja Bluszczu. „Stolica” nr 6.

Łojek J. (red.) (1976). Prasa polska w latach 1864–1918. Warszawa.

Redakcja. Seidlerowa z Kwiecińskich Zofia. W: Polski Słownik Biograficzny, t. 36. Warszawa–Kraków 1995–1996.

Redakcja. Do czytelniczek. „Bluszcz” 1909 nr 1.

Renz R. (2011). Kobieta w społeczeństwie polskim w XIX i XX wieku. W: O kobietach. Studia i szkice. Wiek XIX i XX. Rzeszów.

Seidlerowa Z. (1904). Dlaczego dzieci lubią bajki? „Bluszcz” nr 27.

S. [Zofia Seidlerowa]. (1904). Dlaczego dzisiejsze matki nie umieją opowiadać bajek swoim dzieciom?. „Bluszcz” nr 49.

Seidlerowa Z. (1906). Dzieci-niszczyciele. „Bluszcz” nr 6.

Seidlerowa Z. (1903). Emancypacja i uwag kilka. „Bluszcz” nr 37.

Seidlerowa Z. (1905). Epoka kobiety. „Bluszcz” nr 4.

Seidlerowa Z. (1909). Fantastyczność czytania. „Bluszcz” nr 50.

Seidlerowa Z. (1905). Jeszcze o psychologii dziecka. „Bluszcz” nr 10.

Seidlerowa Z. (1902). Kobieta naszej doby. „Bluszcz” nr 33.

Seidlerowa Z. (1906). Kraina dzieci naszych. „Bluszcz” nr 1.

Seidlerowa Z. (1909). Kronika bieżąca. Ochrona imienia Sienkiewicza. „Bluszcz” nr 9.

Seidlerowa Z. (1904). Kronika bieżąca. Z Muzeum Rzemiosł. Wystawa prac uczniów i uczennic. „Bluszcz” nr 27.

Seidlerowa Z. (1910). Marian Gawalewicz. „Bluszcz” nr 23.

Seidlerowa Z. (1906). Myślenie jako świadoma czynność. „Bluszcz” nr 23.

Seidlerowa Z. (1904). Nowe ideały na starych fundamentach. „Bluszcz” nr 34.

Seidlerowa Z. (1904). O zabawkach. „Bluszcz” nr 50.

Seidlerowa Z. (1905). Piękno w starości. „Bluszcz” nr 29.

Seidlerowa Z. (1908). Podniesienie kobiety. „Bluszcz” nr 38.

Seidlerowa Z. (1904). Przed nowym kwestyonaryuszem. „Bluszcz” nr 45.

Seidlerowa Z. (1905). Psychologia i pedagogika pracy. „Bluszcz” nr 35.

Seidlerowa Z. (1905). Reforma w małżeństwie. „Bluszcz” nr 45 i 46.

Seidlerowa Z. (1909). Solidarność u kobiet. „Bluszcz” nr 14.

Seidlerowa Z. (1904). Szczęście dziecka. „Bluszcz” nr 16.

Seidlerowa Z. (1906). Śp. Gustawa Gawalewiczówna. „Bluszcz” nr 43.

Seidlerowa Z. (1906). Śp. Jan Gadomski. „Bluszcz” nr 41.

Seidlerowa Z. (1909). Uczucie przynależności do ojczystej ziemi. „Bluszcz” nr 5.

Seidlerowa Z. (1906). Z wiosennych refleksji. „Bluszcz” nr 19.

Seidlerowa Z. (1906). Żyć przyszłością. „Bluszcz” nr 35.

Turowska-Barowa I. (1959–1960). Gliński Kazimierz. W: Polski Słownik Biograficzny. Wrocław–Kraków–Warszawa.

W przededniu Sejmu Polskiego, „Bluszcz” 1917 nr 2.

W. A.-Sz. (2004). Wójcicki Kazimierz Władysław. W: Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik Biograficzny i bibliograficzny, t. 5. Warszawa.

Walewska C. (1909). Kobieta w życiu społecznem. Ruch kobiecy w Polsce, cz. 1. Warszawa.

Wąsik E. (1983). Ostatnia redaktorka „Bluszczu”. „Stolica” nr 36.

Zaleska M. (1978). „Świt” Marii Konopnickiej. Zarys monograficzny tygodnika dla kobiet. Wrocław–Warszawa–Kraków.

Zaleska Z. (1938). Czasopisma kobiece w Polsce. (Materiały do historii czasopism). Rok 1818–1937. Warszawa.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2015.34.1.157
Data publikacji: 2015-09-07 11:36:59
Data złożenia artykułu: 2015-09-02 12:43:20


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1914
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 550

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2015 Renata Bednarz-Grzybek

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.