Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Miejsce zamieszkania jako determinanta prozdrowotnego stylu życia młodzieży
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Środowisko, w którym żyje człowiek, ma istotne znaczenie w kształtowaniu jego dobrostanu. Miejsce zamieszkania, należące do społecznych determinantów zdrowia, znajduje się w czołówce czynników mających największe znaczenie dla zachowania zdrowia. Istotna zatem wydaje się analiza związku poczucia jakości życia oraz prowadzonego stylu życia z uwzględnieniem czynników społecznych w grupie badanej młodzieży.
Cel badań: W prezentowanym artykule poszukiwano związków między poczuciem jakości życia a prozdrowotnym stylem życia oraz istotnych różnic w zakresie analizowanych zmiennych między młodzieżą zamieszkującą tereny miejskie i wiejskie.
Metoda badań: Badania zostały przeprowadzone metodą sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem następujących narzędzi badawczych: KIDSCREEN, Kwestionariusz Skumulowanego Zmęczenia, Kwestionariusz do badania Prozdrowotnego Stylu Życia oraz Inwentarza Zachowań Zdrowotnych.
Wyniki: Badania wykazały, że miejsce zamieszkania nie ma istotnego znaczenia w kształtowaniu poczucia jakości życia i modelowaniu rodzaju zachowań zdrowotnych młodzieży. Wnioski: Istnieje potrzeba przeprowadzenia szerszych badań nad analizowanymi zmiennymi w kontekście statusu społecznego uczestników z uwzględnieniem dodatkowych zmiennych.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Babicz-Zielińska, E., Schlegel-Zawadzka, M., Wądołowska, L. (2004). Wpływ miejsca zamieszkania na preferencje i spożycie żywności. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 37, supl. 2004, 51–57.
Badali, H., Hakimi, S., Mirghafourvand, M., Mohammad-Alizadeh Charandabi, S., Farahbakhsh, M. (2017). Comparison of Quality of Life Between Urban and Rural Menopause Women and its Predictors: A Population Base Study. International Journal of Women’s Health and Reproduction Sciences, 5(2), 137–142.
Bell, L., Ullah, S., Olds, T., Magarey, A., Leslie, E., Jones, M., Miller, M., Cobiac, L. (2016). Prevalence and Socio-Economic Distribution of Eating, Physical Activity and Sedentary Behavior among South Australian Children in Urban and Rural Communities: Baseline Findings from the OPAL Evaluation. Public Health, 140, 196–205.
Bernard, J. (2018). Rural Quality of Life – Poverty, Satisfaction and Opportunity Deprivation in Different Types of Rural Territories. European Countryside, 10(2), 191–209.
Brojek, A., Zajkowska-Magier, M., Włostowska, K. (2006). Miejsce zamieszkania jako czynnik różnicujący aktywność sportową kandydatów na studia wychowania fizycznego. In J. Szaczuk (Ed.), Uwarunkowania rozwoju dzieci i młodzieży wiejskiej (pp. 402–409). Wyd. AWF.
Chillón, P., Ortega, F.B., Ferrando, J.A., Casajus, J.A. (2011). Physical Fitness in Rural And Urban Children and Adolescents from Spain. Journal of Science and Medicine in Sport, 14, 417–423.
Danielewicz, J., Ratajczak, D. (2006). Uczestnictwo młodzieży wiejskiej i miejskiej szkół gimnazjalnych w pozalekcyjnych zajęciach sportowych i rekreacyjnych. In J. Szaczuk (Ed.), Uwarunkowania rozwoju dzieci i młodzieży wiejskiej (pp. 410–417). Wyd. AWF.
Duda, M. (2016). Poczucie jakości życia młodzieży z problemami zdrowotnymi. Wyd. UMCS.
Fahs, P.S., Smith, B.E., Atav, S., Britten, M.X, Collins, M.S., Morgan, L.C, Spencer, G.A. (1999). Integrative Research Review of Risk Behaviors among Adolescents in Rural, Suburban, and Urban Areas. Journal of Adolescent Health, 24, 230–243.
Gillis, A.J. (1997). The Adolescent Lifestyle Questionnaire: Development and Psychometric Testing. Canadian Journal of Nursing Research, 29(1), 29–46.
Golinowska, S. (2011). Przestrzenny wymiar nierówności zdrowia i polityka spójności, Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 9(2), 38–54.
Hesketh, T., Ding, Q., Tomkins, A.M., (2003). Health and Health Care-Seeking Behavior of Adolescents in Urban and Rural China. Journal of Adolescent Health, 33, 271–274.
Hoffmann, K., Bryl, W., Marcinkowski, J.T., Strażyńska, A., Pupek-Musialik, D. (2011). Estimation of Physical Activity and Prevalence of Excessive Body Mass in Rural and Urban Polish Adolescents. Annals of Agricultural and Environmental Medicine, 18(2), 398–403.
Jodkowska, M., Wrocławska, M. (2000). Styl życia młodzieży z wieku 15–19 lat. In J. Szymborski, K. Szamotulska, A. Sito (Eds.), Zdrowie naszych dzieci. Zróżnicowanie szans (pp. 57–67). Instytut Matki i Dziecka.
Kiciak, A., Szczepańska, E., Tajeka, T., Kardas, M., Całyniuk, B. (2010). Zachowania zdrowotne młodzieży gimnazjalnej na przykładzie środowiska miejskiego i wiejskiego, cz. 2. Używanie substancji psychoaktywnych i spędzanie wolnego czasu. Annales Academiae Medicae Silesiensis, 64(1–2), 48–59.
Laskowska, I. (2015). Availability of Health Services Vs. Health Condition of Residents of Rural Areas in Poland – Analysis Performed on the Basis of EHIS 2009. Annals of Agricultural and Environmental Medicine, 22(4), 700–703.
Majchrowska, A. (2008). Społeczny wymiar zdrowia. In A. Andruszkiewicz, M. Banaszkiewicz (Eds.), Promocja zdrowia dla studentów studiów licencjackich kierunku pielęgniarstwo i położnictwo (pp. 50–69). Wyd. Czelej.
Marcysiak, M., Zagroba, M., Ostrowska, B., Wiśniewska, E., Marcysiak, M., Skotnicka-Klonowicz, G. (2010). Aktywność fizyczna a zachowania żywieniowe dzieci i młodzieży powiatu ciechanowskiego. Problemy Pielęgniarstwa, 18(2), 176–183.
Markus, H. (1993). Przewlekłe zmęczenie. Wyd. Cedrus Publishing House.
Nawrocka, M., Kujawska-Łuczak, M., Bogdański, P., Pupek-Musialik, D. (2011). Analiza stylu życia uczniów szkół ponadpodstawowych pochodzących z terenów wiejskich. Forum Zaburzeń Metabolicznych, 2(1), 43–49.
Nowak, P.F., Barcicka, P. (2013). Wybrane zachowania zdrowotne gimnazjalistów ze środowiska wiejskiego i miejskiego. Polskie Przegląd Nauk o Zdrowiu, 1(31), 13–18.
Ostrowska, A. (2011). Psychospołeczne uwarunkowania nierówności w zdrowiu. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie, 9(2), 55–63.
Pawka, B., Dreher, P., Herda, J., Szwiec, I., Jałoza, M. (2010). Różnice w stanie zdrowia mieszkańców miast i wsi. Medycyna Ogólna, 16(1), 91–99.
Przewęda, R., Dobosz, J. (2003). Kondycja fizyczna polskiej młodzieży. Wyd. AWF.
Pułtorak, M., Wrocławska, M., Oblacińska, A. (2000). Dolegliwości u młodzieży w wieku 15–19 lat. In J. Szymborski, K. Szamotulska, A. Sito (Eds.), Zdrowie naszych dzieci. Zróżnicowanie szans (pp. 95–99). Instytut Matki i Dziecka.
Raczyński, G., Czeczelewski, J., Huk-Wieliczuk, E., Michalska, A. (2000). Ocena sposobu żywienia dziewcząt i chłopców wiejskich. In M. Skład (Ed.). Wybrane wskaźniki rozwoju biologicznego dziewcząt i chłopców wiejskich z Podlasia. IWFiS.
Reichenberger, D.A., Hilmert, C.J., Irish, L.A., Secor-Turner, M., Randall, B.A. (2016). Associations Between Sleep and Health-Risk Behaviors in a Rural Adolescent Population. Journal of Pediatric Health Care, 30, 317–322.
Rogalska-Niedźwiedź, M., Charzewska, J., Chabros, E., Chwojnowska, Z., Wajszczyk, B., Zacharewicz, E. (2008). Sposób żywienia dzieci czteroletnich ze wsi na tle dzieci z miast. Problemy Higieny i Epidemiologii, 89(1), 80–84.
Saczuk, J. (2006) (Ed.). Uwarunkowania rozwoju dzieci i młodzieży wiejskiej. Wyd. AWF.
Sampaio, P.Y.S., Ito, E., Carvalho Sampaio, R.A. (2013). The Association of Activity and Participation with Quality of Life Between Japanese Older Adults Living in Rural and Urban Areas. Journal of Clinical Gerontology & Geriatrics, 4, 51–56.
Słowińska, M.A., Wądołowska, L. (2003). Porównanie sposobu zacienia młodzieży pochodzącej z różnych środowisk. In J. Zagórny, M. Skład (Eds.). Uwarunkowania rozwoju dzieci i młodzieży wiejskiej (pp. 317–323). Wyd. Instytutu Medycyny Wsi.
Suder, A., Janusz, M., Jagielski, P., Głodzik, J., Pałka, T., Cison, T., Pilch, W. (2015). Prevalence and Risk Factors of Abdominal Obesity in Polish Rural Children. Journal of Comparative Human Biology, 66, 357–368.
Suliga, E. (2003). Środowiskowe zróżnicowanie rozwoju fizycznego i sposobu żywienia uczniów szkół średnich. In J. Zagórny, M. Skład (Eds.), Uwarunkowania rozwoju dzieci i młodzieży wiejskiej (pp. 311–316). Wyd. Instytutu Medycyny Wsi.
Suliga, E. (2004). Zachowania zdrowotne studentów kieleckich i uczniów szkół ponadgimnazjalnych z południowej i środkowo-wschodniej Polski. Wyd. Akademii Świętokrzyskiej.
Sygit, K. (2006). Zwyczaje żywieniowe uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Zdrowie Publiczne, 116(1), 147–148.
Sygit, K. (2009a). Dietary Habits in Children from Rural Environments. Polish Journal of Public Health, 119(3), 298–302.
Sygit, K. (2009b). Health Behaviour in Young People From Rural Environments. Polish Journal of Public Health, 119(4), 387–390.
Sygit, K. (2010a). Bad Heating Habits – a Hazard to Health in the Population of Children and Youth. Polish Journal of Public Health, 120(2), 132–135.
Sygit, K. (2010b). Lifestyle of Rural Children and Youth with Overweight and Obesity. Polish Journal of Public Health, 120(1), 19–22.
Sygit, K. (2013). Risky Preservations with the Essentials Problem of the Youth from the Rural Environment. In S. Spisacka (Ed.), Health Behaviors of Adolescents and Adults (pp. 22–33). Wyd. Państwowej Wyższej Szkoły im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlasce.
Szczepańska, E., Matjeka, T., Bielaszka, A., Niedworok, E. (2010). Zachowania zdrowotne młodzieży gimnazjalnej na przykładzie środowiska miejskiego i wiejskiego, cz. 1: Palenie tytoniu i spożywanie napojów alkoholowych. Annales Academiae Medicae Silesiensis, 64(1–2), 35–47.
Thomas, A.A., Timmons, A., Molcho, M., Pearce, A., Gallagher, P., Butow, P., O’Sullivan, E., Gooberman-Hill, R., O’Neill, C., Sharp, L. (2014). Quality of Life in Urban and Rural Settings: A Study of Head and Neck Cancer Survivors. Oral Oncology, 50, 676–682.
Topolska, K., Cieślik, E., Bodzioch, A., Grzych-Tuleja, E. (2010). Preferencje młodzieży gimnazjalnej z terenu województwa małopolskiego w zakresie spożycia mleka i produktów mlecznych. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2(69), 76–84.
Ustymowicz-Farbiszewska, J., Smorczewska-Czupryńska, B., Karczewski, J.K., Lach, J. (2006). Żywieniowe zachowania zdrowotne młodzieży gimnazjalnej zamieszkałej w Białymstoku i okolicach. Nowiny Lekarskie, 75(1), 31–36.
Viner, R.M., Ozer, E.M., Denny, S., Marmot, M., Resnick, M., Fatusi, A., Currie, C. (2012). Adolescence and the Social Determinants of Health. Lancet, 379, 1641–1652.
Wilczewski, A. (2012) (Red.). Uwarunkowania rozwoju dzieci i młodzieży wiejskiej. Wyd. AWF.
Wood, S.L, Demougin, P.R., Higgins, S., Husk, K., Wheeler, B.W., White, M. (2016). Exploring the Relationship Between Childhood Obesity and Proximity to the Coast: A Rural/Urban Perspective. Health & Place, 40, 129–136.
Zagozdzon, P., Kolarzyk, E., Marcinkowski, J.T. (2011). Quality of Life and Rural Place of Residence in Polish Women – Population Based Study. Annals of Agricultural and Environmental Medicine, 18, 429–432.
Zagórski, J., Skład, M. (2003) (Eds.). Uwarunkowania rozwoju dzieci i młodzieży wiejskiej: praca zbiorowa. Wyd. Instytutu Medycyny Wsi.
Zawadzka, B. (2007). Dorastająca młodzież wobec problemu własnego zdrowia. Wyd. Akademii Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2022.41.2.159-177
Data publikacji: 2022-08-16 12:00:30
Data złożenia artykułu: 2022-05-14 09:57:35
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2022 Marlena Duda
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.