Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Kumulacja niekorzystnych czynników biopsychicznych i socjokulturowych w przebiegu procesu demoralizacji nieletniego z niepełnosprawnością sensoryczną słuchu
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Rzeczywistość obfituje w nowe zjawiska, a istniejące ulegają przeobrażeniom. Przykładem jest zjawisko niedostosowania społecznego. Obserwuje się wzrost liczby czynów karalnych i świadczących o demoralizacji dokonywanych przez dzieci i młodzież. Sytuacja zmusza do podejmowania radykalnych działań poprzedzonych dogłębną analizą mechanizmów i przyczyn problemu. Analiza wskazuje na zróżnicowanie zjawiska demoralizacji i najczęściej na kumulację czynników ryzyka pojawienia się problemu niedostosowania społecznego, przy niedostatku tzw. czynników chroniących. W szczególnie niekorzystnej sytuacji są osoby z niepełnosprawnościami, często o niskim stopniu przystosowania, narażone na niekorzystne sytuacje społeczne. Niebezpieczeństwo będzie tym większe, im mniej sprzyjające warunki środowiskowe – rodzinne i brak wsparcia.
Cel badań: Celem badań jest poznanie sytuacji chłopca doświadczającego niepełnosprawności słuchu i przejawiającego szczególnie intensywną, względnie trwałą postać nieprzystosowania/niedostosowania społecznego oraz uwarunkowań tej sytuacji. Diagnoza posłuży opracowaniu propozycji oddziaływań wspierających poprawę funkcjonowania nieletniego.
Metoda badań: Badania mają charakter badań jakościowych z wykorzystaniem metody indywidualnego przypadku. Zastosowana została technika wywiadu, obserwacji i analizy dokumentów. Dane zostały pozyskane dzięki użyciu kwestionariusza wywiadu, obserwacji i analizie opinii OZSS.
Wyniki: Wyniki diagnozy wskazują na liczne i różnorodne uwarunkowania demoralizacji młodego człowieka z niepełnosprawnością słuchu. Zaburzona sprawność powoduje ograniczenia w funkcjonowaniu, naraża na niski stopień przystosowania, a przy niekorzystnej sytuacji rodzinnej i braku należytego wsparcia doprowadziła do niedostosowania społecznego.
Wnioski: Analiza sytuacji nieletniego stanowi podstawę do wnioskowania o konieczności podjęcia wobec niego zdecydowanych oddziaływań o charakterze resocjalizacyjnym, rewalidacyjnym oraz profilaktycznym. Kompleksowe działania są wstanie zmienić funkcjonowanie osoby, w biografii której zaistniały niekorzystne czynniki.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Borucka, A. (2011). Koncepcja resilience. Podstawowe założenia i nurty badań, W: W. Junik (red.). Resilience (s. 11-28). Warszawa: Parpamedia.
Borowski, R., Wysocki, D. (2001). Instytucje wychowania resocjalizującego. Płock: Novum.
Chrzanowska, I. (2015). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Dziemidowicz, C. (1996). Dziecko głuche i język ojczysty. Traktat o rozwoju języka w całkowitej ciszy. Bydgoszcz: Tanan.
Dryżałowska, G. (1997). Rozwój językowy dziecka z uszkodzonym słuchem a integracja edukacyjna. Model kształcenia integracyjnego. Warszawa: Wyd. UW.
Dryżałowska, G. (2004). Niepełnosprawność. W: T. Pilch (red.). Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (s.646-649). Warszawa: Wyd. Akademickie Żak.
Eckert, U. (1997), Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących – surdopedagogika, W: W. Dykcik (red.). Pedagogika specjalna (s. 167-179). Poznań: Wyd.Naukowe UAM.
Gałkowski, T. (red.). (1986). Encyklopedyczny słownik rehabilitacji. Warszawa: Wyd. PZWL.
Garmezy, N. i in. (1984). The study of stress and competence in children: A building block for developmental psychopathology. Child Development, 55, 95-111.
Garmezy, N. (1985). Stres-resistant children: The search for protective factors, W: J. Stevenson (red.). Recent research in developmental Psychopathology (s. 213-234). Oxford-New York-Toronto-Sydney-Paris-Frankfurt: Pergamon Press.
Gaś, Z.B. (1995). Rodzina a uzależnienia. Lublin: Wyd. UMCS.
Gaś, Z.B. (2006). Profilaktyka w szkole. Warszawa: Wyd. WSiP.
International Classification of Impairments, Disabilities and Handicaps. (1980). Word Health Organization, Geneve.
Jessor, R., Jessor, S. (1977). Problem behavior and psychological development: a longitudinal study of youth. New York: Academic Press.
Jessor, R. (1987). Problem-Behawior Theory, Psychological Development, and Adolescent Problem Drinking. British Journal of Addiction, 82, 331-342.
Jessor, R. (1998). New perspectives on adolescent risk behawiour, W: R. Jessor (red.). New perspectives on adolescent risk behawiour (s. 1-10). Cambridge: Cambridge Uniwersity Press.
Kowalik, S. (1996). Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Warszawa: Interart.
Lipińska-Lokś, J. (2011). Zmiany stosunków między dziećmi pełnosprawnymi i dziećmi z niepełnosprawnością w klasach integracyjnych. Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Klaus, W. (2009). Dziecko przed sądem. Wymiar sprawiedliwości wobec przestępczości młodszych nieletnich. Warszawa: Wyd. WaiP.
Maciarz, A. (1992). Uczniowie niepełnosprawni w szkole powszechnej. Poradnik dla nauczycieli. Warszawa: Wyd. WSiP.
Maciarz, A. (2005). Mały leksykon pedagoga specjalnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Plichta, P., Jagoszewska, I., Gładyszewska-Cylulko, J., Szczupał, B., Drzazga, A., Cytowska, B. (2017). Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z niepełno sprawnościami. Charakterystyka, specyfika edukacji i wsparcie. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Ostrowska, K. (2008). Pedagogika resocjalizacyjna. W kierunku nowej specjalności psychologii. Warszawa: Wyd. Fraszka Edukacyjna.
Podgórska-Jachnik, D. (2013). Głusi. Emancypacje. Łódź: Wydawnictwo Naukowe WSP.
Pytka, L. (2001). Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej.
Rajewska de Mezer, J. (2009). Sytuacja rodzinna nieletnich sprawców czynów karalnych i świadczących o demoralizacji, wobec których orzeczono środek poprawczy, W: A. Jaworska (red.). Resocjalizacja. Zagadnienia prawne, społeczne i metodyczne (s. 297-305). Kraków: Impuls.
Rutter, M. (1987). Psychosocial Resilience and Protective Mechanism. American Journal Orthopsychiatric, 57, 3, 598-611.
Szczepankowski, B. (1999). Niesłyszący – głusi – głuchoniemi. Wyrównywanie szans. Warszawa: Wyd. WSiP.
Szymański, A. (2010). Niedostosowanie społeczne dzieci i młodzieży. Wybrane problemy. Warszawa: Wyd. Komandor.
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów Dz.U. Poz. 1418. Pobrane 14.11.2020 z: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp? id=WDU20150001418.
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U. 2010, nr 33, poz. 178).
Urban, B. (2000). Zachowania dewiacyjne młodzieży. Kraków: Wyd. UJ.
Urban, B. (2008). Zaburzenia w zachowaniu i niedostosowanie społeczne w świetle współczesnych wyników badań, W: B. Urban. J.M. Stanik (red.). Resocjalizacja (s. 136-167), tom 1. Warszawa: Wyd. PWN.
Wałecki, M. (2013). Sądowo-psychiatryczne aspekty zaburzeń zachowania, W: A. Kołakowski (red.). Zaburzenia zachowania u dzieci. Teoria i praktyka, (s. 356-362). Sopot: Wyd. GWP.
Wojciechowski, F. (2009). Interakcje osób niepełnosprawnych w przestrzeni edukacyjnej, W: G. Dryżałowska, H. Żuraw (red.). Trwałość i zmiana w pedagogice specjalnej (s. 121-139). Warszawa: Wyd. Akademickie Żak.
Wysocka, E. (2008). Diagnoza w resocjalizacji. Obszary problemowe i modele rozwiązań w ujęciu psychopedagogicznym. Warszawa: Wyd. PWN.
Zajączkowski, K. (2000). Profilaktyka zachowań dewiacyjnych dzieci i młodzieży. Toruń: Wyd. Adam Marszałek.
Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 lutego 2016 r. w sprawie standardów metodologii opiniowania w opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów (Dz. Urz. z 2016 r. poz. 76 z późn. zm.).
http//przemysl.idn.org.pl/files/zaburzenia-sluchu.doc., dostęp: 22.09.2020.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2021.40.3.199-217
Data publikacji: 2021-11-23 10:35:49
Data złożenia artykułu: 2021-04-22 15:38:48
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2021 Jolanta Bożena Lipińska-Lokś, Lidia Wawryk
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.