Funkcjonowanie na pograniczu a spostrzeganie zróżnicowania kulturowego w deklaracjach polskich i czeskich studentów

Anna Szafrańska

Streszczenie w języku polskim


Ze względu na zmieniające się warunki funkcjonowania indywidualnego przyszłych nauczycieli coraz większego znaczenia nabiera kwestia przygotowania ich do życia w środowisku zróżnicowanym kulturowo. Współczesna młodzież akademicka jest w szczególnej sytuacji, nie tylko ze względu na to, że uczestniczy w tak szybko zmieniającym się świecie społeczno-kulturowym, ale również doświadcza zjawisk, które nigdy w takiej skali nie były obecne, a jej tożsamości i biografie są kształtowane przez tendencje makrospołeczne i makroekonomiczne. Namysł nad młodym, uczącym się pokoleniem Polaków i Czechów wiąże się z próbą znalezienia odpowiedzi na wiele pytań, wśród których ważne miejsce zajmują te dotyczące spostrzegania przez nich środowiska, w którym funkcjonują na co dzień – pogranicza. Poznawanie odmiennych kultur, w przestrzeni pogranicza, odbywa się w sposób naturalny, spontaniczny – przyczynia się do tego w dużym stopniu handel przygraniczny, czy działania transgraniczne. W konsekwencji tych procesów powstaje szereg społecznych nastawień wobec nieznanych i nieoswojonych wartości, których nosicielami są Inni (Stąd uznałam, że istotnym będzie poznanie, w jaki sposób młodzi dorośli spostrzegają sytuację na pograniczu będącą efektem funkcjonowania obok siebie grup różnych narodowości. Na potrzeby artykułu przygotowane zostały opisy i wyjaśnienia odnoszące się do problemu jak badani spostrzegają sytuację na pograniczu będącą efektem funkcjonowania obok siebie osób różnych narodowości?


Słowa kluczowe


edukacja międzykulturowa, młodzież akademicka, pogranicze, spostrzeganie Innego

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Babiński, G. (1997). Pogranicze polsko-ukraińskie. Etniczność, zróżnicowanie religijne, tożsamość. Kraków: Zakłady Wydawnicze Nomos.

Bauman, Z. (2000). Globalizacja. I co z tego wynika. Warszawa: PI W. Frączek, A. (1996). Agresja i przemoc wśród dzieci i młodzieży jako zjawisko społeczne. W: A. Frączek, I. Pufal-Struzik (red.). Agresja wśród dzieci i młodzieży. Perspektywa psychoedukacyjna. Kielce: WSP.

Grabowska, B. (2008). Czynniki socjalizacyjno-wychowawcze w procesie kształtowania się tożsamości mieszkańców pogranicza. W: T. Lewowicki, B. Grabowska, A. Gajdzica (red.). Socjalizacja i kształtowanie się tożsamości – aktualne doświadczenia na pograniczu polsko-czeskim. Toruń: Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Wyd. Adam Marszałek.

Grzybowski, P.P. (2008). Tożsamość tułacza – dylematy identyfikacyjne współczesnych emigrantów. W: T. Lewowicki, B. Grabowska, A. Różańska (red.). Socjalizacja i kształtowanie się tożsamości – problemy i sugestie rozwiązań. Toruń, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie, Wyd. Adam Marszałek.

Jałowiecki, B., Kapralski, S. (red.) (2011). Peryferia i pogranicza. O potrzebie różnorodności. Warszawa: Scholar.

Kwieciński, Z. (2000). Tropy – ślady – próby. Studia i szkice z pedagogii pogranicza. Poznań – Olsztyn: Edytor.

Lisiecki, S. (2009). O granicach naturalnych, politycznych, społecznych i… granicach w głowie: szkice do socjologii pogranicza polsko-niemieckiego. Poznań: Wyd. Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Nikitorowicz, J. (1995). Pogranicze – Tożsamość – Edukacja międzykulturowa. Białystok: Trans Humana.

Ogrodzka-Mazur, E., Szafrańska, A., Malach, J., Chmura, M. (2015). IC T – supported education at Czech and Polish Universities: a comparative study. International Journal of Information and Communication Technologies in Education, 4, 48–68.

Ogrodzka-Mazur, E., Szafrańska, A., Malach, J., Chmura, M. (2018). Supporting the learning of Polish and Czech students by digital tools. The New Educational Review, 51, 1.

Podręcznik europejskiego prawa o niedyskryminacji (2011). Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej.

Reykowski, J. (1976). Osobowość a społeczne zachowanie się ludzi. Warszawa: PWN. Sadowski, A. (1995). Pogranicze polsko-białoruskie: tożsamość mieszkańców. Białystok: Trans Humana.

Sobecki, M. (2007). Kultura symboliczna a tożsamość. Studium tożsamości kulturowej Polaków na Grodzieńszczyźnie z perspektywy edukacji międzykulturowej. Białystok: Trans Humana.

Szafrańska, A. (2017). Pogranicze polsko-czeskie jako przestrzeń budowania współpracy transgranicznej z perspektywy nauczycieli. Edukacja Międzykulturowa, 1, 130–142.

Urban, J. (2014). Mniejszości narodowe krajów Grupy Wyszehradzkiej w procesach integracyjnych Europy – tożsamość młodzieży mniejszości autochtonicznych. Toruń: Adam Marszałek.

Urlińska, M.M. (2007). Szkoła polska na obczyźnie wobec dylematów tożsamościowych. Toruń: Wyd. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Witkowski, L. (1991). Uniwersalizm pogranicza. O semiotyce kultury Michała Bachtina w kontekście edukacji. Toruń: Adam Marszałek.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2020.39.4.39-52
Data publikacji: 2020-12-23 16:16:34
Data złożenia artykułu: 2020-03-20 07:16:33


Statystyki


Widoczność abstraktów - 833
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 324

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2020 Anna Szafrańska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.