The role of the parent in internalising the touching behaviour of the mechanically ventilated child in the light of social learning theory
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Dotyk jest źródłem informacji dla małego dziecka. Może on kojarzyć mu się pozytywnie (z miłością, opieką rodzica) lub przywoływać negatywne emocje (pobyt w szpitalu, udział w bolesnych procedurach medycznych). Jest on postrzegany w sposób określony społecznie, a dziecko uczy się go również poprzez obserwację i naśladownictwo.
Cel badań: Celem artykułu jest opisanie możliwości uczenia się dotyku przez dziecko wentylowane mechanicznie w domu od rodzica w świetle teorii społecznego uczenia się A. Bandury.
Stan wiedzy: brakuje artykułów opisujących rolę rodzica w internalizacji zachowań związanych z dotykiem dziecka wentylowanego mechanicznie w świetle teorii społecznego uczenia się.
Podsumowanie: Przykładem naturalnej sytuacji, w której rodzic (model) prezentuje pozytywny dotyk mogą być czynności pielęgnacyjne, które wykonuje przy dziecku leżącym, takie jak mycie twarzy. Codzienność tej sytuacji, jak i możliwość systematycznego ich odtwarzania według określonego schematu powoduje, że dziecko jest wielokrotnie eksponowane na bodźce modelujące – w tym przypadku pozytywny dotyk, wsparcie werbalne w postaci uspokajających i kojących komunikatów słownych – wytworzy u siebie trwałe wyobrażenie zachowania, które właśnie jest modelowane.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Bandura A. (2015). Teoria społecznego uczenia się, Warszawa: PWN.
Bąbel P., Ostaszewski P., Suchowierska M. (2014). Naśladowanie a uczenie się przez obserwację : porównanie perspektywy analizy zachowania i teorii społecznego uczenia się. Psychologia Rozwojowa, t. 19 nr 3, pp. 37-47.
Borys M., Kubicz M. (2021). Raport: wentylacja mechaniczna w Polsce, JEDNYM TCHEM! Stowarzyszenie pacjentów na rzecz wentylacji domowej, chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://ptmr.info.pl/wp-content/uploads/2021/12/Raport-WentylacjaMechaniczna.pdf, access: 10.08.2023.
Czajkowska M., Kulik H., Augustyniuk K. (2020). Procedura mycia chorego w łóżku. W: Check-listy czynności i zabiegów pielęgniarskich. Podstawy pielęgniarstwa, K. Augustyniuk, E. Grochans (red.), Szczecin: Wydawnictwo Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, pp. 72-77.
Dębska G., Zięba M., Krokosz R. (2014). Domowa wentylacja mechaniczna- specyfika opieki pielęgniarskiej. W: Nové trendy vo vzdelávaní a praxi zdravotníckych pracovníkov, H. Kadučáková, M. Magerčiaková (ed.), Ružomberok: VERBUM – vydavateľstvo KU, pp. 21-34.
Hołda R. (2019). Między biologią a kulturą. Atrakcyjność fizyczna w badaniach międzykulturowych. Relacje Międzykulturowe/Intercultural Relations, nr 1 (5), pp. 187–207.
Kamyk-Wawryszuk A. (2023). Sytuacje trudne doświadczane przez rodziców dzieci wentylowanych mechanicznie w domu - wprowadzenie w problematykę. Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, nr 49, pp. 142-156.
Konieczna I. (2019). Komunikacja osoby dorosłej z dzieckiem rozpoczynającym edukację – o wzajemności w rozmowie. Studium teoretyczno-empiryczne z udziałem dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Kózka M., Wojtan S., Woźniok E. (2011). Funkcjonowanie psychospołeczne opiekunów chorych wentylowanych mechanicznie w warunkach domowych. Problemy Pielęgniarstwa, tom 19, zeszyt nr 2, pp. 185-193.
Migdał M., Jarymowicz T., Kalbowiak J. i wsp.: Przewlekła wentylacja dzieci w warunkach domowych. Stand. Med. 2007, 4, pp. 376–378.
Płaczkiewicz B. (2016). Teoria społecznego uczenia się a wychowanie dziecka w wieku przedszkolnym. Społeczeństwo. Edukacja. Język 4, pp. 129-137.
Raniszewska-Wyrwa A. (2014). Etyka dotyku. Aspekty etyczne wykorzystywania dotyku w praktykach terapeutycznych. Studia Philosophiae Christianae UKSW, 50 (2), pp. 85–104.
Stodulska M., Biłogan L. (2016). Wybrane aspekty jakości życia chorych wentylowanych mechanicznie w warunkach domowych oraz ich opiekunów. Pielęgniarstwo w Anestezjologii i Intensywnej Opiece;2(2), pp. 33–40.
Zagórska B. (2013). Znaczenie dotyku we wspomaganiu rozwoju dziecka oraz jego zastosowanie w wybranych rodzajach terapii. Kultura i Wychowanie 5, pp. 179–192.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/pe.2025.9.25-36
Data publikacji: 2025-12-31 15:36:38
Data złożenia artykułu: 2025-05-23 20:36:36
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Agnieszka Kamyk-Wawryszuk

Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.