On non-existence and normativity of values
Abstract
The main purpose of the paper is to prove that values do not belong to the concept of being and that they are obligatorily attached to the subject, even though they do not exist objectively. The author censures the ontology of value. Presented are arguments in support of positive theses that: (1) valuable objects are subjects of correct feelings; (2) lack of inconsistency between the substance of feelings and the subject’s happiness as indicated by self-knowledge and reason, evidences correctness of feelings; (3) the content of happiness, affirmed by free decision (pre-decision) represents the content of the first axiological premise in practical reasoning; (4) it is human desire of being the subject affirming one's own freedom and rationality that represents the source of normativity of values. The axiological position proposed by the author is placed between two censured extremes, that is objectivist ontology of values and subjectivistic emotivism.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Buczyńska-Garewicz, Hanna. Uczucia i rozum w świecie wartości. Wrocław: Wydawnictwo PAN, 1975.
Findlay, John Niemeyer. Meinong’s Theory of Objects and Values. Oxford: Clarendon Press, 1963.
Hartmann, Nicolai. O idealnej samoistności wartości. W: Z fenomenologii wartości. Tłum. i red. Włodzimierz Galewicz, 85 –101. Kraków: PAT, 1988.
Hartmann, Nicolai. Stosunek wartości i powinności. W: Z fenomenologii wartości. Tłum. i red. Włodzimierz Galewicz, 101–109. Kraków: PAT, 1998.
Hartmann, Nicolai. Systematyczna autoprezentacja. W: Nicolai Hartmann, Myśl filozoficzna i jej historia. Systematyczna autoprezentacja, 73–134. Tłum. Jan Garewicz. Toruń: Wydawnictwo Comer, 1994.
Hołówka, Jacek. Relatywizm etyczny. Warszawa: PWN, 1981.
Kopciuch, Leszek. Wolność a wartości. Max Scheler, Nicolai Hartmann, Dietrich von Hildebrand, Hans Reiner. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2010.
Niemczuk, Andrzej. „Aksjologiczne uzasadnienie etyki”. W: Andrzej Niemczuk, Filozofia praktyczna. Studia i szkice, 239–269. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2016.
Niemczuk, Andrzej. Podmiot w filozofii praktycznej. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018.
Niemczuk, Andrzej. „Practical Rationality – its Nature and Operation”, Studia Humana 8, nr 2 (2019), w druku.
Niemczuk, Andrzej. Stosunek bytu do wartości. Dociekania metafizyczne. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2005.
Niemczuk, Andrzej. Traktat o złu. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2013.
Rickert, Henrich. „Sens i wartość”. W: Neokantyzm, wstęp i wybór tekstów Beata Trochimska-Kubacka, tłum. Beata Trochimska-Kubacka i Janina Gajda-Krynicka, 111–120. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1997.
Rickert, Heinrich. „Tezy do systemu filozofii”. Tłum. Beata Borowicz-Sierocka. W: Neokantyzm, red. Beata Borowicz-Sierocka, Czesław Karkowski, 45–54. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1984.
Schnädelbach, Herbert. Filozofia w Niemczech 1831-1933. Tłum. Krystyna Krzemieniowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992.
Spaemann, Robert. Szczęście i życzliwość. Tłum. Jarosław Merecki. Lublin: RW KUL, 1997.
Tatarkiewicz, Władysław. O szczęściu. Warszawa: PWN, 1985.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2019.28.99-130
Date of publication: 2020-02-14 19:50:37
Date of submission: 2019-10-28 10:43:57
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2020 Andrzej Niemczuk
License URL: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl