Von der Nichtexistenz und der Normativität der Werte
Abstract
Der Artikel hat zum Ziel, zwei Behauptungen zu begründen: 1) dass die Werte nicht zum Bereich des Begriffs der Existenz gehören; 2) dass sie für das Subjekt geltend sind, obwohl sie keine objektive Existenz besitzen. Der erste Teil des Artikels beinhaltet die Kritik der Werteontologie. Im nächsten Teil legt der Verfasser die Argumentation nach folgenden positiven Thesen vor: 1) Wertgegenstände sind Gegenstände der richtigen Gefühle; 2) das Kriterium der Richtigkeit der Gefühle bildet die durch Selbstwissen und Verstand festgestellte Nicht-Widersprüchlichkeit ihrer Inhalte mit dem Glück des Subjekts; 3) der durch freie Entscheidung (Vorentscheidung) bejahte Inhalt des Glücks bildet den Inhalt der ersten axiologischen Prämisse in praktischen Überlegungen; 4) die Quelle des normativen Wertes ist das menschliche Bedürfnis nach Subjektsein, das die Bejahung eigener Freiheit und Rationalität umfasst. Der im Artikel vorgeschlagene axiologische Standpunkt befindet sich zwischen zwei kritisierten Extremen: der objektivistischen Werteontologie und dem subjektivistischen Emotivismus.
Schlagworte
Volltext:
PDF (Język Polski)Literaturhinweise
Buczyńska-Garewicz, Hanna. Uczucia i rozum w świecie wartości. Wrocław: Wydawnictwo PAN, 1975.
Findlay, John Niemeyer. Meinong’s Theory of Objects and Values. Oxford: Clarendon Press, 1963.
Hartmann, Nicolai. O idealnej samoistności wartości. W: Z fenomenologii wartości. Tłum. i red. Włodzimierz Galewicz, 85 –101. Kraków: PAT, 1988.
Hartmann, Nicolai. Stosunek wartości i powinności. W: Z fenomenologii wartości. Tłum. i red. Włodzimierz Galewicz, 101–109. Kraków: PAT, 1998.
Hartmann, Nicolai. Systematyczna autoprezentacja. W: Nicolai Hartmann, Myśl filozoficzna i jej historia. Systematyczna autoprezentacja, 73–134. Tłum. Jan Garewicz. Toruń: Wydawnictwo Comer, 1994.
Hołówka, Jacek. Relatywizm etyczny. Warszawa: PWN, 1981.
Kopciuch, Leszek. Wolność a wartości. Max Scheler, Nicolai Hartmann, Dietrich von Hildebrand, Hans Reiner. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2010.
Niemczuk, Andrzej. „Aksjologiczne uzasadnienie etyki”. W: Andrzej Niemczuk, Filozofia praktyczna. Studia i szkice, 239–269. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2016.
Niemczuk, Andrzej. Podmiot w filozofii praktycznej. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2018.
Niemczuk, Andrzej. „Practical Rationality – its Nature and Operation”, Studia Humana 8, nr 2 (2019), w druku.
Niemczuk, Andrzej. Stosunek bytu do wartości. Dociekania metafizyczne. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2005.
Niemczuk, Andrzej. Traktat o złu. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2013.
Rickert, Henrich. „Sens i wartość”. W: Neokantyzm, wstęp i wybór tekstów Beata Trochimska-Kubacka, tłum. Beata Trochimska-Kubacka i Janina Gajda-Krynicka, 111–120. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1997.
Rickert, Heinrich. „Tezy do systemu filozofii”. Tłum. Beata Borowicz-Sierocka. W: Neokantyzm, red. Beata Borowicz-Sierocka, Czesław Karkowski, 45–54. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1984.
Schnädelbach, Herbert. Filozofia w Niemczech 1831-1933. Tłum. Krystyna Krzemieniowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992.
Spaemann, Robert. Szczęście i życzliwość. Tłum. Jarosław Merecki. Lublin: RW KUL, 1997.
Tatarkiewicz, Władysław. O szczęściu. Warszawa: PWN, 1985.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2019.28.99-130
Date of publication: 2020-02-14 19:50:37
Date of submission: 2019-10-28 10:43:57
Statistiken
Indikatoren
Refbacks
- Im Moment gibt es keine Refbacks
Copyright (c) 2020 Andrzej Niemczuk
Lizenz-URL: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.pl