Forms of Emotional Health and Personality Traits of People Who Experienced Malignant Tumour (Post-mastectomy Women)
Abstract
A lot of data indicate that people who experienced malignant tumours are more anxious than the healthy population. However, we should pay attention to inner mental resources of oncological patients that can be a buffer against disorders of mental health. The aim of this study is to identify differences in the basic personality traits of women who experienced mastectomy and healthy women characterized by different forms of emotional health and also to indicate correlations between the ways of coping with difficulties and the forms of emotional health in the tested groups. The results indicate that both women who experienced mastectomy and healthy women are not a homogeneous group in terms of emotional health forms. Moreover higher extroversion and lower neuroticism are related to the forms of emotional health promoting better adaptation.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Carr, A. (2009). Psychologia pozytywna. Poznań: Zysk i S-ka.
Carson, R.C., Butcher, J.N., Mineka, S. (2008). Psychologia zaburzeń. Gdańsk: GWP.
Cohen, M. (2002). Coping and Emotional Distress in Primary and Recurrent Breast Cancer Patients. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 9(3), 245–251. DOI: https://doi.org/10.1023/A:1016007529278.
de Walden-Gałuszko, K. (2011). Psychoonkologia w praktyce klinicznej. Warszawa: PZWL.
Dudek, D., Siwek, M. (2007). Współistnienie chorób somatycznych i depresji. Psychiatria, 4(1), 17–24.
Haan, J., Grothuesmann, D., Neise, M., Hille, U., Hillemanns, P. (2010). Quality of life and satisfaction after breast cancer operation. Gynecologic Oncology, 282(1), 75–82. DOI: https://doi.org/10.1007/s00404-009-1302-y.
Hoerger, M., Coletta, M., Sörensen, S., Chapman, B.P., Kaukeinen, K., Tu, X., …, Bromberg, E. (2016). Personality and Perceived Health in Spousal Caregivers of Patients with Lung Cancer: The Roles of Neuroticism and Extraversion. Journal of Aging Research. DOI: https://doi.org/10.1155/2016/5659793.
Hyphantis, T., Papadimitriou, I., Petrakis, D., Fountzilas, G., Repana, D., Assimakopoulos, K., …, Pavlidis, N. (2013). Psychiatric manifestations, personality traits and health‐related quality of life in cancer of unknown primary site. Psycho‐Oncology, 22(9), 2009–2015. DOI: https://doi.org/10.1002/pon.3244.
İzci, F., Sarsanov, D., Erdogan, Z.İ., İlgün, A.S., Çelebi, E., Alço, G., …, Özmen, V. (2018). Impact of Personality Traits, Anxiety, Depression and Hopelessness Levels on Quality of Life in the Patients with Breast Cancer. European Journal of Breast Health, 14(2), 105–111. DOI: https://doi.org/10.5152/ejbh.2018.3724.
Juczyński, Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Keyes, C.L.M., Lopez, S.J. (2002). Towards a science of mental health: Positive directions in diagnosis i interventions. W: C.R. Snyder, S.J. Lopez (eds.), Handbook of Positive Psychology (s. 45–62). New York: Oxford University Press.
Kubacka-Jasiecka, D. (2006). Funkcjonowanie emocjonalne kobiet po mastektomii z perspektywy rozważań nad wzorem zachowania typu C (WZC). Sztuka Leczenia, 13(3–4), 31–48.
Kubacka-Jasiecka, D. (2010). Interwencja kryzysowa. Pomoc w kryzysach psychologicznych. Warszawa: IPZ.
McCann, S.J.H. (2014). Higher Resident Neuroticism is Specifically Associated with Elevated State Cancer and Heart Disease Mortality Rates in the United States. Sage Open. DOI: https://doi.org/10.1177/2158244014538268.
McCann, S.J.H. (2017). The relation of state resident neuroticism levels to state cancer incidence in the USA. Current Psychology, 1–14. DOI: https://doi.org/10.1007/s12144-017-9774-6.
Mess, E., Malewicz, K., Lisowska, A., Jonak, K. (2006). Ocena poziomu lęku w chorobie nowotworowej układu krwiotwórczego. Onkologia Polska, 9(4), 158–161.
Millon, T., Davis, D.R. (2012). Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie. Warszawa: IPZ.
Mroczek, B., Kurpas, D., Grochans, E., Kuszmar, G., Rotter, I., Żułtak-Bączkowska, K., Karakiewicz, B. (2012). Funkcjonowanie psychoseksualne kobiet po leczeniu raka sutka. Psychiatria Polska, 46(1), 51–61.
Novakov, I., Popović-Petrović, S. (2017). Personality traits as predictors of the affective state in patients after breast cancer surgery. Archive of Oncology, 23(1), 3–8. DOI: https://doi.org/10.2298/AOO1701003N.
Ogińska-Bulik, N. (2006). Czy osobowość sprzyja etiopatogenezie chorób? Nowe kierunki badań – osobowość typu D. Nowiny Psychologiczne, 2, 5–22.
Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2008). Osobowość, stres a zdrowie. Warszawa: Difin.
Olszewski, J. (2008). Wpływ osobowości na choroby i dysfunkcje somatyczne. Wybrane zagadnienia. Annales UMCS. Sectio J, 21, 113–129.
Olszewski, J.K. (2010). O zaradności obezwładnionych lękiem. Osoby z nerwicowymi zaburzeniami lękowymi a stres. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Olszewski, J.K. (2012). Związki między dobrostanem psychicznym – psychopatologią a radzeniem sobie ze stresem u osób z różnymi formami zdrowia psychicznego. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 12(4), 265–272.
Olszewski, J.K. (2014). Formy zdrowia emocjonalnego a radzenie sobie ze stresem osób dotkniętych chorobą nowotworową (badania kobiet po mastektomii na tle grupy porównawczej). W: L. Szewczyk, A. Kulik (red.), Problemy psychosomatyki okresu rozwojowego i dorosłości (s. 95–113). Lublin: Proqurat.
Olszewski, J.K. (2015). Sposoby radzenia sobie ze stresem w kontekście zdrowia emocjonalnego osób wkraczających w okres wczesnej dorosłości oraz osób starszych. W: Z.B. Gaś (red.), Kłopoty z dorosłością (s. 163–178). Lublin: Innovatio Press.
Olszewski, J. (2017). Formy zdrowia emocjonalnego i radzenie sobie ze stresem u osób dotkniętych chorobami zagrażającymi życiu. W: D. Turska, E.M. Szepietowska, M. Sprawka (red.), Konteksty cierpienia (s. 79–89). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Petrillo, G., Capone, V., Caso, D., Keyes, C.L.M. (2015). The Mental Health Continuum – Short Form (MHC-SF) as a Measure of Well-Being in the Italian Context. Social Indicators Research, 121(1), 291–312. DOI: https://doi.org/10.1007/s11205-014-0629-3.
Pużyński, S., Wciórka, J. (1997). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Kraków: Vesalius.
Rana, M., Gellrich, N.C., Czens, F., Kanatas, A., Rana, M. (2014). Coping with oral cancer: The impact of health and disease-related personality traits. Supportive Care in Cancer, 22(11), 2981–2986. DOI: https://doi.org/10.1007/s00520-014-2300-6.
Seligman, M.E.P., Walker, E.F., Rosenhan, D.L. (2003). Psychopatologia. Poznań: Zysk i S-ka.
Shimizu, K., Nakaya, N., Saito-Nakaya, K., Akechi, T., Ogawa, A., Fujisawa, D., …, Uchitomi, Y. (2015). Personality traits and coping styles explain anxiety in lung cancer patients to a greater extent than other factors. Japanese Journal of Clinical Oncology, 45(5), 456–463. DOI: https://doi.org/10.1093/jjco/hyv024.
Shun, S.-Ch., Hsiao, F.-H., Lai, Y.-H., Liang, J.-T., Yeh, K.-H., Huang, J. (2011). Personality Trait and Quality of Life in Colorectal Cancer Survivors. Oncology Nursing Forum, 38(3), 221–228. DOI: https://doi.org/10.1188/11.ONF.E221-E228..
Trzebiatowska, I. (2002). Zaburzenia lękowe w chorobie nowotworowej – aspekt praktyczny. Psychoonkologia, (6), 49–53.
Trzebińska, E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne.
Westerhof, G., Keyes, C.L.M. (2010). Mental illness and mental health: The two continua model across the lifespan. Journal of Adult Development, 17(2), 110–119. DOI: https://doi.org/10.1007/s10804-009-9082-y.
Wojciechowska, I., Pawłowski, T. (2017). Rola osobowości w patogenezie i progresji chorób nowotworowych. Medycyna Rodzinna, (3), 206–210. DOI: https://doi.org/10.25121/MR.2017.20.3.206.
Wrona-Polańska, H. (1999). Zmiana samopercepcji w procesie zmagania się z chorobą o niepomyślnym rokowaniu. W: D. Kubacka-Jasiecka, W. Łosiak (red.), Zmagając się z chorobą nowotworową (s. 197–223). Kraków: Wydawnictwo UJ.
Wrześniewski, K. (2000). Psychologiczne uwarunkowania powstawania i rozwoju chorób somatycznych. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki (T. 3; s. 493–512). Gdańsk: GWP.
Wrześniewski, K., Sosnowski, T., Matusik, D. (2002). Inwentarz Stanu i Cechy Lęku STAI. Polska adaptacja STAI. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
Zawadzki, B., Strelau, J., Szczepaniak, P., Śliwińska, M. (1998). Inwentarz osobowości NEO-FFI Costy i McCrae. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2018.31.4.239-253
Date of publication: 2019-04-26 10:22:46
Date of submission: 2018-08-02 19:10:24
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2019 Jacek Konrad Olszewski
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.