Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 października 2023 r., III FSK 2767/21

Andrzej Niezgoda

Streszczenie w języku polskim


Naczelny Sąd Administracyjny w glosowanym wyroku, odchodząc od dotychczasowej linii orzeczniczej tego Sądu, wyraził stanowisko, zgodnie z którym w świetle przepisów art. 17 ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe wykluczone jest stosowanie art. 116 w zw. z art. 116a Ordynacji podatkowej do członków zarządów spółek zagranicznych. Glosa ma charakter krytyczny, gdyż nie można podzielić stanowiska zakładającego, że reguły kolizyjne wynikające z przepisów Prawa prywatnego międzynarodowego mogą eliminować zastosowanie polskich regulacji prawnych dotyczących odpowiedzialności członków organów zarządzających obcych osób prawnych za zaległości podatkowe tych osób, a zatem regulacji bez wątpienia mających charakter publicznoprawny. Po pierwsze bowiem, przepisy ustawy – Prawo prywatne międzynarodowe regulują właściwość prawa dla stosunków z zakresu prawa prywatnego związanych z więcej niż z jednym państwem. Stosunek, jaki powstaje między osobą trzecią odpowiedzialną za dług podatkowy innej osoby a wierzycielem podatkowym, na podstawie konstytutywnej decyzji organu podatkowego, jest natomiast stosunkiem publicznoprawnym. Po drugie zaś, gdyby nawet podzielić stanowisko prezentowane przez Sąd, zauważyć trzeba, że art. 17 Prawa prywatnego międzynarodowego zawiera normy kolizyjne dotyczące statutu osoby prawnej, a nie odpowiedzialności osób trzecich za cudzy dług. Ma on zatem inny zakres zastosowania niż wskazane przepisy Ordynacji podatkowej. Nie mógłby więc prowadzić do wyeliminowania zastosowania tych przepisów.


Słowa kluczowe


odpowiedzialność za zaległości podatkowe obcych osób prawnych; prawo prywatne międzynarodowe; zamknięty katalog osób odpowiedzialnych za zaległości podatkowe

Pełny tekst:

PDF PDF

Bibliografia


Literatura

Adamiak A., Borkowski J., Mastalski R., Zubrzycki J., Ordynacja podatkowa. Komentarz 2016, Wrocław 2016.

Babiarz S., Dauter B., Hauser R., Kabat A., Niezgódka-Medek M., Rudowski J., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2019.

Bagan-Kurluta K., Prawo prywatne międzynarodowe, Warszawa 2017.

Brzeziński B., Kalinowski M., Olesińska A., Masternak M., Orłowski J., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Toruń 2007.

Fuchs B., Statut kontraktowy a przepisy wymuszające swoje zastosowanie, Katowice 2003.

Kowalczyk B., Zasada terytorializmu działania administracji a transgraniczność spraw administracyjnych [w:] Współpraca transgraniczna w administracji publicznej, red. R. Kusiak-Winter, Wrocław 2015.

Ludwiczak W., Międzynarodowe prawo prywatne, Poznań 1996.

Mariański M., The Application of the Public Order Clause on the Financial Market as One of the Elements for Building Sustainable Finance in a Comparative Perspective, „Białostockie Studia Prawnicze” 2024, z. 29, nr 1.

Popiołek W., Styk prawa prywatnego i publicznego z kolizyjnoprawnego punktu widzenia, „Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego” 2016, nr 16.

Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Warszawa 2020.

Prawo finansowe, red. A. Hanusz, Warszawa 2022.

Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz, red. J. Poczobut, Warszawa 2017.

Radzikowski K., Model odpowiedzialności osoby trzeciej za zaległości podatkowe podatnika, „Prawo i Podatki” 2008, nr 6.

Wiśniewski A.W., Statut personalny spółek kapitałowych i uznawanie spółek zagranicznych. Orzecznictwo Trybunału Wspólnot a reforma polskiego prawa prywatnego międzynarodowego [w:] Współczesne wyzwania europejskiej przestrzeni prawnej. Księga pamiątkowa dla uczczenia 70. urodzin Profesora Eugeniusza Piontka, red. A. Łazowski, R. Ostrihansky, Kraków 2005.

Akty prawne

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 2024, poz. 1061 ze zm.).

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2023, poz. 2805 ze zm.).

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2023, poz. 2383 ze zm.).

Ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2024, poz. 18 ze zm.).

Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz.U. 2024, poz. 794 ze zm.).

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2024, poz. 361 ze zm.).

Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. – Prawo prywatne międzynarodowe (Dz.U. 2023, poz. 503).

Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. 2024, poz. 1428 ze zm.).

Orzecznictwo

Wyrok SN z dnia 28 czerwca 2002 r., I CKN 841/00.

Wyrok NSA z dnia 27 października 2004 r., FSK 1069/04.

Wyrok NSA z dnia 25 kwietnia 2017 r., I FSK 1665/1.

Wyrok NSA dnia z 9 lipca 2020 r., II FSK 1029/20.

Wyrok NSA z dnia 18 maja 2021 r., III FSK 3392/21.

Wyrok NSA z dnia 25 stycznia 2023 r., III FSK 1597/21.

Wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2023 r., III FSK 2206/21.

Wyrok NSA z dnia 4 lipca 2023 r., III FSK 2972/21.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/glosa.2025.1.48-56
Data publikacji: 2025-04-11 14:45:27
Data złożenia artykułu: 2025-04-11 13:35:02


Statystyki


Widoczność abstraktów - 495
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 383 PDF - 383

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2025 Glosa - Prawo Gospodarcze w Orzeczeniach i Komentarzach

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.