O książce w prasie polskiej. Diachronia i synchronia pola badawczego

Magdalena Aneta Przybysz-Stawska

Streszczenie w języku polskim


Związki książki i prasy są znane badaczom od dawna. Jednak nie od początku w takim samym stopniu wykorzystywano te same formy, nie zawsze sięgano po te same gatunki dziennikarskie. Postać, rola, zadania i funkcje przekazu związanego z literaturą były zależne od wielu czynników. Pewne formy (jak na przykład recenzja) na przestrzeni wieków ulegały wyraźnym przeobrażeniom pod względem merytorycznym, wewnętrzny charakter innych (jak choćby reklam wydawniczych) zmieniał się stosunkowo niewiele, co było efektem rozmaitych czynników. Celem artykułu będzie próba odpowiedzi na pytanie, czy o formach promocji książki na łamach prasy można mówić w ujęciu diachronicznym (czy można wyodrębnić wyraźne fazy ich rozwoju w poszczególnych okresach rozwoju prasy)? Czy może jest to zjawisko przede wszystkim synchroniczne? Mamy do czynienia z pewnym równoczesnym porządkiem, tym, co się dzieje tu i teraz, czy może z przeszłością oraz zapowiedzią przyszłych stanów? A może tę problematykę należy analizować z obydwu punktów widzenia? W pierwszej części artykułu omówiono zmieniającą się funkcję i zadania prasy na przestrzeni dziejów, w drugiej prześledzono rozwój recenzji jako reprezentatywnej dla podjętego tematu formy informacji o książce, zamieszczanej na łamach gazet i czasopism.


Słowa kluczowe


prasa, książka, diachronia, synchronia, gatunek dziennikarski, recenzja, ogłoszenie wydawnicze, reklama

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bauer Z., Wywiad prasowy. Gatunek i metoda, [w:] Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Wyd. Universitas, Kraków 2004.

Braun J., Potęga czwartej władzy, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2005.

Burek T., Krytyka literacka i „duch dziejów”: upadek, odrodzenie i zagłada krytyki, [w:] Literatura polska 1918–1975, t. 2, Instytut Badań Literackich, Warszawa 1993.

Encyklopedia wiedzy o prasie, red. J. Maślanka, Wyd. Ossolineum, Wrocław 1976.

Czarnik O. S., Proza artystyczna a prasa codzienna (1918–1926), Wyd. Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1982.

Dzieje prasy polskiej, red. J. Łojek, J. Myśliński, W. Władyka, Wyd. Interpress, Warszawa 1988.

Goban-Klas T., Niepokorna orkiestra medialna. Dyrygenci i wykonawcy polityki informacyjnej w Polsce po 1944 roku, Instytut Dziennikarstwa UW, Warszawa 2004.

Gomulicki J. W., Dwieście lat recenzji literackiej, „Nowe Książki” 1959, nr 24.

Habielski R., Dwudziestolecie międzywojenne, [w:] Prasa, radio, telewizja w Polsce. Zarys dziejów, red. D. Grzelewska et al., Wyd. Elipsa, Warszawa 2001.

Habielski R., Prasa w okresie II wojny światowej. Prasa emigracyjna po 1945 roku, [w:] Prasa, radio, telewizja w Polsce. Zarys dziejów, red. D. Grzelewska et al., Wyd. Elipsa, Warszawa 2001.

Jarniewicz J., Recenzent w kontredansie, [w:] Biblia dziennikarstwa, red. A. Skworz, A. Niziołek, Wyd. Znak, Kraków 2010.

Jarowiecki J., Myśliński J., Prasa polska 1939–1945, Wyd. PWN, Warszawa 1980.

Klimowicz M., Oświecenie, Wyd. PWN, Warszawa 1980.

Kmiecik Z., Prasa warszawska w latach 1886–1904, Wyd. Ossolineum, Wrocław 1989.

Lubiński J., Najważniejsze zasady i cele polityki PZPR w dziedzinie komunikowania w latach 1948–1971, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” 1991, nr 2.

Mielczarek T., Monopol, pluralizm, koncentracja. Środki komunikowania masowego w Polsce w latach 1989–2006, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.

Osica J., Prasa lat zaborowej niewoli, [w:] Prasa, radio, telewizja w Polsce. Zarys dziejów, red. D. Grzelewska et al., Wyd. Elipsa, Warszawa 2001.

Media w Polsce. Pierwsza władza IV RP?, red. M. Sokołowski, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.

Paczkowski A., Prasa polska w latach 1918–1939, Wyd. PWN, Warszawa 1980.

Piwońska-Pykało L., Prasa polska do 1795 roku, [w:] Prasa, radio, telewizja w Polsce. Zarys dziejów, red. D. Grzelewska et al., Wyd. Elipsa, Warszawa 2001.

Przybysz-Stawska M., Książka na łamach wybranych polskich czasopism w Polsce u progu XXI wieku, Wyd. UŁ, Łódź 2013.

Przybysz-Stawska M., „To się czyta”: promocja książki w dodatkach do wybranych polskich gazet codziennych w latach dziewięćdziesiątych XX wieku, Wyd. UŁ, Łódź 2006.

Rzadkowolska M., Recenzje powieści w wybranych tytułach katolickich czasopism kulturalnych w okresie II Rzeczypospolitej, „Zeszyty Prasoznawcze” 2001, nr 3–4.

Wojtak M., Gatunki prasowe, [w:] Słownik wiedzy o mediach, red. E. Chudziński, Wyd. PWN, Warszawa–Bielsko-Biała 2007.

Wolny-Zmorzyński K., Reportaż, [w:] Dziennikarstwo i świat mediów, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Wyd. Universitas, Kraków 2004.

Zawadzki K., Początki prasy polskiej. Gazety ulotne i seryjne XVI–XVIII wieku, Biblioteka Narodowa, Warszawa 2002.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/fb.2017.59.17
Data publikacji: 2018-07-18 10:24:30
Data złożenia artykułu: 2017-11-09 14:51:36


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1358
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2018 Magdalena Przybysz-Stawska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.