Социальная и образовательная роль народного театра во Второй Речи Посполитой

Ewelina Podgajna

Аннотация


Народный театр был необычным явлением в культурной жизни Второй Республики Польши, с огромным диапазоном влияния, разнообразной географией и организационной принадлежностью. Это было проявлением духовных потребностей жителей польской деревни, а также важным инструментом воздействия на класс крестьян. Он стал двигателем, ускоряющим формирование политического и национального самосознания крестьян, важной школой патриотического и гражданского воспитания. Основная цель народных театров - активизировать сельскую общину в их собственной среде. Как правило, звучали призывы к общественной активности, но также и к политической активности, объединению в общественные организации, кооперативы и женские организации, а также к поощрению осуществления гражданских прав. Представленные спектакли выстроили разнообразный рассказ и сеттинг: от консультирования, восхваления независимости, пробуждения крестьянского достоинства до патриотической гражданской позиции. Народный театр внес свой вклад в развитие хозяйственной жизни, положительно повлиял на нравственный настрой молодого поколения, стимулировал заботу об эстетическом виде зданий и всего села, выразил заботу об улучшении гигиенического и санитарного состояния сельского населения. Особое значение в этом отношении имело воспитание, учитывающее санитарную культуру и популяризацию знаний о здоровье через театр. Бытовало мнение, что антигигиеническое поведение является результатом недостатка знаний и соответствующих привычек, поэтому эти вопросы активно поднимались в выступлениях. Поэтому с помощью народных театров проводились разнонаправленные общественно-просветительские мероприятия в области пропаганды культуры в сельской местности и образования в области экономических, социальных и политических вопросов.


Ключевые слова


народный театр, художественная самодеятельность, народное движение, межвоенный период

Полный текст:

PDF (Język Polski)

Литература


Źródła

Źródła archiwalne

Archiwum Akt Nowych, Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Wydział Oświaty, sygn. 169.

Źródła drukowane

Bień A., Cierniak J., Teatry ludowe w Polsce. Dotychczasowy rozwój ruchu. Możliwości ideowe i organizacyjne na przyszłość, Warszawa 1928.

Cierniak J., Źródła i nurty polskiego teatru ludowego. Wybór pism, inscenizacji i listów, oprac. i słowem opatrzył A. Olcha, Warszawa 1963.

Pamiętnik nr 6 gospodarza średniorolnego z powiatu ostrowskiego, województwa białostockiego, [w:] Pamiętniki chłopów, Seria II, Warszawa 1936.

Słowo o kulturze chłopa polskiego. Referat J. Cierniaka na konferencji zwołanej przez Prezydium Rady Ministrów w sprawie kultury wsi 28 maja 1936 roku, „Praca Oświatowa”, Warszawa 1936, nr 7.

Ważniejsze postulaty wsi w dziedzinie oświaty. Przemówienie prof. F. Bujaka na posiedzeniu Państwowej Rady Oświecenia Publicznego dnia 28 listopada 1938 roku, „Wieś i Państwo” 1939, nr 1.

Zawieyski J., O Jędrzeju Cierniaku i jego teatrze, [w:] J. Cierniak, Zaborowska nuta, oprac. J. Zawieyski, wstępem poprzedzili S. Pigoń, J. Zawieyski, Warszawa 1956.

Prasa

„Nasza Drużyna” 1921

„Prosto z Mostu” 1935

„Przyjaciel Młodzieży” 1931

„Siew” 1922, 1923

„Teatr Ludowy” 1925, 1927, 1932, 1967

Monografie i opracowania zbiorowe

Bruszta J., Chłopskie źródła kultury, Warszawa 1985.

Dahlig P., Problemy teatrów ludowych, [w:] idem, Tradycje muzyczne a ich przemiany. Między kulturą ludową, popularną i elitarną Polski międzywojennej, Warszawa 1998.

Indraszczyk A., Adam Bień 1899–1998. Działalność społeczna i polityczna, Warszawa 2005.

Jachymek J., Ruch ludowy, [w:] Więcej niż niepodległość. Polska myśl polityczna 1918–1939, red. J. Jachymek, W. Paruch, Lublin 2001.

Łysiak S., Współczesny teatr ludowy. Studium wybranych zespołów z Lubelskiego, Podkarpackiego i Świętokrzyskiego, Sandomierz 2012.

Pastuszka S.J., Amatorski ruch artystyczny na wsi polskiej 1918–1939, Kielce 1994.

Pastuszka S.J., Teatr amatorski na wsi polskiej w okresie II Rzeczypospolitej, Kielce 1990.

Pastuszka S.J., Teatr ludowy w II Rzeczypospolitej, Warszawa–Kielce 1995.

Podgórska E., Oświata i szkolnictwo na wsi w okresie międzywojennym, [w:] Historia chłopów polskich, t. 3, Okres II Rzeczypospolitej i okupacji hitlerowskiej, red. J. Inglot, Warszawa 1980.

Szaflik J.R., Dzieje Ochotniczych Straży Pożarnych, Warszawa 1985.

Zawistowicz-Adamska K., Społeczność wiejska, Warszawa 1958.

Artykuły naukowe w czasopismach

Wilczyński L., Katolickie Stowarzyszenia Młodzieży na Śląsku w okresie II Rzeczypospolitej, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 2002, t. 35, z. 1.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/we.2021.7.2.125-138
Date of publication: 2022-01-16 11:27:49
Date of submission: 2022-01-15 22:17:57


статистика


Видимость рефератов - 913
загрузки (из 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

показатели



Ссылки

  • На текущий момент ссылки отсутствуют.


(c) 2022 Ewelina Podgajna

Лицензия Creative Commons
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.