Wartości w prawie administracyjnym – próby porządku metodologicznego
Streszczenie w języku polskim
Odwołania do wartości i renesans myśli aksjologicznej w poszczególnych dogmatykach prawniczych naturalnie skłaniają do zachowania porządku metodologicznego. Artykuł jest głosem w debacie na temat prób systematyzacji wartości w prawie administracyjnym. Na gruncie prawa pozytywnego sięga się zwykle jedynie do uzasadnienia tetycznego obowiązywania norm. W prawie administracyjnym, które dotyczy człowieka, szczególnie często sięga się do aksjologicznych podstaw obowiązywania prawa – stąd liczba klasyfikacji wartości jest znaczna. Meandry refleksji aksjologicznej w prawie administracyjnym wchodzą na coraz wyższy poziom skomplikowania. Aksjologia prawa administracyjnego jest bardzo złożona ze względu na dużą różnorodność prawa administracyjnego, a wszelkie typologie mają charakter umowny. Doktryna generuje coraz to nowe katalogi wartości. Każdy z nich zagrożony jest pewną formą relatywizmu. Autor analizuje proponowane klasyfikacje, wskazując zalety i wady różnych rozwiązań. Celem artykułu jest prezentacja uzasadnień wyodrębniania i klasyfikacji wartości w prawie administracyjnym oraz potwierdzenie doniosłości refleksji aksjologicznej w ramach wskazanej dogmatyki prawniczej. Główne metody zastosowane w tekście to metoda formalno-dogmatyczna oraz metoda porównawcza.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Apanowicz J., Metodologia ogólna, Gdynia 2002.
Bąkowski T., Aksjologia materialnego prawa administracyjnego, [in:] Leksykon prawa administracyjnego materialnego. 100 podstawowych pojęć, eds. T. Bąkowski, K. Żukowski, Warszawa 2016.
Black D., The Behaviour of Law, New York–San Francisco–London 1976.
Blicharz R., Ważenie wartości w publicznym prawie gospodarczym, [in:] Aksjologia prawa publicznego gospodarczego, ed. A. Powałowski, Warszawa 2022.
Błaś A., Boć J., Jeżewski J., Administracja publiczna, Wrocław 2003.
Boć J., Prawo ochrony środowiska jako prawo publiczne, [w:] Zagadnienia systemowe prawa ochrony środowiska, ed. P. Korzeniowski, Łódź 2015.
Cieślak Z., Prawo do dobrej administracji, [in:] Prawo do dobrej administracji. Materiały ze Zjazdu Katedr Prawa i Postępowania Administracyjnego, Warszawa–Dębe, 23–25 września 2022, eds. Z. Cieślak, Z. Niewiadomski, Warszawa 2003.
Duniewska Z., Zakres regulacji prawa administracyjnego materialnego – wyznaczenie pojęcia instytucji tego prawa, [in:] System Prawa Administracyjnego, vol. 7: Prawo administracyjne materialne, eds. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2012.
Eco U., Szaleństwo katalogowania, Poznań 2009.
Fuller L.L., Moralność prawa, Warszawa 1978.
Fundowicz S., Aksjologia prawa administracyjnego, [in:] Koncepcja systemu prawa administracyjnego. Zjazd Katedr Prawa Administracyjnego i Postępowania Administracyjnego, Zakopane, 24–27 września 2006 r., ed. J. Zimmermann, Łódź 2007.
Góralczyk W., Aksjologia środków kierownictwa w administracji publicznej, [in:] Aksjologia prawa administracyjnego, ed. J. Zimmermann, vol. 1, Warszawa 2017.
Góralczyk W., Koordynacja i współdziałanie w administracji publicznej w świetle prawa, “Krytyka Prawa” 2018, vol. 10(2), DOI: https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.218.
Kawa J., Metodologia, metodyka, metoda jako podstawa wywodu naukowego, “Studia Prawnoustrojowe” 2013, no. 21.
Kokocińska K., Funkcjonalność przepisów publicznego prawa gospodarczego z perspektywy kryterium wartości (zagadnienia ogólne), [in:] Dysfunkcje publicznego prawa gospodarczego, eds. M. Zdyb, E. Kruk, G. Lubeńczuk, Warszawa 2018.
Luk’yanets D., Hierarchia i konflikt wartości w prawie administracyjnym, [in:] Aksjologia prawa administracyjnego, ed. J. Zimmermann, vol. 1, Warszawa 2017.
Maciejewski, M., Imposybilizm prawny a rozliczalność administracji publicznej, “Krytyka Prawa” 2021, vol. 13(3), DOI: https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.480.
Mituś A., Wartości – cele realizowane przez prawo administracyjne, [in:] Aksjologia prawa administracyjnego, ed. J. Zimmermann, vol. 1, Warszawa 2017.
Niedźwiedź M., Stanowienie prawa w multicentrycznym porządku prawnym – konflikt czy współistnienie wartości, [in:] Aksjologia prawa administracyjnego, ed. J. Zimmermann, vol. 1, Warszawa 2017.
Petrażycki L., O ideale społecznym i odrodzeniu prawa naturalnego, Warszawa 1925.
Potrzeszcz J., Ważenie wartości w prawie a problem ich absolutności i relatywności, “Principia” 2015, vol. 61–62.
Powałowski A., Prawne instrumenty oddziaływania na gospodarkę, Warszawa 2016.
Powałowski A., Wprowadzenie do aksjologii prawa gospodarczego publicznego, [in:] Państwo a przedsiębiorca. Aktualne wyzwania, eds. A. Borkowski, W. Małecki, Wrocław 2019, DOI: https://doi.org/10.19195/0524-4544.329.18.
Seniuk M., Prawo do dobrej administracji. Od koncepcji teoretycznej do instytucji prawnej, “Studia Prawnoustrojowe” 2009, no. 9.
Stelmach J., Spór o wartości podstawowe w prawie, [in:] Aksjologia prawa administracyjnego, ed. J. Zimmermann, vol. 1, Warszawa 2017.
Szonert Z., Aksjologia służby publicznej oraz stanowienia i stosowania prawa, “Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Prawa” 2005, no. 17.
Wrzosek S., Nauka administracji jako subdyscyplina łącząca nauki prawne i nauki o zarządzaniu, “Studia Prawnicze KUL” 2021, vol. 87(3), DOI: https://doi.org/10.31743/sp.12354.
Zeidler K., Estetyka prawa, Gdańsk 2018.
Ziembiński Z., Kilka tez do dyskusji o moralności i prawie, “Państwo i Prawo” 1959, no. 11.
Zimmermann J., Aksjomaty prawa administracyjnego, Warszawa 2013.
Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2016.
Zimmermann J., Wartości w prawie administracyjnym, Warszawa 2015.
Zirk-Sadowski M., Tożsamość kulturowa w wykładni i stosowaniu prawa administracyjnego, “Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna” 2013, vol. 2(2), DOI: https://doi.org/10.14746/fped.2013.2.2.19.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2023.32.5.239-248
Data publikacji: 2023-12-31 14:29:34
Data złożenia artykułu: 2023-07-26 13:51:49
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2023 Dawid Kostecki
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.