Prywatyzacja państwowych zakładów górniczych Królestwa Polskiego w drugiej połowie XIX – początku XX wieku

Streszczenie w języku polskim

Ważną częścią realizacji reformy górnictwa w Imperium Rosyjskim w drugiej połowie XIX – początku XX w. stało się uwłaszczenie państwowych zakładów górniczych, zlokalizowanych w Królestwie Polskim. Proces ten przygotowywano w latach sześćdziesiątych XIX w. i rozpoczął się sprzedażą fabryk w Starachowicach w 1870 r. Następnie w wyniku przekształceń proces objął całe terytorium Imperium Rosyjskiego, w tym również Ural, Kaukaz i Donbas, gdzie skarb państwa posiadał własne przedsiębiorstwa. Prace nad uwłaszczeniem państwowych zakładów górniczych były nieregularne i rozciągnęły się do początku I Wojny Światowej. W pierwszym etapie (1870–1880), gdy za główną metodę uwłaszczenia została uznana prywatyzacja, w Królestwie Polskim, obok fabryk starachowickich, sprzedano również fabryki w Dąbrowie (Huta Bankowa) i Serocku. Na początku lat osiemdziesiątych XIX w. w kręgach rządzących zaczęło przeważać bardziej ostrożne podejście do uwłaszczenia majątku państwowego, co doprowadziło do wprowadzenia metod dzierżawy. Od lat dziewięćdziesiątych zaczęto więc wydzierżawiać pozostałe przedsiębiorstwa, zajmujące się żelazem i cynkiem. W efekcie państwo nie wróciło już do zarządzania zakładami górniczymi w Królestwie Polskim, które zostały przekazane prywatnym przedsiębiorcom.