Kwestia ukraińska w prasie szwajcarskiej 1914–1918

Piotr Bednarz

Streszczenie w języku polskim


Istotną płaszczyzną zainteresowania szwajcarskiej prasy w dobie I wojny światowej była kwestia prawa do samostanowienia narodów, w szczególności małych lub dopiero kształtujących się. Tematyka ta wpisywała się w helwecką politykę wizerunkową, przykładającą dużą wagę do ideałów wolnościowych. Jednym z narodów znajdujących się w polu zainteresowania Szwajcarów w tym kontekście byli Ukraińcy. Stosunkowo niewielka wiedza na ich temat, częste mylenie ich z przedstawicielami sąsiednich narodów wymagało przybliżenia zagadnienia odrębności Ukraińców czytelnikom, co było główną płaszczyzną publikacji prasowych dotyczących Rusinów w pierwszych miesiącach wojny. Zmieniająca się sytuacja geopolityczna, przesuwający się front oraz definiowanie własnych oczekiwań politycznych przez Ukraińców na przestrzeni kolejnych lat zmieniało optykę Helwetów. Najważniejszymi etapami rozwoju kwestii ukraińskiej na łamach prasy szwajcarskiej w dobie wojny były: zajęcie Galicji przez Rosjan we wrześniu 1914 r., austro-niemiecka ofensywa z lata 1915 r., konceptualizacja przyszłości politycznej Ukrainy na przestrzeni 1916 r. oraz rokowania brzeskie i zaangażowanie Ukrainy do niemieckiego planu „Mitteleuropa”. Upadek idei niepodległości Ukrainy nie pozwolił na weryfikację helweckich sądów odnośnie tego narodu i jego zdolności państwowotwórczych.


Słowa kluczowe


Ukraina; I wojna światowa; prasa szwajcarska

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


Burckhardt C.J., Moja misja w Gdańsku, Warszawa 1970.

Kumaniecki K.W., Odbudowa państwowości polskiej. Najważniejsze dokumenty, Warszawa 1924.

Wasilewski L., Die nationalen und kulturellen Verhältnisse im Sogenannten Westrussland, Wien 1915.

Achmatowicz A., Polityka Rosji w kwestii polskiej w pierwszym roku Wielkiej Wojny 1914–1915, Warszawa 2003.

Batowski H., Rozpad Austro-Węgier 1914–1918, Kraków 1982.

Bednarz P., Die in der Schweizer Presse im zeitlichen Umfeld des Friedens von Brest-Litowsk verbreitete Idee eines Bundeslandes in Osteuropa, „Studia Białorutenistyczne” 2017, 11.

Bonjour E., Geschichte der schweizerischen Neutralität, Basel 1965.

Clavien A., Les Helvétistes. Intellectuels et politique en Suisse romande au début du siècle, Lausanne 1993.

Florkowska-Frančić H., Między Lozanną Fryburgiem i Vevey. Z dziejów polskich organizacji w Szwajcarii w latach 1914–1917, Kraków 1997.

Grodziski S., Franciszek Józef I, Wrocław 1983.

Kästli T., Die Schweiz. Eine Republik in Europa. Geschichte des Nationalstaats seit 1798, Zürich 1998.

Klimecki M., Karpus Z., Walki o Lwów w listopadzie 1918 r. i wojna polsko-ukraińska: bezpieczeństwo ludności polskiej, żydowskiej i ukraińskiej w stolicy Galicji, Toruń 2020.

Korzeniowski M., Mądzik M., Tarasiuk D., Tułaczy los. Uchodźcy z Królestwa Polskiego w Rosji w latach I wojny światowej, Lublin 2007.

Latawiec K., W służbie imperium... Struktura społeczno-zawodowa ludności rosyjskiej na terenie guberni lubelskiej w latach 1864–1915, Lublin 2007.

Łesiów M., Unia Brzeska a rozwój kultury i świadomości narodowej Ukraińców, w: Unia brzeska z perspektywy czterech stuleci, red. J.S. Gajek, S. Nabywaniec, Lublin 1998.

Nabholtz H., Muralt L. v., Feller R., Bonjour E., Geschichte der Schweiz, Band 2, Zürich 1938.

Osadczy W., Święta Ruś. Rozwój i oddziaływanie idei prawosławia w Galicji, Lublin 2007.

Stauffer P., Polacy Żydzi Szwajcarzy, Warszawa 2008.

Stoczewska B, Litwa, Białoruś, Ukraina w myśli politycznej Leona Wasilewskiego, Kraków 1998.

Śladkowski W., Sprawa polska na kongresie narodowości w Lozannie (27–29.6.1916), w: Polska, Niemcy, Europa. Studia z dziejów myśli politycznej i stosunków międzynarodowych, red. A. Czubiński, Poznań 1977.

Wereszycki H., Pod berłem Habsburgów, Kraków 1986.

Wójtowicz-Huber B., „Ojcowie narodu”. Duchowieństwo greckokatolickie w ruchu narodowym Rusinów galicyjskich (1867–1918), Warszawa 2008.

Zieliński J., Nasza Szwajcaria. Przewodnik śladami Polaków, Warszawa 1999.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2022.54.307-336
Data publikacji: 2022-12-14 08:36:47
Data złożenia artykułu: 2022-06-18 17:12:41


Statystyki


Widoczność abstraktów - 501
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 226

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2022 Piotr Bednarz

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.