System penitencjarny Królestwa Polskiego w okresie międzypowstaniowym (1831–1863). Organizacja i funkcjonowanie miejsc odosobnienia oraz warunki życia osadzonych

Sebastian Piątkowski

Streszczenie w języku polskim


W latach 1831–1863 w Królestwie Polskim ścierały się dwie tendencje dotyczące karania przestępców skazanych wyrokami sądowymi. Pierwsza z nich, odwołująca się do rozwiązań z Francji, mówiła, że pobyt w więzieniu powinien być okresem resocjalizacji, pozwalającym więźniowi na powrót do normalnego życia. Druga, czerpiąca z wzorców rosyjskich, głosiła, iż więzienia są właściwie zbędne – przestępcę należy natychmiast ukarać fizycznie lub też wyeliminować ze społeczeństwa, zsyłając w odlegle rejony imperium. Chociaż administracja Królestwa Polskiego skłaniała się ku wzorcom francuskim, nigdy nie dysponowała środkami finansowymi, pozwalającymi zbudować system nowoczesnych aresztów i więzień. Skazanych przetrzymywano w nieprzystosowanych do tego celu budynkach, żywiąc ich, lecząc i transportując przy zastosowaniu skrajnych oszczędności. Nie potrafiono też zapewnić więźniom pracy ani edukacji. W konsekwencji osoby odbywające kary ulegały często deprawacji, odzyskując wolność w znacznie gorszym, niż przed wydaniem wyroku, stanie fizycznym i psychicznym.


Słowa kluczowe


Królestwo Polskie; system penitencjarny; więzienie

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


ks. Gretkowski A., Krydziński P., Praca i nauka jako elementy systemu penitencjarnego w więzieniu płockim w okresie niewoli narodowej „Notatki Płockie” 2007, nr 2, s. 3–5.

Gwardiak J., Areszt zespolony i więzienie powiatowe w Ostrołęce w latach 1903–1915, „Studia Łomżyńskie” 2001, t. 12, s. 107–115.

Gwardiak J., Łomżyńskie więzienie gubernialne (1892–1917), „Studia Łomżyńskie” 1989, t. 2.

Kaczyńska E., Człowiek przed sądem. Społeczne aspekty przestępczości w Królestwie Polskim 1815–1914, Warszawa 1982.

Kaczyńska E.; Ludzie ukarani. Więzienia i system kar w Królestwie Polskim 1815–1914, Warszawa 1989.

Kaczyńska E., Syberia. Największe więzienie świata (1815–1914), Warszawa 1991.

Karpowicz W. M., Początki więzienia – okres do 1918 roku [w:] Więzienie mokotowskie. Historia i teraźniejszość, red. M. Gordon, Warszawa 2004, s. 7–18.

Klewek J., Historia więzienia w Siedlcach w latach 1844–1915, „Szkice Podlaskie” 1996, nr 5, s. 15–27.

Massalski A., Miejsce pokuty i poniżenia. Instytut Księży Zdrożnych (1853–1863) i więzienie rosyjskie (1886–1914) na Świętym Krzyżu [w:] Klasztor na Świętym Krzyżu w polskiej kulturze narodowej, red. ks. D. Olszewski, R. Gryz, Kielce 2000, s. 171–192.

Matysiak W., Historia więzienia na Świętym Krzyżu 1886–1939, Kielce–Zagnańsk 2006.

Pomiankiewicz J., Miejski areszt policyjno-sądowy - więzienie w Chełmie w latach 1864–1918, „Rocznik Chełmski” 2001, t. 7, s. 143–168.

Oleńczak P., Twierdza Modlin jako carskie więzienie w latach 1861–1864, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 2013, t. 14, nr 1, s. 29–50.

Osoba A., Więzienie na Zamku Lubelskim w latach 1824–1915 [w:] Z dziejów więzienia w Lublinie, red. T. Radzik, Lublin 2007, s. 33–107.

Senkowska M., Kara więzienia w Królestwie Polskim w pierwszej połowie XIX wieku, Wrocław–Warszawa–Kraków 1961.

Zesłanie i katorga na Syberii w dziejach Polaków 1815–1914, red. A. Brus, E. Kaczyńska, E. Śliwowska, Warszawa 1992.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2015.40.135
Data publikacji: 2016-04-27 12:13:19
Data złożenia artykułu: 2016-04-27 11:18:30


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2345
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1461

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2016 Sebastian Piątkowski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.