Email this article 
Hide
Show all
Preschool Education in Poland. Briefly on the Milestones in the History of Preschool Education; More on Activities Supporting the Education of Preschoolers to Be Wise Citizens of the Modern World
Abstract
Introduction
It has been over 180 years since the first pre-school education institution was established in 1839. Over the years, the theory and practice of preschool education have been created, taking into account Polish social and economic needs, marking good and bad times in preschool education.
Research Aim
The aim of the article is to present the condition of preschool education in Poland from two perspectives: the background of milestones in the history of preschool education and the introduced pedagogical innovations by supporting preschool children in the development of speech along with shaping reading and writing skills, and developing the advances of mathematical talents.
Evidence-based Facts
This article presents societal major events and decisions that have determined the process of shaping preschool education in Poland to the present day. These events were arranged by dates that set milestones in the history of preschool education. The year 1839 marks the first milestone, as it is the date of establishing the first kindergarten in Poland. The beginning of the second milestone is connected with the end of the First World War and covers the interwar period. Another milestone marks the changes in preschool education since the end of the Second World War and those caused by the societal and economic turmoil of 1980s. In 2008, favorable changes were introduced in the theory and practice of pre-school education and this date marks the next milestone in the history of pre-school education. The second part of the article discusses two important areas of pedagogical activity of modern kindergartens - achievements in the form of pedagogical innovations. The basis of these innovations are subject to academic studies and many years of scientific research supporting children in the development of speech along with the implementation of them to master reading skills and organizing mathematical education along with supporting children in developing mathematical talents.
Summary
Thanks to this historical perspective and the innovations introduced, it is possible to notice how the dark and bright periods in the history of preschool education in Poland have intertwined and how beneficial changes can be implemented in upbringing children to be wise citizens of the world.
Keywords
Full Text:
PDFReferences
Baley, S. (1935). Zarys psychologii w związku z rozwojem psychiki dziecka. Lwów – Warszawa: „Książnica Atlas”.
Baley, S. (1946). Zarys psychologii w związku z rozwojem dziecka. Warszawa: Wydawnictwo „Książnica Atlas”.
Bartkowiak, Z. (1978). Higiena zabaw, zajęć i żywienia w przedszkolu. Warszawa: WSiP.
Bobrowska-Nowak, W. (1978). Historia wychowania przedszkolnego. Warszawa: WSiP.
Borowska, B. (2016) The linguistic basis of native language glottodidactics in the educational system of Bronisław Rocławski. Kalba ir kontekstai. Volume VII (1) Part 2. Vilnius: Lithuanian University of Educational Sciences, 203-211.
Borowska, B. (2017). What qualities should a teacher have to be able to teach children to read and write in an easy and enjoyable manner? W: C. Jamet, C. Nafti-Malherbe (red.). Éduquer Aujourd'hui: Mutations et Permanences. Contributions à la reflexion universitaire autour de l'éducation (s. 163-172). Angers: Les Acteurs du Savoir.
Borowska, B. (2018). Jak uczyć czytać i pisać metodami glottodydaktyki ojczystojęzycznej? W: А. Кравчук, І. Бундзи, (red.). Полоністика у ХХІ столітті: між локальним і глобальним. Збірник праць з нагоди 190-річчя польської філології у Львівському Університеті (214-220). Київ : Інкос.
Bruner, J. S. (1964). Proces kształcenia. Warszawa: PWN.
Cicimirska, N. (1928). Moja ochronka. Poradnik metodyczny. Lwów – Warszawa: Gubrynowicz Bookshop.
Dawid, W. J. (1886). Program postrzeżeń psychologiczno-wychowawczych nad dzieckiem od urodzenia do 20 roku życia. Przewodnik ułatwiający poznanie dziecka. Warszawa: „Przegląd Pedagogiczny”.
Dawid, W. J. (1895). Zasób umysłowy dziecka. Przyczynek do psychologii doświadczalnej. Warszawa: „Przegląd Pedagogiczny”.
Dawid, W. J. (1911). Inteligencja, wola i zdolność do pracy. Warszawa: Wydawnictwo „Społeczeństwa”.
Dawid, W. J. (1912). O duszy nauczycielstwa. Kraków: „Ruch Pedagogiczny”.
Dudzińska, I. (1981). Dziecko sześcioletnie uczy się czytać. Warszawa: WSiP.
Dudzińska, I. (red.). (1976). Metodyka wychowania przedszkolnego. Warszawa: WSiP.
Dunin-Wąsowicz, M. (red.). (1977). Vademecum nauczyciela sześciolatków. Warszawa: WSiP.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (1985). Niepowodzenia w uczeniu się matematyki u dzieci z klas początkowych. Diagnoza i terapia. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (2005). O bolesnych skutkach rozrywającej się przestrzeni edukacyjnej na przykładzie edukacji przedszkolaków i młodszych uczniów. W: Cz. Kupisiewicz, M. Kupisiewicz, R. Nowakowska-Siuta (red.). Drogi i bezdroża polskiej oświaty w latach 1945-2005. Próba retrospektywnego spojrzenia. Warszawa: Komitet Prognoz „Polska 2000 plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (2012). Syntetycznie o badaniach naukowych dotyczących rozpoznawania uzdolnień matematycznych u dzieci. W: E. Gruszczyk-Kolczyńska (red.). O dzieciach matematycznie uzdolnionych. Książka dla rodziców i nauczycieli (s. 35-42). Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (2012a). Charakterystyka wiadomości i umiejętności matematycznych dzieci. Wnioskowanie o ich uzdolnieniach matematycznych. Wyniki badań, interpretacje i wnioski. W: E. Gruszczyk-Kolczyńska (red.). O dzieciach matematycznie uzdolnionych. Książka dla rodziców i nauczycieli (42-55). Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (2012b). Sytuacja matematycznie uzdolnionych dzieci w szkole. W: E. Gruszczyk-Kolczyńska (red.). O dzieciach matematycznie uzdolnionych. Książka dla rodziców i nauczycieli (s. 55-62). Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (2012c). Kształtowanie dziecięcych wiadomości i umiejętności w ważniejszych zakresach działalności matematycznej oraz rozwijanie uzdolnień matematycznych. W: E. Gruszczyk-Kolczyńska (red.). O dzieciach matematycznie uzdolnionych. Książka dla rodziców i nauczycieli (s. 150-276). Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (2013). Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki. Przyczyny, diagnoza, zajęcia korekcyjno-wyrównawcze. Warszawa: WSiP.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (2014). Starsze przedszkolaki. Jak skutecznie wychowywać i kształcić w przedszkolu i w szkole. Kraków: Wydawnictwo CEBP.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (2019). Wspomaganie rozwoju i wychowanie małych dzieci. Podręcznik dla rodziców, opiekunów w żłobkach i nauczycieli w przedszkolach. Kraków: Wydawnictwo CEBP.
Gruszczyk-Kolczyńska, E., Zielińska, E. (2000). Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci starszych wolniej się rozwijających. Książka dla rodziców, terapeutów i nauczycielek przedszkola. Warszawa: WSiP.
Gruszczyk-Kolczyńska, E., Zielińska, E. (2012). Dwulatki i trzylatki w przedszkolu. Jak świadomie je wychowywać i uczyć. Kraków: Wydawnictwo CEBP.
Gruszczyk-Kolczyńska, E., Zielińska, E. (2013). Nauczycielska diagnoza edukacji matematycznej dzieci. Metody, interpretacje i wnioski. Warszawa: Wydawnictwo Nowa Era.
Gruszczyk-Kolcczyńska, E., Zielińska, E. (2014). Nauczycielska diagnoza gotowości do podjęcia nauki szkolnej. Jak prowadzić obserwację, interpretować wyniki i formułować wnioski. Kraków: Wydawnictwo CEBP.
Gruszczyk-Kolczyńska, E., Zielińska, E. (2015). Dziecięca matematyka–dwadzieścia lat później. Książka dla rodziców i nauczycieli starszych przedszkolaków. Kraków: Wydawnictwo CEBP.
Gruszczyk-Kolczyńska, E., Zielińska, E. (2019). Formalne regulacje przyjmowania dzieci do placówek wychowania przedszkolnego. Adaptacja dzieci do przedszkola: wyniki i wnioski. W: E. Gruszczyk-Kolczyńska, E. Zielińska (red.). Wspomaganie rozwoju i wychowania małych dzieci. Podręcznik dla rodziców, opiekunów w żłobkach i nauczycieli w przedszkolach (s. 40-44). Kraków: Bliżej Przedszkola.
Gruszczyk-Kolczyńska, E., Zielińska, E., Grabowska, G. (2017). Elementarz sześciolatka. Program wychowania przedszkolnego. Warszawa: Nowa Era.
Hessen, S. (1935). Podstawy pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Nasza Księgarnia.
Hurlok, E. (1965). Rozwój młodzieży. Warszawa: PWN.
Janus, E. (2019). Plac zabaw. Program wychowania przedszkolnego. Warszawa: WSiP.
Jeleńska, L. (1930). Sztuka wychowania. Warszawa: Wydawnictwo Nasza Księgarnia.
Joteyko, J. (1924). Metoda testów umysłowych i ich wartość naukowa. Lwów – Warszawa: „Książnica Atlas”.
Karpowicz, S. (1897). Szkice pedagogiczne. Warszawa: Księgarnia Naukowa.
Karpowicz, S. (1905). Zabawy i gry jako czynnik wychowawczy. Warszawa: Księgarnia Naukowa.
Karpowicz, S. (1907). Ideały i metoda wychowania współczesnego. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze.
Kielar-Turska, M. (1992). Jak pomagać dzieciom w poznawaniu świata. Warszawa: WSiP.
Kozłowska, A. (1984). Zaburzenia emocjonalne u dzieci w wieku przedszkolnym. Warszawa: WSiP.
Krzysztoszek, Z. (red.). (1975). Zarys pedagogiki przedszkolnej. Warszawa: WSiP.
Kurcz, I. (2005). Psychologia języka i komunikacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kwaśniewska, M., Żaba-Żabińska, W., Lendzion, J. (2018). Wokół przedszkola. Program wychowania przedszkolnego. Kielce: Mac Edukacja.
Kwiatowska, M. (red.). (1985). Podstawy pedagogiki przedszkolnej. Warszawa: WSiP.
Kwiatowska, M., Topińska, Z. (red.). (1978). Pedagogika przedszkolna. Warszawa: WSiP.
Moroz, H. (1982). Rozwijanie pojęć matematycznych w wieku przedszkolnym. Warszawa: WSiP.
Mussen, P. H. (1970). Podręcznik metod badania dziecka. Warszawa: PWN.
Mystkowska, H. (1991). Rozwijamy mowę i myślenie dziecka w wieku przedszkolnym. Warszawa: WSiP.
Nartowska, H. (1980). Różnice indywidualne czy zaburzenia rozwojowe dziecka przedszkolnego. Warszawa: WSiP.
Piaget, J. (1966a). Narodziny inteligencji dziecka. Warszawa: PWN.
Piaget, J. (1966b). Studia z psychologii dziecka. Warszawa: PWN.
Piaget, J. (1992). Mowa i myślenie u dziecka. Warszawa: PWN.
Przetacznik-Gierowska, M., Makiełło-Jarża, G. (1977). Psychologia rozwojowa. Warszawa: WSiP.
Przetacznik-Gierowska, M., Makiełło-Jarża, G. (1985). Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego. Warszawa: WSiP.
Schaffer, H. R. (2017). Psychologia dziecka. Warszawa: PWN.
Schätzel, I. M. (1919). Idea wychowania przedszkolnego. Lwów: Polskie Towarzystwo Pedagogiczne.
Strzemeska, J., Weryho, M. (1895). Wychowanie przedszkolne: podręcznik dla wychowawców. Warszawa: Księgarnia Teodora Paprockiego i S-ka.
Szuman, S. (1947). Podręcznik dla matek i wychowawczyń w przedszkolach i domach dziecięcych oraz dla nauczycieli i studentów studiujących rozwój psychiczny dziecka. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia”.
Szycówna, A. (1899). Rozwój pojęciowy dziecka w okresie 6-12 lat. Badania nad dziećmi. Warszawa: Skład Główny w Księgarni Wendego i Spółki.
Szycówna, A. (1904). O zadaniach i metodach psychologii dziecka. Lwów: Związkowa Drukarnia we Lwowie.
Vasta, R., Haith, M. M., Miller, S. A. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP.
Weryho, M. (1930). Zarys wychowania przedszkolnego. Warszawa: Polski Komitet Opieki nad Dzieckiem.
Weryho, M. (1931). Metoda wychowania przedszkolnego. Podręcznik dla wychowawców. Lwów-Warszawa: „Książnica Atlas”.
Wilgocka-Okoń, B. (1985). Główne kierunki badań w pedagogice przedszkolnej. W: W. Okoń (red.). Monografie pedagogiczne t. XLIX. Wrocław-Warszawa-Kraków-Łódź: Wydawnictwo Ossolineum.
Wlaźnik, K. (1972). Wychowanie fizyczne w przedszkolu. Warszawa: WSiP.
Wołoszyn, S. (1989). Rozwój szkolnictwa w PRL na tle porównawczym. Warszawa-Kraków: PWN.
Wygotski, L. S. (1971). Wybrane prace psychologiczne. Warszawa: PWN.
Zahorska, M., red. (2003). Edukacja przedszkolna w Polsce – szanse i zagrożenia. Warszawa: Instytutu Spraw Publicznych.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2021.40.3.119-138
Date of publication: 2021-11-23 10:35:41
Date of submission: 2021-06-21 20:30:50
Statistics
Indicators
Copyright (c) 2021
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.