Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Resilience nauczycieli w Polsce – rola czynników socjodemograficznych i zawodowych
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Resilience nauczycieli to dynamiczna interakcja pomiędzy zasobami osobistymi, społecznymi i fizycznymi w celu przeciwdziałania czynnikom ryzyka pojawiającym się w kontekście szkolnym poprzez maksymalizację zasobów ochronnych.
Cel badań: Celem niniejszych badań jest zweryfikowanie czy zmienne socjodemograficzne i zawodowe istotnie różnicują poziom resilience nauczycieli.
Metoda badań: Badaniem objęto 752 nauczycieli różnych etapów edukacji. Do pomiaru resilience wykorzystano Skalę Resilience Nauczycieli (Teachers’ Resilience Scale) autorstwa M. Platsidou i A. Danilidou w polskiej adaptacji M. Boczkowskiej.
Wyniki: Badani nauczyciele odnotowali najwyższe średnie wyniki w zakresie czynnika Spójność rodziny, natomiast najniższe w zakresie czynnika Kompetencje społeczne i wsparcie współpracowników. Z przeprowadzonych analiz wynika, że zmienne socjodemograficzne (płeć, wiek, miejsce zamieszkania i stan cywilny) istotnie różnicują poziom resilience badanych (wynik ogólny i/lub wyniki w poszczególnych podskalach). Również zmienne zawodowe (miejsce pracy, staż pracy, poziom awansu zawodowego) stanowią czynniki istotnie różnicujące resilience badanych nauczycieli.
Wnioski: Uzyskane wyniki poszerzają wiedzę na temat koncepcji resilience w grupie nauczycieli i mogą zostać uwzględnione w projektowaniu działań mających na celu wzmacnianie ich zdolności do pozytywnej adaptacji w obliczu doświadczania trudnych, stresujących czy traumatycznych zdarzeń.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Arnup, J., & Bowles, T. (2016). Should I stay or should I go? Resilience as a protective factor for teachers’ intention to leave the teaching profession. Australian Journal of Education, 60(3), 229-244.
Beltman, S., Mansfield, C., & Price, A. (2011). Thriving not just surviving: A review of research on teachers' resilience. Educational Research Review, 6(3), 185–207. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2011.09.001
Boczkowska, M. (2021). Skala Resilience Nauczycieli (SRN) – polska adaptacja Teachers’ Resilience Scale (TRS) [Polish adaptation of TSR] M. Platsidou i A. Danilidou. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16(4 (62)), 109–132.
Böell, J. E. W., Silva, D. M. G. V. da, & Hegadoren, K. M. (2016). Sociodemographic factors and health conditions associated with the resilience of people with chronic diseases: A cross-sectional study. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 24. https://doi.org/10.1590/1518-8345.1205.2786
Brunetti, G. J. (2006). Resilience under fire: Perspectives on the work of experienced, inner city high school teachers in the United States. Teaching and Teacher Education, 22(7), 812–825. https://doi.org/10.1016/j.tate.2006.04.027
Brzeziński, J. (2005). Metodologia badań psychologicznych. [Methodology of psychological research]PWN.
Cefai, C. (2004). Pupil resilience in the classroom. Emotional and Behavioural Difficulties, 9(3), 149–170. https://doi.org/10.1177/1363275204047804
Corrall, G. G. (2016). Evolución de la Incursión del Perfil Masculino Como Docente en Educación Infantil. Universidad de la Rioja.
Day, C., & Gu, Q. (2010). The new lives of teachers. Routledge.
Estaji, M., & Rahimi, A. (2014). Examining the ESP teachers’ perception of resilience. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 98, 453–457.
Friborg, O., Barlaug, D., Martinussen, M., Rosenvinge, J. H., & Hjemdal, O. (2005). Resilience in relation to personality and intelligence. International journal of methods in psychiatric research, 14(1), 29-42.
García, M. I. V. de V. (2020). Resilient Keys to Burnout Prevention in High School Teachers. 3(2), 691–699.
Gu, Q. (2014). The role of relational resilience in teachers’ career-long commitment and effectiveness. Teachers and Teaching, 20(5), 502–529. https://doi.org/10.1080/13540602.2014.937961
Gu, Q. (2018). (Re) conceptualising teacher resilience: A social-ecological approach to understanding teachers’ professional worlds. W Resilience in education (s. 13–33). Springer.
Gu, Q., & Day, C. (2013). Challenges to teacher resilience: Conditions count. British educational research journal, 39(1), 22–44.
Howard, S., & Johnson, B. (2004). Resilient teachers: Resisting stress and burnout. Social Psychology of education, 7(4), 399–420.
King, D. D., Newman, A., & Luthans, F. (2016). Not if, but when we need resilience in the workplace. Journal of Organizational Behavior, 37(5), 782–786. https://doi.org/10.1002/job.2063
Kitching, K., Morgan, M., & O’Leary, M. (2009). It’s the little things: Exploring the importance of commonplace events for early‐career teachers’ motivation. Teachers and Teaching, 15(1), 43–58. https://doi.org/10.1080/13540600802661311
Kocór, M. (2019). Wypalenie zawodowe nauczycieli: Diagnoza, wsparcie, profilaktyka. [Teacher burnout: Diagnosis, support, prevention.] Copyright by Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego.
Kwiatkowski, S. T. (2022). Stres zawodowy nauczycieli–mechanizmy, uwarunkowania, strategie przeciwdziałania. In[Teachers’ occupational stress – mechanisms, determinants, countermeasures.] W , red. Katarzyna Białożyt-Wielonek (red.), Wybrane aspekty funkcjonowania rynku pracy w czasie pandemii COVID-19 (pp . 13-48 ), red. Katarzyna Białożyt-Wielonek. Wydawnictwo «scriptum».
Mansfield, C. F., Beltman, S., Price, A., & McConney, A. (2012). “Don’t sweat the small stuff:” Understanding teacher resilience at the chalkface. Teaching and Teacher Education, 28(3), 357–367. https://doi.org/10.1016/j.tate.2011.11.001
Maslach, C., & Leiter, M. P. (2008). Early predictors of job burnout and engagement. Journal of Applied Psychology, 93, 498–512. https://doi.org/10.1037/0021-9010.93.3.498
Masten, A. S. (2001). Ordinary magic: Resilience processes in development. American psychologist, 56(3), 227.
Masten, A. S. (2014). Ordinary magic. Resilience in development. Guilford.
Michniuk, A. (2020). Dlaczego współcześni nauczyciele rezygnują z pracy w szkołach państwowych? Raport z badań. Rocznik Pedagogiczny, 43(1), 153-165.
Olsen, B., & Anderson, L. (2007). Courses of Action: A Qualitative Investigation Into Urban Teacher Retention and Career Development. Urban Education, 42(1), 5–29. https://doi.org/10.1177/0042085906293923
Platsidou, M., & Danilidou, A. (2018). Teachers’ Resilience Scale: An Integrated Instrument for Assessing Protective Factors of Teachers’ Resilience. Hellenic Journal of Psychology, 15, 15–39.
Polat, D. D., & İskender, M. (2018). Exploring teachers’ resilience in relation to job satisfaction, burnout, organizational commitment and perception of organizational climate. International Journal of Psychology and Educational Studies, 5(3), 1–13.
Ptaszek, G., Stunża, G. D., Pyżalski, J., Dębski, M., & Bigaj, M. (2020). Edukacja zdalna: Co stało się z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami. [Distance education: What happened to students, their parents and teachers.] Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne Sp. z oo.
Pyżalski, J. (2010). Stresory w środowisku pracy nauczyciela. [Stressors in the teacher’s work environment.] W Psychospołeczne warunki pracy polskich nauczycieli. Pomiędzy wypaleniem zawodowym a zaangażowaniem. Impuls.
Sammons, P., Day, C., Kington, A., Gu, Q., Stobart, G., & Smees, R. (2007). Exploring Variations in Teachers’ Work, Lives and Their Effects on Pupils: Key Findings and Implications from a Longitudinal Mixed Methods Study. British Educational Research Journal, 33(5), Article 5. https://doi.org/10.1080/01411920701582264
Scheopner, A. J. (2010). Irreconcilable Differences: Teacher Attrition in Public and Catholic Schools. Educational Research Review, 5(3), 261–277. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2010.03.001
Sęk, H., & Cieślak, R. (2004). Wsparcie społeczne. Stres i zdrowie. [Social support. Stress and health] Wydawnictwo Naukowe PWN.
Shin, J., Taylor, M. S., & Seo, M.-G. (2012). Resources for Change: The Relationships of Organizational Inducements and Psychological Resilience to Employees’ Attitudes and Behaviors toward Organizational Change. Academy of Management Journal, 55(3), 727–748. https://doi.org/10.5465/amj.2010.0325
Stavraki, C., & Karagianni, E. (2020). Exploring Greek EFL Teachers’ Resilience. Journal for the Psychology of Language Learning, 2(1), Article 1.
Walsh, F. (2007). Traumatic loss and major disasters: Strengthening family and community resilience. Family Process, 46(2), 207–227.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2023.42.3.53-69
Data publikacji: 2023-11-30 15:08:38
Data złożenia artykułu: 2023-07-13 13:04:05
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2023 Magdalena Anna Boczkowska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.