Tradycja a podmiot w teorii Alasdaira MacIntyre'a. Analiza krytyczna

Kamil Flaga

Streszczenie w języku polskim


Artykuł skupia się na analizie poglądów filozoficznych Alasdaira MacIntyre’a dotyczących relacji między tradycją i wspólnotą a podmiotem. Autor przedstawia antyindywidualistyczną koncepcję MacIntyre’a związaną z etycznym wymiarem działań jednostki w ramach wspólnoty oraz znaczenia tradycji i praktyk społecznych w konstytuowaniu się podmiotu. Zgodnie z tą koncepcją, działań moralnych nie podejmuje się w oderwaniu od społecznego kontekstu, lecz są one uwarunkowane przez wspólnotowe wartości oraz cele. Autor dokonuje analizy krytycznej sposobu, w jaki MacIntyre określa znaczenie wspólnoty jako fundamentu moralnego, dzięki któremu człowiek znajduje swoje miejsce, zdobywa wymiar podmiotowy i definiuje swoje działania. Celem artykułu jest nie tylko ukazanie, w jaki sposób MacIntyre określa rolę tradycji i wspólnoty w procesie konstytuowania się podmiotu oraz jego charakteru, ale także przedstawienie wątków problematycznych w jego filozofii, poddających w wątpliwość pewne jej aspekty.

Słowa kluczowe


tradycja; wspólnota; podmiot; kultura; komunitaryzm; dobro; etyka cnót; Alasdair MacIntyre

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Blackburn, Simon. Oksfordzki słownik filozoficzny, red. Jan Woleński. Tłum. Cezary Cieśliński, Paweł Dziliński, Michał Szczubiałka i Jan Woleński. Warszawa: Książka i Wiedza, 2004.

Bohuszewicz, Paweł. „Tożsamość narracyjna: problemy”. Teksty Drugie 2013, nr 1–2: 305–322.

Chmielewski, Adam. „Wprowadzenie. Filozofia moralności Alasdaira MacIntyre’a”. W: A. MacIntyre. Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności. Tłum. Adam Chmielewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996.

Gałkowski, Stanisław. „Cnoty i relatywizm: Alasdaira MacIntyre’a próba przekroczenia relatywizmu”. Diametros 2004, nr 2: 1–17.

Lutz, Christopher Stephen. „Alasdair Chalmers MacIntyre (1929–)”. Internet Encyclopedia of Philosophy, https://iep.utm.edu/mac-over/ (dostęp: 26.01.2024).

Machura, Piotr. „«Troska o duszę» a polityka. Propozycja Alasdaira MacIntyre’a”. Folia Philosophica 2007, nr 25: 223–245.

Machura, Piotr. „O «Dziedzictwie cnoty» Alasdaira MacIntyre’a”. Folia Philosophica 2022, nr 20: 71–107.

Machura, Piotr. Ideał człowieka-filozofa w koncepcji Alasdaira MacIntyre’a. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, 2009.

MacIntyre, Alasdair. „Czy patriotyzm jest cnotą?”. W: Komunitarianie. Wybór tekstów, red. Paweł Śpiewak. Tłum. Piotr Rymarczyk i Tadeusz Szubka. Warszawa: Fundacja „Aletheia”, 2004.

MacIntyre, Alasdair. „Prologue”. W: Afer Virtue. A Study in Moral Theory. Third Edition, Alasdair MacIntyre. Notre Dame: University of Notre Dame Press, 2007.

MacIntyre, Alasdair. Czyja sprawiedliwość? Jaka racjonalność?. Tłum. Adam Chmielewski i in. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2007.

MacIntyre, Alasdair. Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności. Tłum. Adam Chmielewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996.

MacIntyre, Alasdair. Etyka i polityka, red. Adam Chmielewski. Tłum. Adam Chmielewski, Dorota Drałus, Katarzyna Liszka, Piotr Machura, Jakub Nalichowski, Łukasz Nysler, Andrzej Orzechowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009.

MacIntyre, Alasdair. Krótka historia etyki. Filozofia moralności od czasów Homera do XX wieku. Tłum. Adam Chmielewski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.

MacIntyre, Alasdair. Trzy antagonistyczne wersje dociekań moralnych. Etyka, Genealogia i Tradycja. Tłum. Michał Filipczuk. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2009.

MacIntyre, Alasdair. Zależne zwierzęta rozumne: dlaczego ludzie potrzebują cnót. Tłum. Wojciech Szymański. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2021.

Niemczuk, Andrzej. Podmiot i normatywność. Sześć esejów. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2022.

Nowak, Witold, Spór o nowoczesność w poglądach Charlesa Taylora i Alasdaira MacIntyre’a. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2008.

Roszyk, Maksymilian. Trzy sposoby podejścia do zagadnienia relatywizmu: A. MacIntyre, R. Rorty, P. Boghossian. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2017.

Schechtman, Marya. The Constitution of Selves. Ithaca: Cornell University Press, 1996.

Taylor, Charles. Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej. Tłum. Marcin Gruszczyński, Olga Latek, Adam Lipszyc, Agnieszka Michalik, Agnieszka Rostkowska, Marcin Rychter, Łukasz Sommer. Warszawa: Wydawnictwo PWN, 2001.

Tugendhat, Ernst. „Jak mamy rozumieć moralność?”. Principia 2001, nr 30–31: 170.

Zdybel, Jolanta. „Alasdair MacIntyre – narracyjna koncepcja podmiotowości”. W: Studia nad ideą podmiotowości człowieka, red. Zdzisław Jerzy Czarnecki. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1999.

Zdybel, Jolanta. Między wolnością a powinnością. Filozofia polityczna Isaiaha Berlina i Alasdaira MacIntyre’a. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2004.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/kw.2024.38.107-134
Data publikacji: 2024-12-31 23:41:29
Data złożenia artykułu: 2024-04-22 21:36:16


Statystyki


Widoczność abstraktów - 55
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Kamil Andrzej Flaga

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.