Hide
Show all
Email this article Social and vocational activation and employment of persons with mental disorders – selected determinants and practical solutions
Abstract
Vocational activity of the individuals with mental disorders has a serious influence on their mental functioning. Having a job is the major way of mental health promotion, on the other hand, lack of employment may contribute to the increased risk of mental disorders. Preparing the persons with mental disorders to profession, introduction to labour market and employment requires from them having additional social abilities and developing certain psychological features. The issues relating to vocational activation should be treated as a process consisting in implementation of a set of special actions. The article discuses the problem of occupational activity and selected methods of supporting employment of persons with mental disorders, as well as selected conditions – barriers and restrictions – occurring in the domestic labour market and the situation of persons with mental disorders in relation to these conditions. The artide presents also examples of initiatives aimed at creating new job places, including selected forms of support.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Banaś B. (2004), Dom Pod Fontanną, Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji. http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/10767 [dostęp 27.03.2014].
Biernacka D. (2005), Dlaczego musimy pracować? [w:] A. Cechnicki, H. Kaszyński (red.), Praca, zdrowie psychiczne, gospodarka społeczna. Przyszłość pracy dla osób chorujących psychicznie, Kraków: Krakowska Inicjatywa na rzecz Gospodarki Społecznej COGITO.
Brodniak A.W. (2000a), Choroba psychiczna w świadomości społecznej, Warszawa: Oficyna Naukowa.
Brodniak A.W. (2000b), Przegląd badań nad postawami społeczeństwa wobec chorób psychicznych, osób psychicznie chorych i instytucji psychiatrycznych w Polsce (1963–1999), „Postępy Psychiatrii i Neurologii”, t. 9, z. 3.
Bronowski P., Sawicka M., Kluczyńska S. (2009a), Charakterystyka populacji objętej środowiskowym systemem rehabilitacji i wsparcia społecznego, „Psychiatria Polska”, 4.
Bronowski P., Sawicka M., Kluczyńska S. (2009b), Funkcjonowanie społeczne osób przewlekle chorych psychicznie uczestniczących w środowiskowych programach wsparcia społecznego, „Postępy Psychiatrii i Neurologii”, 1.
Bronowski P., Załuska M. (2005), Wsparcie społeczne pacjentów przewlekle chorych psychicznie, „Psychiatria Polska”, 9 (2).
Charytatywne Stowarzyszenie Niesienia Pomocy Chorym „Misericordia” – www.misericordia.org.pl [dostęp 27.03.2014].
Cechnicki A., Kaszyński H. (2005), Dziesięć tez o pracy programu Schizofrenia – Otwórzcie Drzwi i Krakowskiej Inicjatywy na rzecz Gospodarki Społecznej – COGITO, [w:] A. Cechnicki, H. Kaszyński (red.), Praca, zdrowie psychiczne, gospodarka społeczna. Przyszłość pracy dla osób chorujących psychicznie, Kraków: Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Psychiatrii i Opieki Środowiskowej.
Chądzyńska M., Kasperek B., Meder J., Spiridnow K. (2002), Jakość życia osób przewlekle chorych na schizofrenię w ocenie ich samych i ich rodzin, „Psychiatria Polska”, 5.
Czabała J. C., Dudek B., Krasucki P., Pietrzykowska B., Brodniak W. (2000), Mental health in the workplace – situation analysis. Geneva: International Labour Office, http://digitalcommons.ilr.cornell.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1227&context=gladnetcollect [dostęp 27.03.2014].
Czernikiewicz A., Kochański A., Prokop P., Bielak A., Madejska M. (2012), Podręcznik: Przyjazny świat. Innowacyjne metody aktywizacji osób chorych psychicznie 15–25 lat, Lublin: Fundacja Inicjatyw Menedżerskich. http://fim.org.pl/wp-content/uploads/2013/01/Podrecznik_Innowacyjna_ metoda_wsparcia1.pdf [dostęp 27.03.2014].
Davidson L., Schmutte T., Dinzeo T., Andres-Hyman R. (2008), Remission and recovery in schizophrenia: practitioner and patient perspectives, „Schizophrenia Bulletin”, 34.
Davidson L., Tondora J., O’Connell M. J., Kirk T. Jr, Rockholz P., Evans A. C. (2007), Creating a recovery-oriented system of behavioral health care: moving from concept to reality, „Psychiatric Rehabilitation Journal”, 31 (1).
Dzierżęga M., Szczygłowska A., Tomanik W., Wójcicki K. (2013), Przewodnik Informacyjny: Dostępne Formy Opieki Zdrowotnej, Pomocy Społecznej i Aktywizacji Zawodowej dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi w Województwie Śląskim, Katowice: Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego. http://www.starostwo.zywiec.pl/Przewodnik_Informacyjny_Dostepne_Formy_2013_UMWSL.pdf [dostęp 27.03.2014].
Hoffmann K., Isermann M., Kaiser W. (2000), Quality of life in the course of deinstitutionalization – part IV of the Berlin Deinstitutionalisation Study, „Psychiatrische Praxis”, 27 (4).
International Center for Clubhouse Development ICCD – www.iccd.org [dostęp 27.03.2014].
Jackowska E. (2009), Stygmatyzacja i wykluczenie społeczne osób chorujących na schizofrenię – przegląd badań i mechanizmy psychologiczne, „Psychiatria Polska”, 6.
Karwińska A., Wiktor D. (2008), Przedsiębiorczość i korzyści społeczne: identyfikacja dobrych praktyk w ekonomii społecznej, „Ekonomia Społeczna – Teksty 2008”, 6.
Kaszyński H. (2005), Przeciwdziałanie wykluczeniu społeczno-zawodowemu chorujących psychicznie w Polsce, [w:] A. Cechnicki. H. Kaszyński (red.), Praca, zdrowie psychiczne, gospodarka społeczna, Kraków: Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Psychiatrii i Opieki Środowiskowej.
Kaszyński H. (2006), Osoby chore psychicznie jako grupa beneficjentów organizacji pozarządowych świadczących usługi na rynku pracy, Warszawa: Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych.
Kaszyński H. (2013), Praca socjalna z osobami chorującymi psychicznie. Studium socjologiczne, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kaszyński H., Cechnicki A. (2007), Integracja zawodowa osób chorujących psychicznie w Polsce w perspektywie uchwalenia Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego, [w:] H. Kaszyński, A. Cechnicki (red.), Praca, zdrowie psychiczne, ekonomia społeczna. W poszukiwaniu inspiracji dla współczesnej teorii i praktyki, Kraków: Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Psychiatrii i Opieki Środowiskowej.
Kołodziejski M. (red.) (2013), Wolontariat jako narzędzie aktywnej integracji osób chorujących psychicznie – To działa! Łódź: Stowarzyszenie Młodzieży i Osób z Problemami Psychicznymi, Ich Rodzin i Przyjaciół „Pomost”. http://bibliotekawolontariatu.pl/wp-content/uploads/to_dziala.pdf [dostęp 27.03.2014].
Laboratorium Cogito – www.laboratoriumcogito.pl [dostęp 27.03.2014].
Majewski T. (2007), Zatrudnienie osób z problemami zdrowia psychicznego, „Aktywizacja Zawodowa Osób Niepełnosprawnych”, 2–3.
Miszalska A. (1996), Reakcje społeczne na przemiany ustrojowe, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego – http://www2.mz.gov.pl/wwwfiles/ma_struktura/docs/npoz_zdrpub_03112011.pdf [dostęp 27.03.2014].
Perkins R., Rinaldi M. (2002), Unemployment rates among patients with long-term mental health problems: A decade of rising unemployment, „Psychiatric Bulletin”, 26.
Perkins R., Rinaldi M. (2005), A whole system approach, [w:] B. Grove, J. Secker, P. Seebohm (red.), New thinking about mental health and employment, Oxford: Radcliffe Press.
PFRON (2009), Badania wpływu kierunku i poziomu wykształcenia na aktywność zawodową osób niepełnosprawnych. Raport końcowy, cz. 5: Perspektywa osób chorych psychicznie, Warszawa: PFRON.
Prot-Klinger K. (2012), Partnerstwo w praktyce psychiatrii środowiskowej, Polsko-Niemieckie Towarzystwo Zdrowia Psychicznego, „Dialog”, 19.
Prot-Klinger K. (2013), Psychiatria środowiskowa między romantyzmem a pozytywizmem – próba integracji podejść, „Psychiatria”, 3–4.
Prot K., Anczewska M., Indulska A., Raduj J., Pałyska M. (2011), Satysfakcja pacjentów i rodzin z opieki środowiskowej – badanie pilotażowe, „Psychiatria Polska”, 6.
Punkt Pośrednictwa Pracy Wolontarystycznej „Centerko” przy Stowarzyszeniu „Pomost” – www.centerko.org; www.wolontariat-integracja.org [dostęp 27.03.2014].
Roick C., Fritz A., Matchinger H. (2007), Health habits of patients with schizophrenia, „Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology”, 42 (4).
Ritsner M. (2003), Predicting changes in domain-specific quality of life of schizophrenia patients, „The Journal of Nervous and Mental Disease”, 191 (5).
RPO (2013), „Pierwsze ofiary kryzysów – osoby chore psychicznie”, konferencja z dnia 11 czerwca 2013, Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, http://www.brpo.gov.pl/sites/default/files/Broszura_informacyjna_11062013_0.pdf [dostęp 27.03.2014].
Rymaszewska J., Dobrzyńska E., Kiejna A. (2006), Funkcjonowanie społeczne i niesprawność społeczna – definicje, narzędzia oraz znaczenie kliniczne w psychiatrii, „Postępy Psychiatrii i Neurologii”, 2.
Rymaszewska J., Dziełak K., Adamowski T., Kiejna A. (2007), Funkcjonowanie i aktywność zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi – przegląd badań, „Psychiatria Polska”, 1.
Salzinger K., Serper M. (2004), Schizophrenia: The immediacy mechanism, „International Journal of Psychology and Psychological Therapy”,4.
Sawicka M. (1998), Znaczenie umiejętności społecznych w ocenie satysfakcji z własnego życia pacjentów chorych na schizofrenię – przegląd literatury, „Psychoterapia”, 3.
Schneider J. (2006), Self-management in mental health: questions for service providers and commissioners, „Psychiatric Bulletin”, 30.
FISE, Sesja „Formy aktywizacji zawodowej osób chorych psychicznie”, zorganizowana w ramach konferencji „Jak odnaleźć się na rynku pracy? Przykłady modelowych działań na rzecz grup „defaworyzowanych”, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa: BUW, 12.12.2006. http://www.ngo.pl/x/248711 [dostęp 27.03.2014].
Sowa A. (2012), Sortownia marzeń, Tygodnik „Polityka”. http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/ spoleczenstwo/1523673,1,terapia-w-sortowni-smieci.read [dostęp 27.03.2014].
Stowarzyszenie „Niepełnosprawni dla Środowiska EKON” – www.ekon.org.pl [dostęp 27.03.2014].
Świtaj P. (2005), Piętno choroby psychicznej, „Postępy Psychiatrii i Neurologii”, 2, 137–144.
Warszawski Dom pod Fontanną – www.wdpf.org.pl [dostęp 27.03.2014].
WHO Resource book on mental health, human rights and legislation, Geneva: WHO, 2005. http://www.who.int/mental_health/policy/legislation/essentialpackage2v1/en/ [dostęp 27.03.2014].
Wciórka J. (2005), Sondaż opinii publicznej – czy Polacy niepokoją się o swoje zdrowie psychiczne? „Postępy Psychiatrii i Neurologii”, 4.
Wciórka B, Wciórka J. (2008), Osoby chore psychicznie w społeczeństwie. Komunikat z badań, Warszawa: CBOS (BS/124/2008).
Wójtowicz-Pomierna A. (2003), Sytuacja chorych psychicznie na rynku pracy w Polsce – wybrane aspekty, [w:] A. Cechnicki, H. Kaszyński (red.), Przyszłość pracy dla osób chorych psychicznie, Kraków: Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Psychiatrii i Opieki Środowiskowej.
Załuska M., Prot K., Bronowski P. (2007), Psychiatria środowiskowa jako środowiskowa opieka nad zdrowiem psychicznym, Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Zielony Dół – www.zielonydol.pl [dostęp 27.03.2014].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2015.28.1.179
Date of publication: 2015-09-02 09:42:51
Date of submission: 2015-09-02 09:41:43
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2015 Bernadetta Szczupał
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.