Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Autopercepcja cech osobowości u kobiet niskolękowych, wysokolękowych i wypierających
Streszczenie w języku polskim
Celem opisanego badania było sprawdzenie, czy lęk ujmowany jako wymiar osobowości oraz doświadczany strach wpływają na postrzeganie siebie w zakresie cech lubianych i nielubianych. W badaniu przesiewowym wzięło udział 570 studentów, z których wyłoniono 90 kobiet zakwalifikowanych do jednej z trzech grup: osób niskolękowych (n = 30), wysokolękowych (n = 30) i wypierających (n = 30), wyróżnionych w koncepcji D.A. Weinbergera, G.E. Schwartza i R.J. Davidsona. Zadanie badawcze, którego celem było wzbudzenie lęku, polegało na wygłoszeniu kilkuminutowego przemówienia przed audytorium ekspertów i kamerą na temat lubianych i nielubianych cech osobowości. Oprócz metod kwestionariuszowych zastosowano zobiektywizowaną metodę pomiaru ekspresji mimicznej emocji – System Kodowania Ruchów Twarzy FACS (P. Ekman) oraz listę 300 cech autorstwa A.E. Abele i B. Wojciszke, dla których zostały oszacowane następujące parametry semantyczne: sprawczość, wspólnotowość, kompetencja, moralność, indywidualizm, kolektywizm, kobiecość i męskość. Badanie m.in. ujawniło, że osoby wypierające lubią w sobie cechy charakteryzujące się wyższym wskaźnikiem moralności w porównaniu do osób prawdziwie niskolękowych. Cecha lęku pozytywnie korelowała ze wspólnotowością, moralnością i kobiecością. Doświadczany strach negatywnie korelował m.in. ze sprawczością, kompetencją, męskością, indywidualizmem, a pozytywnie – z kobiecością.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Abele, A.E., Wojciszke, B. (2007). Agency and communion from the perspective of self versus others. Journal of Personality and Social Psychology, 93(5), 751–763. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.93.5.751.
Abele, A.E., Wojciszke, B. (2014). Communal and Agentic Content in Social Cognition: A Dual Perspective Model. Advances in Experimental Social Psychology, 50, 195–255. DOI: https://doi.org/10.1016/B978-0-12-800284-1.00004-7.
Asendorph, J.A., Scherer, K.R. (1983). The discrepant repressor: Differentiation between low anxiety, high anxiety, and repression of anxiety by autonomic–facial–verbal patterns of behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 45(6), 1334–1346. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.45.6.1334.
Bem, D.J. (1967). Self-perception: An alternative interpretation of cognitive dissonance phenomena. Psychological Review, 74(3), 183. DOI: https://doi.org/10.1037/h0024835.
Blanchard, D.C., Blanchard, R.J. (2008). Defensive behaviors, fear, and anxiety. W: R.J. Blanchard, D.C. Blanchard, G. Griebel, D. Nutt (eds.), Handbook of Anxiety and Fear (Vol. 17; s. 63–79). Amsterdam: Academic Press.
Bocian, K., Wojciszke, B. (2014). Unawareness of Self-interest Bias in Moral Judgments of Others’ Behavior. Polish Psychological Bulletin, 45(4), 411–417. DOI: https://doi.org/10.2478/ppb-2014-0050.
Crowne, D.P., Marlowe, D. (1960). A new scale of social desirability independent of psychopathology. Journal of Consulting Psychology, 24(4), 349–354. DOI: https://doi.org/10.1037/h0047358.
Crowne, D.P., Marlowe, D.A. (1964). The Approval Motive: Studies in Evaluative Dependence. New York: Wiley.
Derakshan, N., Eysenck, M.W. (1997). Interpretive biases for one’s own behavior and physiology in high-trait-anxious individuals and repressors. Journal of Personality and Social Psychology, 73(4), 816–825. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.73.4.816.
Derakshan, N., Eysenck, M.W. (2001a). Manipulation of focus of attention and its effects on anxiety in high-anxious individuals and repressors. Anxiety, Stress, & Coping, 14(2), 173–191. DOI: https://doi.org/10.1080/10615800108248353.
Derakshan, N., Eysenck, M.W. (2001b). Effects of focus of attention on physiological, behavioural, and reported state anxiety in repressors, low-anxious, high-anxious, and defensive high-anxious individuals. Anxiety, Stress, & Coping, 14(3), 285–299. DOI: https://doi.org/10.1080/10615800108248358.
Djikic, M., Peterson, J.B., Zelazo, P.D. (2005). Attentional biases and memory distortions in self-enhancers. Personality and Individual Differences, 38(3), 559–568. DOI: https://doi.org/10.1016/j.paid.2004.05.010.
Dodaj, A. (2012). Social desirability and self-reports: Testing a content and response-style model of socially desirable responding. Europe’s Journal of Psychology, 8(4), 651–666. DOI: https://doi.org/10.5964/ejop.v8i4.462.
Donges, U.-S., Jachmann, A., Kersting, A., Egloff, B., Suslow, T. (2015). Attachment anxiety and implicit self-concept of neuroticism: Associations in women but not men. Personality & Individual Differences, 72, 208–213. DOI: https://doi.org/10.1016/j.paid.2014.08.043.
Draheim, S. (2001). System Kodowania Ruchów Twarzy (FACS) jako metoda badania zachowań mimicznych: procedura – rzetelność – zastosowania. Psychologia – Etologia – Genetyka, 3/4, 97–113.
Eagle, M. (2000). Repression and “repressive style”. Psychoanalytic Review, 87(2), 161–174.
Ekman, P., Friesen, W.V. (1971). Constants across cultures in the face and emotion. Journal of Personality and Social Psychology, 17(2), 124–129. DOI: https://doi.org/10.1037/h0030377.
Ekman, P., Friesen, W.V. (1978). Facial Action Coding System (FACS): A Technique for the Measurement of Facial Actions. Palo Alto: Consulting Psychologists Press.
Ekman, P., Friesen, W.V., Hager, J.C. (2002). Facial Action Coding System. The Manual on CD ROM. Salt Lake City: Research Nexus division of Network Information Research Corporation.
Fiske, S.T., Cuddy, A.J., Glick, P. (2007). Universal dimensions of social cognition: Warmth and competence. Trends in Cognitive Science, 11(2), 77–83. DOI: https://doi.org/10.1016/j.tics.2006.11.005.
Giacomin, M., Jordan, C.H. (2015). Validating power makes communal narcissists less communal. Self and Identity, 14(5), 583–601. DOI: https://doi.org/10.1080/15298868.2015.1031820.
Helgeson, V.S. (1994). Relation of agency and communion to well-being: Evidence and potential explanations. Psychological Bulletin, 116(3), 412–428. DOI: https://doi.org/10.1037/0033-2909.116.3.412.
Helgeson, V.S. (2003). Gender related traits and health. W: J.M. Suls, K.A. Walston (eds.), Social Psychological Foundations of Health and Illness (s. 367–394). Oxford: Blackwell Publishing.
Keogh, E. (2004). Investigating invariance in the factorial structure of the anxiety sensitivity index across adult men and women. Journal of Personality Assessment, 83(2), 153–160. DOI: https://doi.org/10.1207/s15327752jpa8302_09.
Meyer, T.J., Miller, M.L., Metzger, R.L., Borkovec, T.D. (1990). Development and validation of the Penn State Worry Questionnaire. Behaviour Research and Therapy, 28(6), 487–495. DOI: https://doi.org/10.1016/0005-7967(90)90135-6.
Myers, L.B. (2000). Identifying repressors: A methodological issue for health psychology. Psychology and Health, 15(2), 205–214. DOI: https://doi.org/10.1080/08870440008400301.
Myers, L.B. (2010). The importance of the repressive coping style: Findings from 30 years of research. Anxiety, Stress, & Coping, 30(1), 3–17. DOI: https://doi.org/10.1080/10615800903366945.
Noël, V.A., Lewis, K., Francis, S.E., Mezo, P.G. (2013). Relationships between the multiple dimensions of anxiety sensitivity and symptoms of anxiety and depression in men and women. Journal of Cognitive and Behavioral Psychotherapies, 13(2), 333–353.
Paulhus, D.L., John, O.P. (1998). Egoistic and moralistic biases in self‐perception: The interplay of self‐deceptive styles with basic traits and motives. Journal of personality, 66(6), 1025–1060. DOI: https://doi.org/10.1111/1467-6494.00041.
Perkins, A.M., Inchley-Mort, S.L., Pickering, A.D., Corr, P.J., Burgess, A.P. (2012). A facial expression for anxiety. Journal of Personality and Social Psychology, 102(5), 910–924. DOI: https://doi.org/10.1037/a0026825.
Reiss, S., Peterson, R.A., Gursky, D.M., McNally, R.J. (1986). Anxiety sensitivity, anxiety frequency and the predictions of fearfulness. Behaviour Research and Therapy, 24(1), 1–8. DOI: https://doi.org/10.1016/0005-7967(86)90143-9.
Rudman, L.A. (1998). Self-promotion and a risk factor for women. The cost and benefits of counterstereotypical impression management. Journal of Personality and Social Psychology, 87(2), 157–176. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.87.2.157.
Rudman, L.A., Moss-Racusin, C.A., Glick, P., Phelan, J.E. (2012). Reactions to vanguards: Advances in backlash theory. W: P.G. Devine, E.A. Plant (eds.), Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 45; s. 167–227). London, UK: Academic Press.
Schülz, A. (2005). Samoocena a strategie interpersonalne. W: J.P. Forgas, K.D. Wiliams, L. Wheeler (red.), Umysł społeczny. Poznawcze i motywacyjne aspekty zachowań interpersonalnych (s. 169–187). Gdańsk: GWP.
Scott, W.A. (1955). Reliability of content analysis: The case of nominal scale coding. Public Opinion Quarterly, 19(3), 321–325. DOI: https://doi.org/10.1086/266577.
Siuta, J. (1989). Zmienna aprobaty społecznej w badaniach nad zjawiskami hipnotycznymi. Zeszyty Naukowe UJ, (5), 131–141.
Spielberger, C.D., Gorsuch, R.L., Lushene, R.E., Vagg, P.R., Jacobs, G.A. (1983). Manual for the State–Trait Anxiety Inventory: STAI (Form Y2). Palo Alto: Consulting Psychologists Press.
Szepietowska, E.M., Gawda, B. (2011). Ścieżkami fluencji werbalnej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Weinberger, D.A., Schwartz, G.E., Davidson, R.J. (1979). Low-anxious, high-anxious, and repressive coping styles. Psychometric patterns and behavioral and physiological responses to stress. Journal of Abnormal Psychology, 88(4), 369–380. DOI: https://doi.org/10.1037/0021-843X.88.4.369.
Weinberger, D.A., Davidson, M.N. (1994). Styles of Inhibiting Emotional Expression: Distinguishing Repressive Coping from Impression Management. Journal of Personality, 62(4), 587–613. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.1994.tb00310.x.
Wojciszke, B. (2005). Morality and competence in person- and self-perception. European Review of Social Psychology, 16(1), 155–188. DOI: https://doi.org/10.1080/10463280500229619.
Wojciszke, B. (2010). Sprawczość i wspólnotowość. Podstawowe wymiary spostrzegania społecznego. Gdańsk: GWP.
Wojciszke, B., Dowhyluk, M., Jaworski, M. (1998). Moral and competence-related traits: How do they differ? Polish Psychological Bulletin, 29, 283–294.
Wojciszke, B., Szlendak, M.A. (2010). Skale do pomiaru orientacji sprawczej i wspólnotowej. Psychologia Społeczna, 5(1/13), 57–70.
Wojciszke, B., Cieślak, M. (2014). Orientacja sprawcza i wspólnotowa a wybrane aspekty funkcjonowania zdrowotnego i społecznego. Psychologia Społeczna, 9(3/30), 285–297.
Wojciszke, B., Parzuchowski, M., Bocian, K. (2015). Moral judgments and impressions. Current Opinion in Psychology, 6, 50–54. DOI: https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2015.03.028.
Wrześniewski, K., Sosnowski, T., Matusik, D. (2002). Inwentarz Stanu i Cechy Lęku STAI. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2018.31.4.197-217
Data publikacji: 2019-04-26 10:22:43
Data złożenia artykułu: 2018-08-02 01:35:58
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2019 Joanna Zinczuk-Zielazna, Anna Słysz
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.