Transfer emocji w translacji audiowizualnej na przykładzie polskich tłumaczeń napisowych wybranych filmów anglojęzycznych i francuskojęzycznych

Agnieszka Stawecka-Kotuła

Streszczenie w języku polskim


Szeroki dostęp do zagranicznych produkcji filmowych w Polsce zaowocował w ostatnich latach rosnącym zapotrzebowaniem na tłumaczenia audiowizualne. Dzięki rozwojowi nowych technologii i form dystrybucji filmów oraz seriali napisy filmowe przestały być domeną kina i stały się coraz chętniej wybieraną wersją tłumaczenia filmów. Pomimo niewątpliwych zalet translację napisową cechują szczególnie restrykcyjne ograniczenia systemowe determinujące wybory translatorskie i w rezultacie kształt tekstu docelowego. Nadrzędną zasadą tłumaczeniową jest kondensacja źródłowych treści, w wyniku której wyjściowy tekst dialogów podlega znacznym reformulacjom i opuszczeniom. Ponieważ charakter postaci w filmie w dużym stopniu manifestuje się poprzez ekspresję emocji, w artykule podjęto próbę zbadania, w jaki sposób w tłumaczeniu napisowym dokonuje się transfer funkcji emotywnej źródłowych dialogów filmowych. W tym celu analizie poddano wybrane filmy anglojęzyczne i francuskojęzyczne oraz ich polskie przekłady w wersji napisowej.


Słowa kluczowe


tłumaczenie audiowizualne; translacja napisowa; językowe środki ekspresji emocji; emotywność języka w napisach filmowych; emocje w tłumaczeniu napisowym

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adamowicz-Grzyb, G. (2013). Tłumaczenia filmowe w praktyce. Warszawa: Fortima.

Baker, M. (ed.). (1998). Routledge Encyclopedia of Translation Studies. London–New York: Routledge.

Belczyk, A. (2007). Tłumaczenie filmów. Wilkowice: Wydawnictwo dla Szkoły.

Bogucki, Ł. (2004). The Constraint of Relevance in Subtitling. Journal of Specialised Translation, 1, 71–88.

Czapiga, Z. (2015). O ekpresywności wypowiedzeń emotywnych (na materiale języka rosyjskiego i polskiego). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica, 11, 19–27. DOI: http://dx.doi.org/10.18778/1731-8025.11.03.

Díaz Cintas, J. (2003) Audiovisual translation in the third millennium. W: G. Anderman, M. Rogers (eds.), Translation Today: Trends and Perspectives (s. 192–204). Clevedon: Multilingual Matters.

Gottlieb, H. (1992). Subtitling – a new university discipline. W: C. Dollerup, A. Loddegaard (eds.), Teaching Translation and Interpreting (s. 161–170). Amsterdam: John Benjamins.

Gottlieb, H. (1998). Subtitling. W: M. Baker (ed.), Routledge Encyclopedia of Translation Studies (s. 244–248). London–New York: Routledge.

Grabias, S. (1981). O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.

Lyuken, G.-M. (1991). Overcoming Language Barriers in European Television. Manchester: The European Institute for the Media.

Pisarska, A., Tomaszkiewicz, T. (1996). Współczesne tendencje przekładoznawcze. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Plewa, E. (2015). Układy translacji audiowizualnych. Warszawa: Studia Naukowe IKLA.

Ramière, N. (2004). Comment le sous-titrage et le doublage peuvent modifier la perception d’un film : Analyse contrastive des versions sous-titrées et doublées en français du film d’Elia Kazan, A Streetcar Named Desire (1951). Meta, 49(1), 102–114. DOI: http://dx.doi.org/10.7202/009026ar.

Szarkowska, A. (2008). Przekład audiowizualny w Polsce – perspektywy i wyzwania. Przekładaniec, 20(1), 8–25.

Tomaszkiewicz, T. (2006). Przekład audiowizualny. Warszawa: PWN.

Tryuk, M. (2008). Co to jest tłumaczenie audiowizualne? Przekładaniec, 20(1), 26–39.

Wierzbicka, A. (1969). Dociekania semantyczne. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2018.31.4.35-50
Data publikacji: 2019-04-26 10:22:34
Data złożenia artykułu: 2018-08-01 03:10:35


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1786
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1048

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Agnieszka Stawecka-Kotuła

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.