Pracownik socjalny we współczesnym świecie – rola i możliwości wsparcia

Monika Dacka

Streszczenie w języku polskim


W ostatnich latach dostrzegalna jest duża dynamika i różnorodność występujących problemów społecznych. Obok powszechnych trudności związanych z bezradnością, biedą i bezrobociem pojawiają się nowe, powiązane z przeciążeniem nadmiarem informacji, uzależnieniami i zanikiem relacji społecznych. Duży wpływ na sposób funkcjonowania społeczeństwa mają również występujące konflikty i problemy ekonomiczne, np. konflikt zbrojny w Ukrainie, rosnąca inflacja i postępujące ubożenie społeczeństwa. W ostatnim czasie dostrzegalne jest również zróżnicowanie społeczeństwa na płaszczyźnie politycznej, religijnej, światopoglądowej i kulturowej. Rola i zadania pracowników socjalnych nie pozostają obojętne na zachodzące w świecie zmiany. Potrzeba doskonalenia się, aktualizowania i wzbogacania posiadanej wiedzy jest coraz częściej oczekiwana od tej grupy zawodowej. Pojawiające się nowe problemy społeczne oraz badania prowadzone w zakresie działań pomocowych ukazują konieczność tworzenia nowych możliwości rozwoju, kształcenia i wspierania pracowników socjalnych. Celem artykułu jest próba ukazania zmieniającej się roli pracownika socjalnego oraz znaczenia rozwijania wartości moralnych, nowych umiejętności i strategii rozwiązywania problemów. Istotne jest też dostrzeżenie roli wsparcia, jakim powinna zostać objęta ta grupa zawodowa.


Słowa kluczowe


pracownik socjalny; wsparcie; praca socjalna; rola

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Baranowska, A., Wasilewska-Ostrowska, K. (2014). Dokąd zmierza praca socjalna? Na podstawie analizy tekstów prof. Ryszarda Borowicza „Whither Socjal Work?”. Kultura i Edukacja, (4), 349–362.

Beddoe, L. (2010). Surveillance or Reflection: Professional Supervision in ‘the Risk Society’. British Journal of Social Work, 40(4), 1279–1296. DOI: 10.1093/bjsw/bcq018

Ben-Ezra, M., Hamama-Raz, Y. (2021). Social Workers during COVID-19: Do Coping Strategies Differentially Mediate the Relationship between Job Demand and Psychological Distress? British Journal of Social Work, 51(5), 1551–1567. DOI: 10.1093/bjsw/bcaa210

Borowicz, R. (1996). Wyzwanie nowych czasów – polityka socjalna. W: K. Piątek (red.), Socjologia a edukacja socjalna (s. 15–22). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.

Cuskelly, K. (2013). Social Work and the Struggle for Justice in Ireland. Critical and Radical Social Work, 1(1), 125–130.

Czech, P. (2019). Pomoc społeczna, pracownik socjalny w Polsce. Przeszłość – teraźniejszość – współczesne uwarunkowania. Oświęcim: Wydawnictwo Małopolskiej Uczelni Państwowej.

Dacka, M. (2022). Rola inteligencji moralnej w wychowaniu do wartości moralnych. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 17(4), 19–36. DOI: 10.35765/eetp.2022.1767.02

Domaradzki, P., Krzyszkowski, J., Sosnowski, M., Włoch, A. (2016). Superwizja w pracy socjalnej dla praktyków. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Dutta, D., Mishra, S., Budhwar, P. (2022). Ethics in Competency Models: A Framework Towards Developing Ethical Behaviour in Organisations. IIMB Management Review, 34(3), 208–227. DOI: 10.1016/j.iimb.2022.10.002

Farhadinejad, M., Khani, F. (2019). Study of the Components of the Ethical Intelligence in the Light of Imam Ali (AS) Thoughts in Nahj al-Balagha. Quarterly of Journal of Nahjolbalagha, 6(24), 51–70.

Francis, A., Udah, H. (2020). Coronavirus and Ruby Princess Crew in Australia: A Call for Increased Macro Level Social Work. International Journal of Innovation, Creativity and Change, 14(6), 166–181.

Frysztacki, K. (red.). (2019). Praca socjalna. 30 wykładów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Głąbicka, K. (2014). Praca socjalna z uchodźcami, emigrantami w środowisku lokalnym. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.

Granosik, M. (2013). Praca socjalna – analiza instytucjonalna z perspektywy konwersacyjnej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. DOI: 10.18778/7525-854-7

Granter, E., Wankhade, P., McCann, L., Hassard, J., Hyde, P. (2019). Multiple Dimensions of Work Intensity: Ambulance Work as Edgework. Work, Employment and Society, 33(2), 280–297. DOI: 10.1177/0950017018759207

Green, D. (Ed.). (1994). What Is Quality in Higher Education? London: Society for Research into Higher Education & Open University Press.

Horishna, N. (2017). Current Trends in Development of Social Work and Social Workers Training. Social Work and Education, 4(2), 8–22.

International Association of Schools of Social Work (2004). Global Standards for the Education and Training of the Social Work Profession. Pobrane z: https://www.iassw-aiets.org/global-standardsfor-social-work-education-and-training-archive

International Federation of Social Workers (2014). Global Definition of Social Work. Pobrane z: https://www.ifsw.org/what-is-social-work/global-definition-of-social-work

Józefczyk, J. (2013). Wymiary edukacji instytucji pomocy społecznej i idea uczącej się organizacji. W: M. Mendel, B. Skrzypczak (red.), Praca socjalna jako edukacja ku zmianie. Od edukacji do polityki (s. 45–77). Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.

Kasprzak, M., Nowicka, J. (2023). Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy. Warszawa: Informator Kompleksowa Baza Wiedza.

Kaźmierczak, T. (2006). Praca socjalna. Między upośledzeniem społecznym a obywatelskością. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Kola, A.M. (2020). Teoria i praktyka poradnictwa w kształceniu pracowników socjalnych w Polsce. Studia Poradoznawcze, 9, 206–234.

Krasiejko, I. (2009). Podejście Skoncentrowane na Rozwiązaniach w edukacji. Podstawy Edukacji, (2), 267–288.

Krasiejko, I. (2023). Pracownik socjalny jako refleksyjny praktyk. Refleksyjna edukacja metodyki pracy socjalnej. Warszawa: Difin.

Krasiejko, I., Łukasik, B. (2017). Refleksyjna edukacja metodycznego działania w pracy socjalno-wychowawczej. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii im. Jana Długosza.

Lennick, D., Kiel, F. (2005). Moral Intelligence: Enhancing Business Performance and Leadership Success. New Jersey: Wharton School Publishing.

Marynowicz-Hetka, E. (2014). Orientowanie działania – rama konceptualna pojmowania kultury praktyki. W: E. Marynowicz-Hetka, L. Filion, D. Wolska-Prylińska (red.), Kultura praktyki przedstawicieli profesji społecznych – podejścia mediacyjne w działaniu społecznym (s. 17–31). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Munro, E. (2011). The Munro Review of Child Protection: Final Report a Child-Centred System. London: DfE.

National Association of Social Workers (2021). Code of Ethics. Pobrane z: https://www.socialworkers.org/About/Ethics/Code-of-Ethics/Code-of-Ethics-English

Newell, J.M., MacNeil, G.A. (2010). Professional Burnout, Vicarious Trauma, Secondary Traumatic Stress, and Compassion Fatigue: A Review of Theoretical Terms, Risk Factors, and Preventive Methods for Clinicians and Researchers. Best Practices in Mental Health: An International Journal, 6(2), 57–68.

Nocuń, A., Szmagalski, A. (1998). Podstawowe umiejętności w pracy socjalnej i ich kształcenie. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Okafor, A. (2021). Role of the Social Worker in the Outbreak of Pandemics (A Case of COVID-19). Cogent Psychology, 8(1). DOI: 10.1080/23311908.2021.1939537

Olech, A. (2006). Etos zawodowy pracowników socjalnych. Wartości, normy, dylematy etyczne. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Parton, N. (1991). Governing the Family: Child Care, Child Protection and the State. Basingstoke: Macmillan.

Popek, P. (2021). W poszukiwaniu skutecznych oddziaływań, czyli o możliwości zastosowania Podejścia Skoncentrowanego na Rozwiązaniach w praktyce pracy socjalnej. W: B. Kromolicka, I. Kość (red.), Ku profesjonalizacji w pracy socjalnej. Znane problemy w nowych odsłonach (s. 39–68). Radom: Instytut Naukowo-Wydawniczy „Spatium”.

Radlińska, H. (1961). Pedagogika społeczna. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich.

Radwan-Pragłowski, J., Frysztacki, K. (1998). Społeczne dzieje pomocy człowiekowi. Od filantropii greckiej do pracy socjalnej. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Schön, D.A. (1983). The Reflective Practitioner: How Professionals Think in Action. New York: Basic Books.

Solak, A. (2013). Oczekiwania kompetencyjne pracodawców wobec pracowników. Pobrane z: https://rynekpracy.pl/artykuly/oczekiwania-kompetencyjne-pracodawcow-wobec-pracownikow

Tan, A.L., Hung, D., Jamaludin, A. (2019). Exploring the Dimensions of Interest Sustainability (5Cs Framework): Case Study of Nathan. W: D. Hung, S.S. Lee, Y. Toh, A. Jamaludin, L. Wu (Eds.), Innovations in Educational Change (s. 253–276). Singapore: Springer.

Trawkowska, D. (2006). Portret współczesnego pracownika socjalnego. Studium socjologiczne. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Trawkowska, D. (2012). Pracownicy socjalni jako środowisko zawodowe. Portret czy portrety pracowników socjalnych? W: M. Rymsza (red.), Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem (s. 141–154). Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.

Ustawa (2004). Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. 2008 nr 115 poz. 728).

Ustawa (2019). Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych (Dz.U. 2019 poz. 1818).

Wódz, K. (1999). Profesjonalizm jako podstawowy wyznacznik tożsamości zawodowej pracownika socjalnego. W: A. Niesporek, K. Wódz (red.), Praca socjalna w Polsce. Badania, kształcenie, potrzeby praktyki. Materiały z VIII Zjazdu Polskiego Stowarzyszenia Szkół Pracy Socjalnej w Katowicach (s. 135–147). Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.

Xu, Y., Harmon-Darrow, C., Frey, J.J. (2019). Rethinking Professional Quality of Life for Social Workers: Inclusion of Ecological Self-Care Barriers. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 29(1), 11–25. DOI: 10.1080/10911359.2018.1452814

Zbyrad, T. (2010). Zawodowa deformacja idei pomagania – teoria a realia. W: M. Czechowicz-Bieluga, A. Kanios, L. Adamowska (red.), Nowe przestrzenie działania w pracy socjalnej w wymiarze etyczno-prakseologicznym (s. 45–55). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Zdebska, E. (2021). Nowe wyzwania dla pracowników socjalnych zatrudnionych w ramach Centrum Usług Społecznych. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, (3), 125–132.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2024.37.1.217-231
Data publikacji: 2024-06-27 07:56:49
Data złożenia artykułu: 2023-08-23 12:50:13


Statystyki


Widoczność abstraktów - 728
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 304

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Monika Dacka

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.