Kompetencja kreatywna młodzieży w perspektywie zrównoważonego rozwoju

Joanna M. Łukasik, Katarzyna Jagielska, Anna Mróz, Paulina Koperna

Streszczenie w języku polskim


Niniejszy artykuł dotyczy kompetencji kreatywnej jako integralnego komponentu kompetencji dla zrównoważonego rozwoju. Dotychczasowe badania w tym zakresie stały się przedmiotem zainteresowań polskich badaczy, którzy zrealizowali projekt badawczy w Polsce południowej. Celem badań była eksploracja i opis poziomu kompetencji kreatywności wśród polskiej młodzieży w okresie dorastania. Aby osiągnąć założone cele i odpowiedzieć na wyłaniające się z nich pytania badawcze, zastosowano metodę sondażu realizowaną w technice ankiety. Narzędziem był opracowany na potrzeby badania kwestionariusz ankiety z 60 zdaniami określającymi poziom sześciu kompetencji kluczowych dla zrównoważonego rozwoju, w tym kompetencji kreatywności. W badaniu wzięło udział 877 uczniów klas VII i VIII szkoły podstawowej oraz klas I–IV szkół średnich, spełniających kryterium wieku adolescencji zgodnie z dogodnym doborem próby badawczej. Najniższe wskaźniki kreatywności osiągnęły dziewczyny uczące się w szkołach w małych miastach, a najwyższe – chłopacy uczący się w szkołach w małych miastach. Uczniowie ze wsi wykazali wyższy poziom kreatywności niż uczniowie z miasta, wyższy poziom osiągnęli chłopacy niż dziewczyny. Uznano, że w procesie nauczania należy odejść od płciowego postrzegania uczniów w tradycyjnych rolach uwarunkowanych społeczno-kulturowo. Ponadto należy wzmocnić stosowanie strategii nauczania sprzyjających rozwojowi twórczości i kreatywności uczniów. W tym celu należy zmodyfikować system kształcenia nauczycieli (w tym zadbać o rozwój ich twórczego potencjału).


Słowa kluczowe


kompetencja kreatywności; zrównoważony rozwój; uczeń; nauczyciel

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


LITERATURE

Annan-Diab, F., Molinari, K. (2017). Interdisciplinarity: Practical approach to advancing education for sustainability and for the Sustainable Development Goals. The International Journal of Management Education, 15(2B), 73–83.DOI: https://doi.org/10.1016/j.ijme.2017.03.006

Babbie, E. (2013). Podstawy badań społecznych. Warszawa: PWN.

Barth, M. (2009). Assessment of key competencies – a conceptual framework. In: M. Adomßent, M. Barth, A. Beringer (eds.), World in Transition: Sustainability Perspectives for Higher Education (pp. 93–100). Frankfurt: VAS Verlag.

Cebrián, G., Junyent, M., Mulà, I. (2020). Competencies in Education for Sustainable Development: Emerging Teaching and Research Developments. Sustainability, 12(2), 579–595. DOI: https://doi.org/10.3390/su12020579

Chomczyńska-Rubacha, M., Rubacha, K. (2007). Płeć kulturowa nauczycieli. Funkcjonowanie w roli zawodowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Christensen, B., Johnson, L., (2011). Educational Research: Quantitative, Qualitative, and Mixed Approaches. Thousand Oaks: Sage Publications.

De Haan, G. (2010). Guide: Education for Sustainable Development at Secondary Level. Justifications, Competences, Learning Opportunities. Berlin: Transfer-21 Programme.

Deakin, C.R. (2008). Key Competencies for Education in a European Context: narratives of accountability or care. European Educational Research Journal, 3(7), 200–209. DOI: https://doi.org/10.2304/eerj.2008.7.3.311

Evans, T.L. (2019). Competencies and Pedagogies for Sustainability Education: A Roadmap for Sustainability Studies Program Development in Colleges and Universities. Sustainability, 11(19), 5526, DOI: https://doi.org/10.3390/su11195526

Frankfort-Nachmias, Ch., Nachmias, D. (2001). Metody badawcze w naukach społecznych. Warszawa: PWN.

Frisk, E., Larson, K.L. (2011). Educating for Sustainability: Competencies & Practices for Transformative Action. Journal of Sustainability Education, 2, 1–20.

Jagielska, K. (2020). Nierówności społeczne a edukacja. In: J.M. Łukasik, K. Jagielska, S. Kowal, (eds.), W poszukiwaniu drogi. Refleksje na kanwie Mistrz – uczeń (pp. 366–389). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Jagielska, K., Łukasik, J.M., Mróz, A., Koperna, P., Duda, A., Sobieszczańska, K. (2019). The competence of the future: Creativity of students of selected Cracow universities. In: L. Gómez Chova, A. López Martínez, I. Candel Torres (eds.), ICERI 2019: Conference Proceedings.12th Annual International Conference of Education, Research and Innovation (pp. 4154–4160). Seville: IATED Academy. DOI: https://doi.org/10.21125/iceri.2019.1038

Karkowska, M. (2005). Nauczyciel i uczeń. Interakcje a wartości w klasie szkolnej. Analiza etnograficzna. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Koperna, P. (2019a). Male teachers in a kindergarten in the perception of parents in Cracow Poland. In: L. Gómez Chova, A. López Martínez, I. Candel Torre (eds.), Proceedings of INTED 2019 Conference 11th–13th March 2019 (pp. 4536–4541). Valencia: IATED Academy. DOI: https://doi.org/10.21125/inted.2019.1127

Koperna, P. (2019b). Male kindergarten teachers in the perception of parents in the context of social trust. Przegląd Pedagogiczny, 2, 337–348.

Leicht, J.H., Byun, W.J. (eds.). (2018). Issues and Trends in Education for Sustainable Development. Paris: UNESCO.

Łukasik, J. (2006). Od nauczyciela adaptacyjnego do autonomicznego. Kształcenie i doskonalenie zawodowe nauczycieli a efektywność pracy. Edukacja. Studia, Badania, Innowacje, 1, 69–79.

Łukasik, J. (2009). Między szkołą a domem. Role zawodowe i rodzinne współczesnego nauczyciela. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.

Łukasik, J.M., (2012). Zmiany w kształceniu nauczycieli: możliwe szanse – nowe wyzwania. Ruch Pedagogiczny, 2, 119–126.

Łukasik, J.M. (2017). Zaniedbane obszary w procesie kształcenia do zawodu nauczyciela. Labor et Educatio, 5, 155–165. DOI: https://doi.org/10.4467/25439561LE.17.009.7984

Łukasik, J.M., Jagielska, K., Duda, A., Koperna, P., Mróz, A., Sobieszczańska, K. (2019). Teachers at the Beginning of Their Professional Work-Assessment of the Level of Pedagogical Competence of Graduates of Teaching Faculties. Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 196, 127–133. DOI: https://doi.org/10.2991/ssphe-18.2019.30

Mróz, A. (2018). Nauczyciel wobec koncepcji zrównoważonego rozwoju w edukacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Mróz, A. (2019). Creativity as an educational aim in a postmodern school: Analysis of research results. Przegląd Pedagogiczny, 2, 207–217.

Nasibulina, A. (2015). Education for Sustainable Development and Environmental Ethics. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 214, 1077–1082. DOI: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.11.708

Rieckmann, M. (2011). Key Competencies for a Sustainable Development of the World Society. Results of a Delphi Study in Europe and Latin America. GAIA – Ecological Perspectives for Science and Society, 20(1), 48–56. DOI: https://doi.org/10.14512/gaia.20.1.10

Robinson, K., Aronica, L. (2016). Creative Schools: The Grassroot Revolution That’s Transforming Education. New York: Penguin Books.

Runco, M.A. (2015). Meta-creativity: Being creative about creativity. Creativity Research Journal, 27(3), 295–298. DOI: https://doi.org/10.1080/10400419.2015.1065134

Runco, M.A., Jaeger, G.J. (2012). The standard definition of creativity. Creativity Research Journal, 24, 92–96. DOI: https://doi.org/10.1080/10400419.2012.650092

Sandri, O.J. (2013). Exploring the role and value of creativity in education for sustainability. Environmental Education Research, 19(6), 765–778. DOI: https://doi.org/10.1080/13504622.2012.749978

Sinakou, E., Boeve-de Pauw, J., Goossens, M., Van Petegem, P. (2018). Academics in the field of Education for Sustainable Development: Their conceptions of sustainable development. Journal of Cleaner Production, 184, 321–332.

Sleurs, W. (ed.). (2008). Competencies for ESD (Education for Sustainable Development) teachers: A framework to integrate ESD in the curriculum of teacher training institutes. Comenius 2.1 project 118277-CP-1-2004-BE-Comenius-C2.1. Brussels: ESD.

Smolińska-Theiss, B. (2014). Dzieciństwo jako status społeczny. Edukacyjne przywileje dzieci klasy średniej. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Szymański, M.J. (2010). Współczesne nierówności społeczne a edukacja. In: J. Łukasik, I. Nowosad, M.J. Szymański (eds.), Edukacja. Równość czy jakość? (pp. 16–28) Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Tilbury, D., Stevenson, R.B., Fien, J., Schreuder, D. (eds.). (2018). Education and Sustainability: Responding to the Global Challenge. Commission on Education and Communication. Gland: IUCN.

Wiek, A., Withycombe, L., Redman, C.L. (2016). Key competencies in sustainability: A reference framework for academic program development. Sustainability Science, 6, 203–218. DOI: https://doi.org/10.1007/s11625-011-0132-6

NETOGRAPHY

Gedvilienė, G., Bortkevičienė, V. (2013). The Importance of Key Competences in the Context of Lifelong Learning. Seville: Proceedings of ICERI2013 Conference. Retrieved from: www.ehea.info/media.ehea.info/file/New_goals/90/9/WG3_2016_11_02_Competences_Gedviliene_648909.pdf (access: 10.02.2021).

UN General Assembly. (2015). Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development, 21 October, A/RES/70/1, Retrieved from: www.refworld.org/docid/57b6e3e44.html (access: 10.02.2021).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2021.34.2.65-81
Data publikacji: 2021-06-12 13:30:14
Data złożenia artykułu: 2020-10-29 10:56:33


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1220
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 549

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Joanna M. Łukasik, Katarzyna Jagielska, Anna Mróz, Paulina Koperna

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.