Pedagogy or Antipedagogy? Towards the Crisis of the Contemporary Education

Piotr Domeracki

Abstract


The article is an attempt of a diagnosis and criticism of the state of the contemporary education, in particular in Poland but not only, as at the level of the lower education as – but to a lesser extent – higher education. It is made in view of the declined through all the cases in the public sphere crisis, with whom a native system of education is today faced. The author of this text collects and enumerates some key, in his opinion, reasons of that crisis, trying to avoid in its description easy labelling, radicalism or utopianism. The author’s criticism is raised in particular by: lack of a far-reaching, non-particularist and nonpoliticized vision of the educational system in Poland; permanent, experimentative, ad hoc and superficial reformism as well as following from it instability and – as a consequence of it – disfunctionality of the system and bodies responsible for education; paralysing and thus patologizing the education, uncritical (or [too] less reflective) attitude towards bureaucratization, standardization and some different control systems. The article puts also a question if the crisis of the contemporary education that also consists of the crisis of the contemporary pedagogy as science. Consequently it culminates in a question if the solutions and strategies applied to the contemporary education, infected by the crisis, do not transmute into their antipedagogic opposite.


Keywords


pedagogy; antipedagogy; education; school; university; reform(ism); politics; educational nihilism

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Borowska T., Strategie reformy edukacji w Polsce. Nadzieje i obawy, [w:] Oświata: tradycje i współczesność. Prace ofiarowane Profesorowi dr. hab. Stanisławowi Gawlikowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Opole 1999.

Danilewska J., Edukacyjny doping ery globalizacji – czy potrafimy go zrównoważyć?, [w:] Wspólnota pedagogicznego niepokoju, red. J. Danilewska, Kraków 2008.

Domeracki P., Cywilizacja na ławie oskarżonych: retrospektywa, [w:] Wobec zagrożenia globalnym kryzysem ekologicznym. Technologiczna korekta czy aksjologiczna przebudowa?, red. H. Ciążela, W. Dziarnowska, W. Tyburski, Warszawa 2010.

Dostojny uniwersytet?, red. A. Śliz, M.S. Szczepański, Warszawa 2014.

Filek J., Filozofia odpowiedzialności XX wieku, Kraków 2003.

Filozofia odpowiedzialności XX wieku. Teksty źródłowe, wyb., przeł. i red. J. Filek, Kraków 2004.

Gołąb-Meyer Z., Słowo od redakcji: Nauczyciel – osoba najważniejsza, „Foton. Pismo dla nauczycieli i studentów fizyki oraz uczniów” 2007, nr 99.

Hartman J., O postinteligencki neobolszewizm, „Polityka” 2013, nr 19.

Hartman J., Szkoła buja w obłokach, „Gazeta Wyborcza” nr 84, 09.04.2009 (dział „Opinie”).

Hartman J., Szkoła do przebudowy, http://polska.newsweek.pl/hartman--szkola-do-przebudowy,81354,1,1.html [dostęp: 08.09.2014].

Hartman J., Umarła klasa, http://wyborcza.pl/magazyn/1,132517,13885836,Umarla_klasa.html [dostęp: 08.09.2014].

Kołakowski L., Cywilizacja na ławie oskarżonych, [w:] O kryzysie. Rozmowy w Castel Gandolfo 1985, przyg. i przedm. K. Michalski, przeł. A. Kluba, t. 2, Warszawa 1990.

Kwieciński Z., O reformie oświaty: co wyrównywać, co różnicować, czego najbardziej potrzeba. Głos w dyskusji, [w:] Problemy doskonalenia systemu edukacyjnego w Polsce, red. H. Moroz, Kraków 2008.

Kwiek M., Uniwersytet w dobie przemian. Instytucje i kadra akademicka w warunkach rosnącej konkurencji, Warszawa 2015.

MacIntyre A., Bóg, filozofia, uniwersytety. Wybrane zagadnienia z historii katolickiej tradycji filozoficznej, przeł. A. Łagodzka, Warszawa 2013.

Mendel M., Szkudlarek T., Kryzys jako dyskurs i narracja. Konteksty edukacyjne, cz. 1: Studia i rozprawy, „Forum Oświatowe” 2013, t. 3, nr 50.

Miller N., Dramat udanego dziecka. Studia nad powrotem do prawdziwego Ja, przeł. N. Szymańska, Warszawa 1995.

Miller N., Dramat udanego dziecka. W poszukiwaniu siebie, przeł. N. Szymańska, Poznań 2007.

Miller N., Zniewolone dzieciństwo. Ukryte źródła tyranii, przeł. B. Przybyłowska, Poznań 2012.

Neville B., Edukacja w „epoce Hermesa”, przeł. M. Kościelniak, [w:] Wspólnota pedagogicznego niepokoju, red. J. Danilewska, Kraków 2008.

Nowak A., Szkoła miernoty, www.wprost.pl/ar/129502/Szkola-miernoty/?I=1325 [dostęp: 08.09.2014].

Nowak P., Hodowanie troglodytów. Ciąg dalszy nastąpił, [w:] Humanistyka z widokiem na uniwersytet, red. M. Cieliczko, E. Nowicka, J. Wolska, Poznań 2016.

Nowak P., Hodowanie troglodytów. Uwagi o szkolnictwie wyższym i kulturze umysłowej człowieka współczesnego, Warszawa 2014.

Przyszłość świata, F. Mayor we współpr. z J. Bindém, z udziałem J.-Y. Le Saux, R. Gudmundssona oraz zespołu Biura Analiz i Prognoz UNESCO, przeł. J. Wolf, A. Janik, W. Rabczuk, Warszawa 2001.

Rydygier E., Psychospołeczny aspekt reformy systemu edukacji w Polsce, http://rydygier.blog.onet.pl/2011/05/14/kryzys-polskiej-szkoly-skutkiem-ciaglego-jej-reformowania [dostęp: 08.09.2014].

Rydygier E., Refleksje pozjazdowe, „Foton” 2009, nr 107.

Rydygier E., Reforma edukacji a nauczanie fizyki, „Fizyka w Szkole” 2010, nr 4.

Szwabowski O., Uniwersytet – fabryka – maszyna. Uniwersytet w perspektywie radykalnej, Warszawa 2014.

Śliwerski B., Diagnoza uspołecznienia szkolnictwa publicznego III RP w gorsecie centralizmu, Kraków 2013.

Śliwerski B., Problemy współczesnej edukacji. Dekonstrukcja polityki oświatowej III RP, Warszawa 2009.

Śliwerski B., Szkoła na wirażu zmian politycznych. Bez cenzury, Kraków 2012.

Thorne B., Carl Rogers, przeł. E. Wojtych, Gdańsk 2006.

Thorne B., Zamiast empatii – podnoszenie standardów, zamiast wspólnoty – fabryki uczenia się: edukacyjna scena Wielkiej Brytanii, [w:] Wspólnota pedagogicznego niepokoju, red. J. Danilewska, Kraków 2008.

Uniwersytet zaangażowany: przewodnik Krytyki Politycznej, wybór i red. tekstów Zespół KP, Warszawa 2010.

Wolność, równość, uniwersytet, red. C. Kościelniak, J. Makowski, Warszawa 2011.

Wrede A., Szansa czy kryzys?, www.eid.edu.pl/archiwum/2008,1/listopad,241/nasze_sprawy,249/szansa_czy_kryzys,2103.html [dostęp: 08.09.2014].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/i.2016.41.1.7
Date of publication: 2016-10-06 10:30:05
Date of submission: 2016-06-05 08:42:58


Statistics


Total abstract view - 2166
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2016 Piotr Domeracki

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.