A Few Remarks on the Nature and Principles of the Imposition of Disciplinary Penalties Adjudicated Against Common Court Judges in Active Service

Joanna Bodio

Abstract


By the Act of 20 December 2019 amending the Act – Law on the system of common courts, the Act on the Supreme Court and some other Acts, changes were made to the catalog of disciplinary penalties provided for judges of common courts and the rules for adjudicating them by introducing Article 109 § 1a of the Law on the system of common courts. Despite the common repressive element, disciplinary penalties differ in nature and severity. In the catalog of disciplinary penalties, they are graded from the mildest to the most severe, from educational, through more and more repressive, to the elimination penalty. The first group consists of the mildest punishments – reprimand and rebuke, which focus on the ethical and educational aspect. The second group consists of more repressive penalties of a financial nature – reduction of the basic salary by 5%–50% for a period from six months to two years and a fine. The third group are penalties concerning the service relationship of a judge, which impede the development of his professional career – removal from the position held and transfer to another place of service. The fourth group is an elimination penalty – dismissal of a judge from office. The conducted analysis shows the existing tendency for disciplinary courts to apply the principles and institutions from the general part of the Penal Code, such as the assumptions of the sentence.


Keywords


disciplinary penalties; judge of a common court; principles of the imposition of disciplinary penalties; Law on the system of common courts

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


LITERATURA

Bodio J., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów sądów powszechnych a odpowiedzialność dyscyplinarna radców prawnych, „Radca Prawny” 2005, nr 1.

Bojańczyk A., Z problematyki relacji między odpowiedzialnością dyscyplinarną a karną (na przykładzie odpowiedzialności dyscyplinarnej zawodów prawniczych), „Państwo i Prawo” 2004, z. 9.

Buchała K., Założenia modelu sankcji karnych i ich orzekania według projektu kodeksu karnego, [w:] Problemy reformy prawa karnego, red. T. Bojarski, E. Skrętowicz, Lublin 1993.

Czarnecki P., Postępowanie dyscyplinarne wobec osób wykonujących prawnicze zawody zaufania publicznego, Legalis 2013.

Czarnecki P., Stosowanie kodeksu karnego w postępowaniach dyscyplinarnych, „Państwo i Prawo” 2017, z. 10.

Czeszejko Z., Krzemiński Z., Odpowiedzialność dyscyplinarna adwokatów, Warszawa 1971.

Dudka K., Odpowiednie stosowanie przepisów kodeksu postępowania karnego w postępowaniu dyscyplinarnym wobec notariuszy, „Rejent” 2010, nr 3 (specjalny).

Ereciński T., Gudowski J. (red.), Iwulski J., Prawo o ustroju sądów powszechnych. Ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa. Komentarz, Warszawa 2009.

Gardocki L., Prawnokarna problematyka sędziowskiej odpowiedzialności dyscyplinarnej, [w:] Przestępstwo – kara – polityka kryminalna. Problemy tworzenia i funkcjonowania prawa. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Tomasza Kaczmarka, Kraków 2006.

Gardocki L., Wstęp do orzecznictwa Sądu Najwyższego – Sądu Dyscyplinarnego, 2002, nr 1–2, Warszawa 2003.

Giezek J., Sportowe sankcje dyscyplinarne, [w:] Odpowiedzialność dyscyplinarna w sporcie, red. A. Szwarc, Poznań 2001.

Giętkowski R., Odpowiedzialność dyscyplinarna w prawie polskim, Gdańsk 2013.

Gniatkowski M., Odpowiedzialność dyscyplinarna w sporcie – kary dyscyplinarne i ich charakter prawny, „Studia Prawnicze” 2004, z. 2.

Gudowski J., Urząd sędziego w prawie o ustroju sądów powszechnych, „Przegląd Sądowy” 1994, nr 11–12.

Kołecki B., Komentarz do art. 109, [w:] Prawo o ustroju sądów powszechnych. Komentarz, red. I. Hayduk-Hawrylak, Legalis 2018.

Korózs Ł., Sztorc M., Ustrój sądów powszechnych. Komentarz, Warszawa 2002.

Kozielewicz W., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziego za wykroczenie, [w:] Państwo prawa i prawo karne. Księga jubileuszowa Profesora Andrzeja Zolla, red. P. Kardas, T. Sroka, W. Wróbel, t. 2, LEX/el. 2012.

Kozielewicz W., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów. Komentarz, Warszawa 2005.

Kozielewicz W., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów, prokuratorów, adwokatów, radców prawnych i notariuszy, Warszawa 2016.

Kozielewicz W., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów w świetle ustawy z 27.07.2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych – kwestie procesowe i materialne, „Krajowa Rada Sądownictwa” 2017, nr 2.

Kozielewicz W., Wypych P., Analiza orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach dyscyplinarnych, w których wymierzono bądź żądano wymierzenia kary dyscyplinarnej – złożenia sędziego z urzędu (okres 1 październik 2001 r. – 31 grudzień 2004 r.), OSNSD 2004, nr 2, poz. 89.

Kubiak J.R., Kubiak J., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów, „Przegląd Sądowy” 1994, nr 4.

Leoński Z., Odpowiedzialność dyscyplinarna w prawie Polski Ludowej, Poznań 1959.

Majewski J., O ustawowym zagrożeniu i innych pojęciach związanych z nadzwyczajnym wymiarem kary (w języku Kodeksu karnego), [w:] Nadzwyczajny wymiar kary. Materiały V Bielańskiego Kolokwium Karnistycznego, red. J. Majewski, Toruń 2009.

Nikiel A., Czy dyscyplinarne przeniesienie sędziego jest zgodne z Konstytucją, „Rzeczpospolita PCD” 2009, nr 2.

Papke-Olszauskas K., Możliwość zaostrzenia kary w odwoławczym postępowaniu dyscyplinarnym. Glosa do uchwały SN z dnia 30 czerwca 2008 r., I KZP 11/08, „Gdańskie Studia Prawnicze. Przegląd Orzecznictwa” 2009, nr 4.

Paśnik J., Prawo dyscyplinarne w Polsce, Warszawa 2000.

Pawłowski S., Charakter prawny kary zakazu wykonywania wolnego zawodu, [w:] Sankcje administracyjne. Blaski i cienie, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011.

Sawiński J., Komentarz do art. 109, [w:] Prawo o ustroju sądów powszechnych. Komentarz, red. A. Górski, LEX/el. 2013.

Skwarcow M., Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów oraz postępowanie przed rzecznikiem dyscyplinarnym na podstawie Prawa o ustroju sądów powszechnych (po ostatnich zmianach ustawowych i wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15.07.2021 r., C-791/19), „Przegląd Sądowy” 2021, nr 11–12.

Szwarc A.J., Znaczenie i problemy odpowiedzialności dyscyplinarnej w sporcie, [w:] Odpowiedzialność dyscyplinarna w sporcie, red. A.J. Szwarc, Poznań 2001.

Warzocha E., Niektóre zagadnienia odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów sądów powszechnych, „Nowe Prawo” 1988, nr 1.

AKTY PRAWNE

Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. 2020, poz. 2072).

Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz.U. 2017, poz. 1889 ze zm.).

Ustawa z dnia 20 grudnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2020, poz. 190).

ORZECZNICTWO

Postanowienie SN z dnia 6 września 2000 r., III KKN 337/00, OSNKW 2000, nr 9–10, poz. 81.

Postanowienie SN z dnia 13 marca 2008 r., SNO 12/08, OSNSD 2008, poz. 37.

Uchwała SN z dnia 24 lutego 1999 r., I KZP 27/98, OSNKW 1999, nr 3–4, poz. 11.

Uchwała SN z dnia 4 marca 1999 r., III ZP 2/99, OSNAPiUS 2000, nr 6, poz. 213 z glosą A. Dubowik, OSP 2000, nr 6, poz. 99.

Uchwała SN z dnia 30 czerwca 2008 r., I KPZ 11/08, LEX nr 393991.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 8 września 2017 r., ASD 2/17, Legalis nr 1820514.

Wyrok SN z dnia 5 czerwca 2002 r., SNO 11/02, OSNKW 2002, nr 9–10, poz. 86.

Wyrok SN z dnia 5 czerwca 2002 r., SNO 13/02, LEX nr 470264.

Wyrok SN z dnia 27 stycznia 2003 r., SNO 60/02, OSNSD 2003, nr 1, poz. 22.

Wyrok SN z dnia 23 czerwca 2005 r., SNO 30/05, OSNSD 2005, poz. 16.

Wyrok SN z dnia 23 czerwca 2005 r., SNO 31/05, LEX nr 471922.

Wyrok SN z dnia 5 grudnia 2005 r., SNO 60/05, LEX nr 471992.

Wyrok SN z dnia 27 lipca 2006 r., SNO 34/06, LEX nr 568942.

Wyrok SN z dnia 16 listopada 2006 r., SNO 67/06, OSNSD 2006, poz. 70.

Wyrok SN z dnia 14 lutego 2007 r., SNO 77/06, OSNSD 2007, poz. 3.

Wyrok SN z dnia 27 marca 2007 r., SNO 13/07, LEX nr 471820.

Wyrok SN z dnia 29 czerwca 2007 r., SNO 37/07, LEX nr 471784.

Wyrok SN z dnia 27 sierpnia 2007 r., SNO 47/07, LEX nr 319875.

Wyrok SN z dnia 17 stycznia 2008 r., SNO 88/07, Legalis nr 511887.

Wyrok SN z dnia 14 maja 2008 r., SNO 28/08, OSNSD 2008, poz. 51.

Wyrok SN z dnia 28 maja 2008 r., SNO 34/08, OSNSD 2008, poz. 54.

Wyrok SN z dnia 17 czerwca 2008 r., SNO 46/08, LEX nr 1288909.

Wyrok SN z dnia 28 października 2008 r., SNO 84/08, LEX nr 1289009.

Wyrok SN z dnia 29 października 2009 r., SNO 81/09, Legalis nr 303969.

Wyrok SN z dnia 15 marca 2010 r., SNO 10/10, LEX nr 1288781.

Wyrok SN z dnia 21 czerwca 2012 r., SNO 30/12, Legalis nr 558674.

Wyrok SN z dnia 17 lipca 2012 r., SNO 35/12, Legalis nr 549957.

Wyrok SN z dnia 31 stycznia 2013 r., SNO 56/12, Legalis nr 1364822.

Wyrok SN z dnia 13 czerwca 2014 r., SNO 18/14, Legalis nr 1045732.

Wyrok SN z dnia 24 września 2014 r., SNO 42/14, Legalis nr 1092071.

Wyrok SN z dnia 1 października 2015 r., SNO 56/15, Legalis nr 1337384.

Wyrok SN z dnia 26 kwietnia 2017 r., SNO 5/17, Legalis nr 1612009.

Wyrok SN z dnia 15 listopada 2017 r., SNO 35/17, Legalis nr 1715419.

Wyrok SN z dnia 7 grudnia 2017 r., SNO 42/17, Legalis nr 1704950.

Wyrok SN-SD z dnia 11 lutego 2003 r., SNO 4/03, OSNSD 2003, nr 1, poz. 5.

Wyrok SN-SD z dnia 20 marca 2003 r., SNO 11/03, OSNSD 2003, nr 1, poz. 9.

Wyrok SN-SD z dnia 9 maja 2003 r., SNO 20/03, OSNSD 2003, nr 1, poz. 11.

Wyrok SN-SD z dnia 22 października 2003 r., SNO 22/03, OSNSD 2003, nr 2, poz. 57.

Wyrok SN-SD z dnia 15 września 2004 r., SNO 32/04, OSNSD 2004, nr 2, poz. 38.

Wyrok SN-SD z dnia 23 czerwca 2005 r., SNO 31/05, OSNSD 2005, nr 1, poz. 17.

Wyrok TK z dnia 18 października 2010 r., K 1/09, OTK-A 2010, nr 8, poz. 76.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2021.68.2.47-69
Date of publication: 2022-06-14 17:29:28
Date of submission: 2022-02-14 17:48:59


Statistics


Total abstract view - 659
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 1901

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2022 Joanna Bodio

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.