Przyczynek do dyskusji nad faszystowskim prawem gospodarczym

Maciej Marszał

Streszczenie w języku polskim


Włoski faszyzm nie ograniczał się tylko do postulatów politycznych, lecz także podejmował ważne problemy społeczno-gospodarcze. Elementem konstytutywnym włoskiej doktryny był korporacjonizm, który miał decydujący wpływ na kształt włoskiego ustawodawstwa dotyczącego prawa konstytucyjnego, administracyjnego, podatkowego, gospodarczego, a także prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Korporacyjne rozwiązania kreowały stosunek jednostki wobec narodu, obywatela wobec państwa. Faszystowski program gospodarczo-społeczny stanowił z jednej strony zaprzeczenie liberalnej gospodarki wolnorynkowej, a z drugiej przeciwwagę dla zdobywającej poklask społeczny ideologii walki klas głoszonej przez socjalistów i komunistów. Idea faszystowskiego korporacjonizmu we Włoszech dawała wizję pokoju społecznego i perspektywę usprawnienia państwa przez podporządkowanie związków zawodowych państwu oraz tłumiła podziały społeczne na linii pracodawca – pracownik. Przedmiotem artykułu było przedstawienie faszystowskiego ustawodawstwa gospodarczego i jego znaczenia dla polityki ekonomicznej państwa Mussoliniego. Przeanalizowano podstawowe akty prawne z lat 1922–1939 dotyczące faszystowskiej gospodarki.


Słowa kluczowe


prawo; faszyzm; gospodarka; Italia; korporacjonizm

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Borejsza J., Szkoły nienawiści. Historia faszyzmów europejskich 1919–1945, Wrocław–Warszawa–Kraków 2000.

Bottai G., Państwo korporacyjne w służbie państwa-narodu, „Przegląd Współczesny” 1930, nr 100–101.

Carta del Lavoro, „Gazzetta Ufficiale”, 21.04.1927, No. 100.

Chromecki T., Autorytarne państwo korporacyjne Mussoliniego, Warszawa 1938.

Corvi A.M., Ustrój faszystowski w Italii, Warszawa 1930.

Costamagna C., Elementi di diritto pubblico fascista, Torino 1938.

Diritto economia e istituzioni nell’Italia fascista, Baden-Baden 2002.

Doktryny polityczne XIX i XX wieku, red. K. Chojnicka, W. Kozub-Ciembroniewicz, Kraków 2000.

Eatwell R., Faszyzm. Historia, Poznań 1999.

Felice R. de, Interpretacje faszyzmu, Warszawa 1978.

Feroci V., Diritto sindacale e corporativo, Milano 1934.

Gierowski J.A., Historia Włoch, Wrocław 1986.

Kozub-Ciembroniewicz W., Korporacjonizm Włoch faszystowskich a idee korporacyjne encykliki Quadragesimo Anno, „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi” 1985, nr 9.

Krzyżanowski A., Demograficzne oblicze kryzysu, Kraków 1932.

Krzyżanowski A., Polityka i gospodarstwo, Kraków 1931.

Krzyżanowski A., Rządy Marszałka Piłsudskiego, Kraków 1928.

Krzyżanowski A., Wiek XX. Zarys dziejów najnowszych, Kraków 1947.

Krzyżanowski W., Polityka ekonomiczna faszyzmu, Lublin 1933.

Laqueur W., Faszyzm. Wczoraj, dziś, jutro, Warszawa 1998.

Marszał M., Faszyzm i jego oblicza, [w:] Varia Doctrinalia, red. Ł. Machaj, Wrocław 2012.

Marszał M., Interpretacje włoskiego faszyzmu w polskiej myśli politycznej i prawniczej 1922–1926, [w:] Doktryny polityczne i prawne u progu XXI wieku, red. M. Maciejewski, M. Marszał, Wrocław 2002.

Norme per l’attuazionne Della legge 3 aprile, N. 563, sulla disciplina giurdica dei rapporti collettivi del lavoro, „Gazzetta Ufficiale”, 14.04.1926, No. 87.

Paxton R., Anatomia faszyzmu, Warszawa 2005.

« Revue des études coopératives » 1933, n° 10–12.

Rocco A., La trasformazione dello Stato, Roma 1927.

Sierpowski S., Faszyzm we Włoszech 1919–1926, Wrocław 1976.

Zanobini G., Corso di diritto corporativo, Roma 1937.

Zmierczak M., Spory o istotę faszyzmu. Dzieje i praktyka, Warszawa–Poznań 1988.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/g.2019.66.1.321-329
Data publikacji: 2019-07-17 08:29:42
Data złożenia artykułu: 2018-02-12 08:52:35


Statystyki


Widoczność abstraktów - 3432
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 650

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Maciej Marszał

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.