Strony tytułowe krakowskich druków polemicznych wydanych w latach 1560–1600

Daniel Natkaniec

Streszczenie w języku polskim


Praca stanowi analizę kart tytułowych recto krakowskich druków polemicznych wydanych w latach 1560–1600. W tym celu wybrano 25 druków polemicznych wytłoczonych w krakowskich oficynach. Badania oparto na elektronicznych wersjach książek polemicznych znajdujących się w cyfrowych zasobach bibliotek. Weryfikacji poddano poszczególne elementy znajdujące się na kartach, tj. tytuł, autor, cytat, elementy graficzne oraz adres wydawniczy. W pracy skupiono się na wskazaniu cech dystynktywnych stron tytułowych polemik z końca tego stulecia. Głównym celem pracy jest próba znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy można mówić o narodzinach konwencji gatunkowej pod koniec XVI wieku.


Słowa kluczowe


druki polemiczne; karty tytułowe; XVI wiek; Kraków; konwencja gatunkowa

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Omawiane druki/Old manuscripts

Czechowic, Marcin. (1575). Rozmowy chrystyjańskie, które z greckiego nazwiska dialogami zowią. Kraków: druk. Aleksego Rodeckiego.

Gilowski, Paweł. (1566). Okazanie ze szczerego słowa Bożego, że Ojciec, Syn i Duch Święty są jeden prawdziwy Bóg. Kraków: druk. Mikołaja Szarffenbergera.

Grzegorz z Żarnowca. (1586). Obrona Postylle Ewanyelickiey […]. Kraków: druk. Macieja Wirzbięty.

Grzegorz z Żarnowca. (1590). Traktacik albo Pięćdziesiąt i dwie kwestie o Kościele Bożym […]. Kraków: druk. Macieja Wirzbięty.

Grzegorz z Żarnowca. (1596). Apokatastasis to iest naprawa arthykułu naygruntownieyszego o dosyć vczynieniu sprawiedliwości Bożey przez Christusa naszego pana […], ktory Socyn Seneńsi Włoch Disputacyą swą De Servatore nazwaną z gruntu wywrocić vsiłował. Kraków: druk. Macieja Wirzbięty.

Herbest, Benedykt. (1567). Chrześcijańska porządna Odpowiedź na tę Confessią, która pod titułem Braciey Zakonu Christusowego niedawno iest wydana. Przydana też iest Historya Kacerstwa Hussowego […]. Kraków: druk. Mateusza Siebeneichera.

Jurgiewicz, Andrzej. (1590). Kwestii kilkadziesiąt albo pytania katolickie o prawdziwym Kościele […]. Kraków: druk. Łazarzowa.

Kromer, Marcin. (1551). O wierze i o nauce luterskiej. Rozmowa Dworzanina z Mnichem. Kraków: druk. Łazarzowa.

Kromer, Marcin. (1553). O Kościele Bożym albo Krystusowym Mnicha z Dworzaninem rozmowa trzecia. Kraków: druk. Łazarzowa.

Krzyżanowski, Hieronim. (1567). Rozmowa o Krzczeniu dziatek małych […] Przez Hieronyma Krzyżanowskiego […] napisana roku […] 1567. Kraków: druk. Stanisława Szarffenberga.

Łaszcz, Marcin. (1592). Pogrom Lewartowski To iest O wygraney […] Adryana Radzimińskiego [...] Disputacyey ktora Roku 1592 Dnia 13 y 14 Stycznia z Ewangeliki y Nowokrzczeńcami iawnie miał w Lewartowie. Rozmowa Katholika, Nowokrzczenca, Ewangelika, y Lutheranina Przez Grzegorza Piotrowskiego. Kraków: druk. Jakuba Siebeneichera.

Łaszcz, Marcin. (1597). Okulary Na Zwierciadlo Nabozenstwa Chrzescijanskiego w Polscze Począwszy od przystania Polaków na wiarę Chrześciańską aż do teraznieyszego Roku 1597 Przez Księdza Marcina Tworzydła wydane. Kraków: druk. Łazarzowa.

Niemojewski, Jan. (1584). Ukazanie, iż Kościół rzymski nie jest apostolski […]. Kraków: druk. Aleksego Rodeckiego.

Obrona przeciw Procesowi konfederacji. (1595). Kraków: druk. Macieja Wirzbięty.

Obrona powtórzona konfederacji i procesu. (1596). Kraków: druk. Macieja Wirzbięty.

Orzechowski, Stanisław. (1561). Listy Stanisława Orzechowskiego, W ktorych, ktory jest prawdziwy Koscioł od Krystusa y od Apostołow postanowiony dostatecznie a mądrze naprzeciwko nowym Ewanyelikom dowodzi. Z ktorych to Listow pierwszy iest do Marcina Krowickiego. Kraków: druk. Łazarza Andrysowica.

Powodowski, Hieronim. (1588). Wędzidła na błędy i bluźnierstwa nowoariańskie […]. Kraków: druk. Łazarzowa.

Radzymiński, Adrian. (1592). Dysputacja lubelska […] Adriana Radzymińskiego […] ze Statoriuszem o przedwieczności bóstwa […]. Kraków: druk. Jakuba Siebeneychera.

Skarga, Piotr. (1590). O rządzie i jedności Kościoła Bożego […]. Kraków: druk. Andrzeja Piotrkowczyka.

Skarga, Piotr. (1592). Upominanie do ewanyelikow y do wszystkich spolem nie katholikow, iż o skażenie zborow krakowskich gniewać się y nic nowego y burzliwego zaczynać niemaią. Kraków: druk. Łazarzowa.

Skarga, Piotr. (1595). Proces Konfoederaciey. Kraków: druk. Andrzeja Piotrkowczyka.

Statorius, Piotr. (1592). Dysputacja lubelska […]. Kraków: druk. Aleksego Rodeckiego.

Śmiglecki, Marcin. (1599). Dysputacyja wileńska […]. Kraków: druk. Łazarzowa.

Wujek, Jakub. (1590). O Bostwie Syna Bozego Y Ducha Swietego […] Dowody rozmaite z Pisma świętego z Doktorow y Synodow wszytkich wiekow […] Zebrane […]. Kraków: druk. Andrzeja Piotrkowczyka.

Wujek, Jakub. (1599). Biblia święta. Kraków: druk. Łazarzowa.

Żebrowski, Szczęsny. (1597). Recepta Na plastr Czechowica Ministra Nowokrzczenskiego. Kraków: druk. Łazarzowa.

Żebrowski, Szczęsny. (1598). Proba Minuciy Latosowych Z Obroną Kalendarza Poprawionego, Y Pokazaniem, Ze Paszkę na pełni święcić, nie tylko rzecz iest przystoyna, ale y zwyczayna w kościele bozym / przez Szczęsnego Zebrowskiego. Kraków: druk. Łazarzowa.

Żebrowski, Szczęsny. (1598). Probatia Proby Na Minvcie Latosowe: Gdzie Sie Dowodnie Wywodzi slusznosc swięcenia Paszki ponowemu, a nieslusznosc postaremu. Kraków: druk. Łazarzowa.

Bibliografia/References

Birkenmajer, Aleksander, Kocowski, Bronisław, Trzynadlowski, Jan (red.). (1971). Encyklopedia wiedzy o książce. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Czarnowska, Maria. (1967). Ilościowy rozwój polskiego ruchu wydawniczego 1501–1965. Dane szczegółowe o książkach 1929–1938 i 1951–1960 oraz o czasopismach 1933–1937 i 1956–1960. Warszawa: Biblioteka Narodowa.

Juda, Maria. (2002). Karta tytułowa staropolskiej książki drukowanej. Odrodzenie i Reformacja w Polsce, 46, s. 67–78.

Kocot, Anna. (2015). Artyści „czarnej sztuki”. Typografia druków Floriana Unglera i Macieja Wirzbięty. Kraków: Księgarnia Akademicka.

Komorowska, Magdalena. (2016). In the Eye of the Storm. Books in the Conflict between the Jesuits and the University of Kraków (1622–1634). W: Teresa Bela, Clarinda Calma, Jolanta Rzegocka (red.), Publishing Subversive Texts in Elizabethan England and the Polish-Lithuanian Commonwealth (s. 67–78). Lejda: Brill.

Komorowska, Magdalena. (2005). Kształt edytorski postylli polskich XVI i XVII wieku – w poszukiwaniu staropolskich konwencji wydawniczych. Terminus, 34(3), s. 317–367.

Proot, Goran. (2014). Converging Design Paradigms: Long-Term Evolutions in the Layout of Title Pages of Latin and Vernacular Editions Published in the Southern Netherlands, 1541–1660. The Papers of the Bibliographical Society of America, 3(108), s. 269–305.

Smith, Margaret. (2000). The Title-Page. Its Early Development. 1460–1510. Londyn: Oak Knoll Press.

Socha, Klaudia. (2011). Ideologia wyrażona w szacie graficznej książki na przykładzie stron tytułowych Biblii. W: Dariusz Kuźmina (red.), Bibliologia polityczna (s. 109–122). Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2021.39.1.15-32
Data publikacji: 2021-12-18 09:04:02
Data złożenia artykułu: 2020-03-18 13:36:12


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1162
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 578

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2021 Daniel Natkaniec

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.