Poznaj Mousmé. Odmienność japońskiej kobiety w dziełach francuskich podróżniczek z pierwszej połowy XX wieku
Streszczenie w języku polskim
Od Pierre’a Loti do Nicolasa Bouviera, przez Rolanda Barthesa i wielu innych podróżników z Zachodu, postrzeganie japońskich kobiet i ich inności od lat 60. XX wieku stale wzbogacane jest przez różnorodne i powracające obrazy mentalne związane z pewną formą egzotyki i japońskości. Wzbogacenie refleksji nad pojęciem inności kobiecego dyskursu wydaje się autorce tego artykułu niezbędne, aby rzucić nowe światło na główne zagadnienia historii francuskich podróżniczek, francuskiego wyobrażenia Japonii i japońskiej egzotyki. Niniejszy artykuł zgłębia niektóre kierunki refleksji nad konstrukcją postaci japońskiej kobiety, filaru literatury podróżniczej, obecnego w zapisach z podróży, których autorkami były Francuzki. Jak spotykać się z innym i jego przestrzenią, gdy innym jest ona? Jaka jest percepcja japońskich kobiet w literaturze podróżniczej tworzonej przez Francuzki? Jakie obszary alegorii innego miejsca, odziedziczonej po dominującym dyskursie podróżników płci męskiej, można odnaleźć (lub nie) w dyskursie podróżniczek? Wychodząc od koncepcji Mousmé wprowadzonej przez Lotiego i wynikającego z niej egzotycznego ładunku, autorka zastanawia się nad okolicznościami kontaktu z odmiennością i specyfiką literatury dotyczącej kobiecej inności z punktu widzenia kobiet. Ale nie jest to tylko kwestia wejścia w czysto porównawczą wizję poprzez skonfrontowanie kobiet podróżujących z dominującą męską literaturą podróżniczą. Analizując wybrane teksty w świetle zbiorowej japońskiej wyobraźni, możemy ukazać aspekty japońskiej egzotyki i inności, do tej pory nierozerwalnie związane z kobiecymi praktykami podróżniczymi, a także stworzyć dogodne warunki do refleksji nad znaczeniem wzbogacenia mentalnych obrazów Japonii o narrację tworzoną przez kobiety o kobietach.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Sources
Du Bourg de Bozas, Marguerite Marie Sipière. (1903). Mon tour du monde: les Indes, la Chine, le Japon. Paris: Plon-Nourrit et Cie.
Durand-Fardel, Laure. (1881). De Marseille à Shangai͏̈ et Yédo: récits d’une parisienne. France: Hachette.
Leroi-Gourhan, Arlette. (1989). Un voyage chez les Aïnous: Hokkaïdo, 1938. Paris: Albin Michel.
Loti, Pierre. (1888). Madame Chrysanthème. Paris: Calmann-Lévy.
Tormia. (1928). Voyage au Japon. Paris: E. Figuière.
Viollis, Andrée. (1934). Le Japon intime. Paris: Montaigne.
References
Beillevaire, Patrick. (1993). Le Japon en langue française: ouvrages et articles publiés de 1850 à 1945. Paris: Ed. Kimé.
Beillevaire, Patrick. (2001). Le voyage au Japon: anthologie de textes français. Paris: Laffont.
Bird, Dúnlaith. (2012). Travelling in different skins: gender identity in European women’s oriental travelogues, 1850–1950. Oxford: Oxford University Press.
Bourguinat, Nicolas (ed.). (2012). Le voyage au féminin: perspectives historiques et littéraires, XVIIIe–XXe siècles. Strasbourg: Presses Universitaires de Strasbourg.
Estelmann, Frank (ed.). (2012). Voyageuses européennes au XIXe siècle: identités, genres, codes. Paris: PUPS.
Klein, Ronald (ed.). (2016). Meiji Japan as Western Women Saw It: A Bibliographic Companion. Tokyo: Edition Synapse for Eureka Press.
Lewis, Reina. (1996). Gendering Orientalism: Race, femininity and representation. Femininity and Representation, 222, pp. 1–267.
Montier, Jean-Pierre. (2012). Pierre Loti et le Japon. Rennes: Ed. Ouest-France.
Moura, Jean-Marc. (1995). Anti-utopie et péril jaune au tournant du siècle, quelques exemples romanesques. Orients Extrêmes, Les Carnets de l’exotisme, 15–16, pp. 83–92.
Moura, Jean-Marc. (2005). Littératures francophones et théorie postcoloniale. Paris: PUF.
Pellegrin, Nicole. (2011). Genre, voyage et histoire. Quelques aperçus. Genre & Histoire, 8.
Robinson, Jane (ed.). (2001). Unsuitable for Ladies: An Anthology of Women Travellers. Oxford: Oxford University Press.
Segler-Messner, Silke (ed.). (2009).Voyages à l’envers: formes et figures de l’exotisme dans les littératures post-coloniales francophones. Strasbourg: Strasbourg University Press.
Shimazaki, Eiji. (2012). Figuration de l’Orient à travers les romans de Pierre Loti et le discours colonial de son époque – Turquie, Inde, Japon. Doctoral thesis, Letters, Ideas, Knowledge. Créteil: [s.n.].
Siegel, Kristi (ed.). (2004). Gender, Genre, and Identity in Women’s Travel Writing. New York: P. Lang.
Sterry, Lorraine. (2009). Victorian Women Travellers in Meiji Japan: Discovering a “New” Land. Folkestone: Global Oriental.
Yee, Jennifer. (2000). Clichés de la femme exotique: un regard sur la littérature coloniale française entre 1871 et 1914. Paris: l’Harmattan.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2020.38.2.125-143
Data publikacji: 2020-12-29 08:16:42
Data złożenia artykułu: 2020-03-12 17:33:02
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2020 Anne-Aurélie Seya
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.