Ego mediatora? W stronę refleksyjnej tożsamości zawodowej. Implikacje założeń teorii dezintegracji pozytywnej
Streszczenie w języku polskim
Artykuł ma charakter koncepcyjno-deskryptywny i stanowi próbę uchwycenia roli ego mediatora w procesie mediacji, z perspektywy teorii dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego. Punktem wyjścia jest założenie, że ego mediatora, choć często pomijane w kodeksach etycznych i standardach kompetencyjnych, odgrywa istotną rolę w kształtowaniu przebiegu i jakości mediacji. Autorzy formułują pytanie badawcze dotyczące wpływu uczestnictwa w mediacjach na osobisty i zawodowy rozwój mediatora, a następnie rozwijają hipotezy zakładające, że każda mediacja może być dla mediatora impulsem do pogłębionej refleksji i rozwoju. W artykule wykorzystano metodę logiczno-językową oraz introspekcyjną perspektywę praktyków mediacji. Zastosowanie założeń teorii dezintegracji pozytywnej pozwala na wielopoziomową analizę procesów psychicznych mediatora oraz identyfikację punktów rozwojowych o potencjalnym znaczeniu etycznym i profesjonalnym. Oryginalność opracowania polega na przeniesieniu teorii psychologicznej na grunt praktyki mediacyjnej w świetle wymogów etycznych oraz wskazaniu na konieczność systemowego ujęcia „dojrzałości ego” w modelach szkoleniowych i normatywnych. Zakres badania ma charakter krajowy, ale jego wnioski mają znaczenie także dla mediatorów ulokowanych poza polskim porządkiem prawnym. Artykuł wnosi wartość poznawczą do teorii mediacji, w szczególności dotyka etyki zawodowej oraz podejścia do (samo -) kształcenia mediatorów.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
REFERENCES
Baruch Bush R.A., A Pluralistic Approach to Mediation Ethics: Delivering on Mediation’s Different Promises, “Ohio State Journal on Dispute Resolution” 2019, vol. 34, no. 3.
Baruch Bush R.A., One Size Does Not Fit All: A Pluralistic Approach to Mediator PerformanceTesting and Quality Assurance, “Ohio State Journal on Dispute Resolution” 2004, vol. 19, no. 3.
Baumeister R., The Self in Social Psychology, Philadelphia 1999.
Brandon M., Facilitative Mediation Ethics: How Does Our Own Bias and Awareness Inform Our Work?, “The Arbitrator & Mediator” 2019, https://austlii.edu.au/cgi-bin/viewdoc/au/journals/ANZRIArbMedr/2019/4.html [access: 9.10.2025].
Brandon M., Professional Development Through Reflective Practice, “The Arbitrator & Mediator” 2018, https://austlii.edu.au/cgibin/viewdoc/au/journals/ANZRIArbMedr/2018/4.html [access: 9.10.2025].
Daniel K., Wpływ antropologii na naukę prawa, „Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne” 2019, vol. 28.
Dąbrowski K., Dezintegracja pozytywna, Warszawa 2021.
Dąbrowski K., O dezintegracji pozytywnej. Szkic teorii rozwoju psychicznego człowieka poprzez nierównowagę psychiczną, nerwowość, nerwice i psychonerwice, Warszawa 1964.
Dąbrowski K., W poszukiwaniu zdrowia psychicznego, Warszawa 1989.
K. Daniel, Wpływ antropologii na naukę prawa, „Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne” 2019, vol. 28, p. 294.
Dąbrowski K., Wprowadzenie do higieny psychicznej, Warszawa 1979.
Dąbrowski K., Zdrowie psychiczne, Warszawa 1985.
Edwards B.A., A Roadmap to Build a Successful Mediation Career, Edwards Mediation Academy, 2016, https://edwardsmediationacademy.com [access: 4.05.2025].
Edwards B.A., Why Ego Management Is Key to Effective Mediation, https://mediate.com/why-ego-management-is-key-to-effective-mediation/ [access: 11.05.2025].
Freud S., Ego i id, Leszno 2024.
Freud S., Poza zasadą przyjemności, Warszawa 2005.
Hoffman D.A., Wolman R.N., The Psychology of Mediation, “Cardozo Journal of Conflict Resolution”2013, vol. 14.
Hołówka J., Reguły polityczne i moralne, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2012, vol. 4, no. 84.
Jung C.G., Archetypy i nieświadomość zbiorowa, Warszawa 2016.
Jung C.G., Podstawy psychologii analityczne. Wykłady tavistockie, Warszawa 1995.
Kahneman D., Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Poznań 2012.
Kahneman D., Tversky A., Wybory, wartości i ramy interpretacyjne, [in:] D. Kahneman, Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Poznań 2012.
Karcz J., Organizacja jako system, [in:] Zarządzanie, organizacje i organizowanie – przegląd perspektyw teoretycznych, red. K. Klincewicz, Warszawa 2016.
Kłos P., Cywilizacja informacyjna a prawo – preliminaria, [in:] Horyzonty informacji 5, red. P. Korycińska, Kraków 2023.
Kłos P., Information Civilisation and the Law: Significance of Limiting Factors, „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” 2025, vol. 1, no. 42.
Kłos P., Perspektywy badawcze mediacji, [in:] Omnia sunt interpretanda, red. A. Korybski, B. Liżewski, Lublin 2023.
Kłos P., The Decision-Making Approach in the Mediation Process, “Studia Iuridica Lublinensia” 2023, vol. 32, no. 4.
Kolb D.A., The Process of Experiential Learning, [in:] Culture and Processes of Adult Learning, eds. R. Edwards, A. Hanson, M. Thorpe, London 2013.
Kołodziej-Zaleska A., Przybyła-Basista H., Ego-resiliency jako zasób osobisty – narzędzie pomiaru i jego wykorzystanie w badaniach interdyscyplinarnych, „Czasopismo Psychologiczne” 2018, vol. 24, no. 1.
Korybski A., Alternatywne rozwiązywanie sporów w USA, Lublin 1993.
Kotarbiński T., Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, Wrocław 2003.
Kutter P., Współczesna psychoanaliza. Wprowadzenie do psychologii procesów nieświadomych, Gdańsk 2000.
Lamri J., Kompetencje XXI wieku. Kreatywność, Komunikacja. Krytyczne myślenie, Kooperacja, Warszawa 2021.
Lieberman E., Foux-Levy Y., Segal P., Beyond Basic Training: A Model for Developing Mediator Competence, “Conflict Resolution Quarterly” 2005, vol. 23, no. 2.
Mamo A.B., Unsettling the Self: Rethinking Self-determination in Mediation, “Mississippi Law Journal” 2023, vol. 93, no. 2.
Nussbaum M.C., Animals: Expanding the Humanities, https://www.youtube.com/watch?v=hMTn7HWzg2U [access: 5.09.2025].
Perkowska-Klejman A., Refleksyjna praktyka jako kategoria edukacyjna, „Pedagogika Społeczna” 2011, vol. 2, no. 40.
Rogers C.R., Uczyć się jak być wolnym, [in:] Przełom w psychologii, red. K. Jankowski, Warszawa 1978.
Rogers C.R., On Becoming a Person, Boston 1961.
Shapira O., A Theory of Mediator’s Ethics, Cambridge 2016.
Spiegelhoff S.F., Ego Identity Development as a Mediator Between Negative Affectivity and Wellness of College Students, Dissertations – ALL. 627, Syracuse University, 2016, https://surface.syr.edu/etd/627 [access: 11.05.2025].
Tversky A., Kahneman D., Osądy w warunkach niepewności: heurystyki i błędy poznawcze, [in:] D. Kahneman, Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Poznań 2012.
Walczak M., Teoria paradygmatu i jej zastosowanie w naukach prawnych, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Społeczne” 2015, vol. 10, no. 1.
Wierzbicki A., Metody identyfikacji zagrożeń przyszłości, „Przyszłość. Świat – Europa – Polska” 2012, nr 2, https://bibliotekanauki.pl/articles/465370 [access: 16.05.2025].
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/adr.2025.1.9-42
Data publikacji: 2025-12-15 11:33:47
Data złożenia artykułu: 2025-07-13 19:44:51
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2025 Paweł Kłos, Małgorzata Artymiak, Robert Kaszczyszyn
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.