Współpraca Polski i Mołdawii. Geneza, obszary, uwarunkowania
Аннотация
Współpraca Polski i Mołdawii realizowana jest na wielu płaszczyznach. W ostatnich latach wzrasta jej dynamika. Świadczy o tym zarówno intensyfikacja kontaktów na poziomie międzyrządowym, jak i coraz większa liczba wspólnych projektów realizowanych np. w ramach polskiej współpracy rozwojowej. Zauważalna jest także zwiększona aktywność w sferze gospodarczej. W ostatnich latach wzrosła wartość wymiany handlowej między naszymi krajami. Znaczenie ma także współpraca polityczna realizowana w formie Zgromadzenia Parlamentarnego RP i Parlamentu Republiki Mołdawii oraz na Polsko-Mołdawskim Forum Integracji Europejskiej. Dla Mołdawii, biorąc pod uwagę specyficzny charakter tego państwa, istotną wartość mają polskie działania polityczne związane z wyrażanym poparciem w drodze do integracji europejskiej. Kraj ten ogłosił swą niepodległość 27 sierpnia 1991 r. Wskutek rozpadu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich i powstania niepodległych państw rada ministrów RP 27 grudnia 1991 r. podjęła uchwałę w sprawie ich uznania. Od tego czasu rozwija się współpraca w wielu sferach życia politycznego, gospodarczego i społecznego. Celem niniejszej analizy jest prezentacja najważniejszych form, obszarów oraz efektów współpracy Polski i Mołdawii. Wobec coraz bliższych relacji zachodzących w ostatnich latach między podmiotami z różnych sektorów zasadne wydaje się pokazanie wzajemnych doświadczeń z dotychczasowej współpracy, ale także zarysu wspólnej historii.
Ключевые слова
Полный текст:
PDF (Język Polski)Литература
Adamczyk N., Proces wdrażania partnerstwa wschodniego Unii Europejskiej a problemy transformacji gospodarczej państw poradzieckich na przykładzie Mołdawii, „Krakowskie Studia Międzynarodowe” 2019, nr 2, s. 152–156.
Constantinov V., Stosunki polsko-mołdawskie za czasów Hospodarstwa Stefana Tomszy II (1612–1615), „Saeculum Christianum” 2014, t. XXI, s. 114–120.
Cwicinskaja N., Stosunki traktatowe między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Mołdowy, [w:] Spotkania polsko‑mołdawskie. Księga poświęcona pamięci Profesora Janusza Solaka, red. M. Kosienkowski, Lublin 2013, s. 81–82.
EU-Moldova ENP Action Plan, https://eeas.europa.eu/archives/docs/enp/pdf/pdf/action_plans/moldova_enp_ap_final_en.pdf.
Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego, https://ida.pol.org.pl/polacy-od-wiekow-w-moldawii.
Goworko-Składanek B., Wybrane aspekty współpracy polsko-mołdawskiej w latach 2010–2014, „Studia Podlaskie” 2015, t. XXIII, s. 248.
Informacja publiczna nt. kierunków i priorytetów polskiej pomocy zagranicznej i współpracy rozwojowej w 2006 r., http://www.msz.gov.pl/files/docs/konkursy/dwr/IPKPPPOLP-ZWR2006.pdf.
Konwencja konsularna między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Mołdowa sporządzona w Warszawie dnia 15 listopada 1994 r., Dz. U. z 1998 r. nr 43, poz. 255.
Kosienkowski M., Polska a Mołdawia i Naddniestrze, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2012, r. 10, z. 1, s. 92.
Krawczyk K., Perspektywy członkostwa Ukrainy, Mołdawii i Gruzji w Unii Europejskiej, „Infos” Biuro Analiz Sejmowych 2022, nr 10(302), s. 1–3.
Kunert-Milcarz R., Mołdawia w perspektywie polityki zagranicznej III RP, „Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Społecznych” 2016, nr 9, s. 119–120.
Milewski D., Między patronatem a współpracą – relacje Jana Zamoyskiego i hospodara mołdawskiego Jeremiego Mohyły (1595–1605), „Wieki Stare i Nowe” 2012, Tom specjalny, s. 11–31.
Milewski D., Wojenne interludium: stosunki polsko-mołdawskie w latach 1676–1683, [w:] Król Jan III Sobieski i Rzeczpospolita w latach 1674–1683, red. D. Milewski, Warszawa 2016, seria Silva Rerum, https://www.wilanow-palac.pl/wojenne_interludium_stosunki_polsko_moldawskie_w_latach_1676_1683.html.
Milewski O., Stercul N., Stan gry. Polska – Mołdawia, Warsaw Eterprise Institute, Warszawa 2024, s. 2, https://wei.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/Stan-Gry.-Polska-Moldawia.pdf.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych, https://www.gov.pl/web/polskapomoc/pomoc-rozwojowa.
Mołdawia, https://www.gov.pl/web/republikamoldawii/stosunki-dwustronne.
Mołdawia. Informacja o stosunkach gospodarczych z Polską, Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, czerwiec 2020, https://www.gov.pl/web/republikamoldawii/stosunki-dwustronne.
MSZ: polsko-mołdawska współpraca w zakresie dyplomacji ekonomicznej, Warszawa 2014, https://www.bankier.pl/wiadomosc/MSZ-polsko-moldawska-wspolpraca-w-zakresie-dyplomacji-ekonomicznej-3102848.html.
Bezpieczeństwie na IX sesji Zgromadzenia Parlamentarnego Polski i Mołdawii, Senat RP, 2023, https://www.senat.gov.pl/aktualnoscilista/art,15579,o-bezpieczenstwie-na-ix-sesji-zgromadzenia-parlamentarnego-polski-i-moldawii.html.
Oleksy P., Ukraina i Mołdawia: w stronę realnego partnerstwa, „Komentarze IEŚ” 2023, nr 832 (80/2023), https://ies.lublin.pl/komentarze/ukraina-i-moldawia-w-strone-realnego-partnerstwa.
Orzechowski M., Noskowska D., Między Rosją a Zachodem. Polityczno-społeczny wymiar relacji Mołdawii z Unią Europejską, „Opuscula Sociologica” 2016, nr 3(17), s. 50.
Partnership and Co-operation Agreement between the European Communities and their Member States, of the one part, and the Republic of Moldova, of the other part (Dz. Urz. UE L 181 z 24.06.1998).
Piskorska B., Mołdawia w Partnerstwie Wschodnim – instrumenty i ich implementacja, [w:] Mołdawia i Unia Europejska. Od współpracy do integracji, red. B. Piskorska, M. Kosienkowski, Lublin 2014, s. 151–155.
Pomoc rozwojowa. Bank Gospodarstwa Krajowego wraz z Unią Europejską będą wspierać przedsiębiorców w Republice Mołdawii, https://media.bgk.pl/275670-pomoc-rozwojowa-bank-gospodarstwa-krajowego-wraz-z-unia-europejska-beda-wspierac-przedsiebiorcow-w-republice-moldawii.
Posiedzenie Polsko-Mołdawskiej Komisji ds. Współpracy Gospodarczej, https://przemyslprzyszlosci.gov.pl/posiedzenie-polsko-moldawskiej-komisji-ds-wspolpracy-gospodarczej.
Pragert G., Współpraca instytucjonalna jako efektywne narzędzie realizacji projektów współpracy rozwojowej, [w:] Mołdawski model rewitalizacji na tle polskich doświadczeń, red. A. Jadach-Sepioło, E. Tomczyk, Warszawa–Kraków 2022, s. 17.
Program wykonawczy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Mołdawii w dziedzinie kultury, edukacji i nauki na lata 2022–2025, Dz. U. 2022.1106.
„Raport końcowy. Zbadanie wybranych inicjatyw zrealizowanych w ramach polskiej współpracy rozwojowej udzielanej za pośrednictwem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w latach 2012–2014, w tym wybranych działań Fundacji Solidarności Międzynarodowej prowadzonych w ramach zadań zlecanych przez Ministra Spraw Zagranicznych na mocy ustawy o współpracy rozwojowej oraz programów i projektów na rzecz Mołdawii”, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 2015, s. 42–44. https://www.gov.pl/attachment/066c4404-76e6-4301-9f37-ee4ba25431af.
Regulamin konkursu „Polska pomoc rozwojowa 2022”, https://www.gov.pl/web/polskapomoc/konkursy-dotacyjne-2024.
Republika Mołdawii, https://www.gov.pl/web/republikamoldawii/informator-ekonomiczny.
Rozmowa z Iurie Bodrug’iem, ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym Republiki Mołdawii w Warszawie. Rozmawiał Leszek Wątróbski, 2019, https://polishexpress.au/o-stosunkach-polsko-moldawskich-i-wspolczesnej-moldawii.
Rozmowy polsko-mołdawskie w Karpaczu, https://www.gov.pl/web/rolnictwo/rozmowy-polsko-moldawskie-w-karpaczu.
Sawicz A., Zamalować białą plamę, czyli słów kilka o stosunkach polsko‑mołdawskich, [w:] Spotkania polsko‑mołdawskie. Księga poświęcona pamięci Profesora Janusza Solaka, red. M. Kosienkowski, Episterne, Lublin 2013, s. 78–79.
Sienkiewicz M. W., Partycypacyjny model zarządzania rewitalizacją na przykładzie miasta Leova w Mołdawii, [w:] Rola administracji publicznej w zarządzaniu rewitalizacją miast. Doświadczenia Polski i Mołdawii, red. M. W. Sienkiewicz, K. A. Kuć-Czajkowska, Lublin–Leova 2022, s. 63.
Sikora-Gaca M., Polska pomoc rozwojowa w Republice Mołdawii jako przykład inwestycyjnych działań uzupełniających w państwie niestabilnym, „Przegląd Politologiczny” 2022, nr 1, s. 56–67.
Solak J., Polska i Mołdawia – meandry wspólnej historii, [w:] Spotkania polsko‑mołdawskie. Księga poświęcona pamięci Profesora Janusza Solaka, red. M. Kosienkowski, Lublin 2013, s. 35.
Stosunki UE–Mołdawia, https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/eastern-partnership/moldova.
Szutkiewicz B., Polska a Mołdawia w latach 1551–1572, „Białostockie Teki Historyczne” 2009, nr 7, s. 11–24.
Szymkowski L., Kraina hospodarów. Jak Rzeczpospolita walczyła o Mołdawię, Rzeczpospolita 2019, https://www.rp.pl/historia/art1086071-kraina-hospodarow-jak-rzeczpospolita-walczyla-o-moldawie.
Szynol M., Polska współpraca rozwojowa w drugiej dekadzie XXI wieku: szanse i wyzwania, [w]: Wokół teoretycznych i praktycznych aspektów stosunków międzynarodowych: księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Mieczysławowi Stolarczykowi, red. T. Kubin, J. Łapaj-Kucharska, T. Okraska, Katowice 2020, s. 411–436.
Tkachuk O., Three decades of relations between the European Union and Moldova – from cooperation to the membership perspective, „Rocznik Integracji Europejskiej” 2022, nr 16, s. 224.
Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Mołdowa o przyjaźni i współpracy, sporządzony w Warszawie dnia 15 listopada 1994 r., Dz. U. z 1996 r. nr 76, poz. 363.
Transport ładunków – Mołdawia, https://vervo.eu/pl/kraje/transport-ladunkow-moldawia.
Uchwała Rady Ministrów RP nr 170/91 (w sprawie uznania przez Rzeczpospolitą Polską Republiki Armenii, Republiki Azerbejdżanu, Republiki Białoruś, Federacji Rosyjskiej, Republiki Kazachstanu, Republiki Kyrgyzystanu, Republiki Mołdawii, Republiki Tadżykistanu, Turkmenistanu i Republiki Uzbekistanu), „Zbiór Dokumentów” 1992, nr 2, s. 15–17, https://digit.pism.pl/dlibra/publication/746/edition/575/content.
Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o współpracy rozwojowej, Dz. U. z 2021 r., poz. 1425.
Uzasadnienie ratyfikacji układu stowarzyszeniowego UE i Mołdawii, https://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/FD9A7B1A2F08381CC1257D8100372FC5/%24File/2858-uzas.docx.
Wolska A., Mołdawia wstąpi do UE bez Naddniestrza?, https://www.euractiv.pl/section/polityka-zagraniczna-ue/news/moldawia-wstapi-do-ue-bez-naddniestrza.
Woźniak A., Polski biznes celuje w Mołdawię, https://www.rp.pl/biznes/art11111991-polski-biznes-celuje-w-moldawie.
Wspólna deklaracja przyjęta podczas szczytu partnerstwa wschodniego w Pradze, Praga 7 maja 2009 r., Bruksela 7 maja 2009 r. 8435/09 (Presse 78), https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-8435-2009-INIT/pl/pdf.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/we.2023.9.2.157-178
Date of publication: 2024-05-05 19:50:31
Date of submission: 2022-06-30 16:08:27
статистика
показатели
Ссылки
- На текущий момент ссылки отсутствуют.
(c) 2024 Mariusz Wiktor Sienkiewicz
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.