Этнические меньшинства в политической мысли Польской крестьянской партии «Пяст» и Винцентa Витосa

Marcin Wichmanowski

Аннотация


Как в заключительный период разделов, так и во время Второй Польской республики подавляющее большинство населения проживало в сельской местности. Деревня оказалась основным районом сосуществования языковых, моральных и религиозных различий. В ее повседневной жизни, помимо экономических различий, важными элементами социальной стратификации стали также национальные, религиозные и культурные различия. Относительно гармоничное сосуществование различных групп подверглось испытанию в период войн и других волнений, когда сложившееся дружелюбие потеряло свое значение и население было вынуждено однозначно определять себя в этнических или религиозных терминах. Основываясь на программных предположениях и  заявлениях политиков Польской народной партии «Пяст», можно предположить, что партия исходила из терпимости только к тем чаяниям других национальных групп, которые не поддерживали совместное управление и были лояльны к государству. Что касается славянских меньшинств, то была надежда, что благодаря соответствующей политике правительства можно будет привязать их к Польше, возможно, даже ассимилировать их, особенно белорусов. Считалось, что программа ассимиляции немецкого меньшинства, в основном из западных приграничных территорий, не имеет шансов на реализацию. Решение еврейской проблемы было замечено в  поддержке польской экономической и культурной деятельности, польской промышленности, торговли и ремесел, а также свободных профессий и кооперативного движения. Остальные меньшинства, разбросанные по Польше, не были учтены партией в ее идеологических концепциях.

Ключевые слова


Народное движение, национальные меньшинства, Польская народная партия «Пяст», Винценты Витос, политическая мысль

Полный текст:

PDF (English)

Литература


Sources

Archive of New Acts in Warsaw, Presidium of Council of Ministers, ref. no. 22, mf. 20066 (1.04–30.06.1923), Protocole from the 29th sitting of the Council of Ministers of the Republic of Poland (4 VI 1923).

Archiwum Zakładu Historii Ruchu Ludowego w Warszawie [The Archive of the Faculty of the History of Peasant Movement in Warsaw], PSL Piast 1914–1931, ref. no. 7, Działalność propagandowa PSL Piast, Odezwy, ulotki (1920–1928, 1930) [PSL Piast propaganda activity, speeches, leaflets (1920–1928, 1930), pages without pagination].

Archiwum Zakładu Historii Ruchu Ludowego w Warszawie [The Archive of the Faculty of the History of Peasant Movement in Warsaw], PSL Piast 1914–1931, ref. no. 4, Działalność Rady Naczelnej i Zarządu Głównego PSL Piast, uchwała, rezolucja, korespondencja, Obrady RN: Referat Rataja o polityce zagranicznej, sprawy wewnętrzne, zmiana konstytucji i ordynacji wyborczej [The Acitivity of Supreme Council and the Leadership of PSL Piast, statute, resolution, correspondence, Supreme

Council’s Debates: Rataj’s lecture on the politics of foreign affairs, internal affairs and the voting systems], January1924.

Bojko J., Albin J., Notatki Jakuba Bojki z posiedzenia Klubu

Parlamentarnego PSL Piast w 1922 i 1923 r. [Jakub Bojko’s notes from the sitting of the Parliamentary Club PSL Piast in 1922 and 1923], „Ze

Skarbca Kultury. Biuletyn informacyjny Zakładu Narodowego im. Ossolińskich” [From the Treasury of Culture. Information Bulletin of the National Ossolinski Institute] 1975, no. 26, vol 21.

Central Statistical Office of the Republic of Poland, The Second Census of 9 December 1921. Poland’s Statistics, Series C, volume 94a, Warsaw 1938.

Dz.U. [Journal of Laws]. RP, 1920, no. 110, item. 728.

Kuncewicz J., Przebudowa. Rzecz o życiu i ustroju Polski [The Reconstruction. About the Life and the System of Poland], Lublin 1990.

Kutrzeba S., Polskie prawo polityczne według traktatów [Polish Political Law under treaties], part. 1, Kraków 1923.

Program Polskiego Stronnictwa Ludowego Piast – 29 listopad 1926 [The Programme of Polish Peasant Party Piast – 29 November 1926], Kraków, [in:] S. Lato, W. Stankiewicz, Programy stronnictw

ludowych – zbiór dokumentów [The Programmes of Peasant Parties – selection of documents], Warszawa 1969.

Program Polskiego Stronnictwa Ludowego Piast, Warszawa – 20 listopad 1921 [The Programme of Polish Peasant Party Piast – Warszawa – 20 November 1921], [in:] S. Lato, W. Stankiewicz, Programy

stronnictw ludowych – zbiór dokumentów [The Programmes of Peasant Parties – selection of documents], Warszawa 1969.

Program Polskiego Stronnictwa Ludowego w Galicji [The program of Polish Peasant Party in Galicia], Rzeszów 27 II 1903, [in:] Materiały źródłowe do historii polskiego ruchu ludowego [Source materials

for the history of Polish peasant movement], vol. 1: 1864–1918, collated and analysed by. K. Dunin-Wąsowicz et al., Warszawa 1966.

Traktat pokoju między Polską a Rosją i Ukrainą, Ryga 18 marzec 1921 r [The Treaty between Poland and Russia, and Ukraine, Riga, 18 March 1921]., [in:] Historia XIX i XX wieku: Źródła do dziejów Polski w XIX i XX wieku, vol. 3: Lata 1918–1939: Polska niepodległa. Wybór tekstów źródłowych, oprac. A. Koseski, J. R. Szaflik, R. Turkowski, Pułtusk 1998.

Witos W., Czasy i ludzie [Times and People], Tarnów 15.02.1926, [in:] Idem, Selected works, vol. 4: Publicystyka [Journalism], ed. J. R. Szaflik, Warsaw 2003.

Witos W., Expose prezesa Rady Ministrów, 1 VI 1923, [in:] Idem., Dzieła wybrane [Selected works], vol. 5: Przemówienia [Speeches], compiled by J. R. Szaflik, Warszawa 2007.

Witos W., O stanie państwa, aktualnych pracach rządu i zamierzeniach na przyszłość, 27.01.1921r. [About the condition of the state, current projects of the government and its plans for the future, 27.01.1921]

[in:] Idem, Dzieła wybrane [Selected works], vol. 5: Przemówienia [Speeches], compiled by J. R. Szaflik, Warszawa 2007.

Zasady współpracy stronnictw polskich w Sejmie, tzw. pakt lanckoroński, Warszawa 17 maja 1923 r., [in:] Historia XIX i XX wieku: Źródła do dziejów Polski w XIX i XX wieku, vol. 3: Lata 1918–1939: Polska

niepodległa. Wybór tekstów źródłowych, oprac. A. Koseski, J. R. Szaflik, R. Turkowski, Pułtusk 1998.

Press

Akcja „Wyzwolenia” na Kresach przeciw Polsce [The Action of

"Liberation” against Poland in the Borderland”], „Piast” 29 VI 1924, no. 26.

Jawny zamach Niemiec na całość naszej Rzeczypospolitej [Blatant Attack of Germany on the entire Republic of Poland], „Piast” 15 III 1925, no. 11.

Brodacki J., “Zbrodnia” ministra sprawiedliwości [„The Crime of the Minister of Justice”], “Piast” 8 VI 1924, no. 23.

Budziaż A., Rzekome pogromy Żydów w Polsce. Rozruchy żydowskie nie mają sensu przed kongresem pokojowym, Żydom rozruchy na rękę [Alleged pogroms of Jews in Poland. Jewish riots make no sense

before the Peace Congress, riots suit Jews] „Piast” 24 XI 1918, no. 47.

Czego chcą ludowcy? [What do peasant movement members want?], “Piast” 13 VI 1920, no. 24.

Lanka J., Czy jest możliwy parlamentarny rząd lewicowy [Is a parliamentary left-wing government possible at all?], „Wola Ludu” [The People’s Will] 28 I 1923, no 4.

Lanka J., Właściwa droga [The Right Way], „Wola Ludu” [The People’s Will] 21 I 1923, no. 4.

Ludowcy a Żydzi [Peasant Movement Activisits and Jews], „Piast” 4 I 1914, no. 1.

Przegląd polityczny [Political Review], „Piast” 24 VII 1924, no. 34.

PSL w Senacie: Mowa wygłoszona przez Senatora Stanisława Białego w Senacie 22 stycznia [PSL in the Senate: A speech delivered by Senator Stanislaw Bialy in the Senate on 22 January], „Piast” 4 II 1923,

no. 5.

Sejm wydaje sądom posłów za zbrodnie przeciw państwu [The Sejm takes some deputies to court for crimes against the state], „Piast” 4 I 1925, no. 1.

Sprawa przynależności Małopolski Wschodniej [The issue of belonging of Eastern Lesser Poland], „Piast” 4 II 1923, no. 5.

T., Niebywała prowokacja hakatystów gdańskich [Unusual Provocation of Danzig Hakata Members], „Piast” 18 I 1925, no. 3.

Uchwały Rady Naczelnej PSL [The Resolution of the Supreme Council of PSL], “Piast” 17 II 1924, no. 7.

Wielka mowa prez. Witosa na wiecu w Cieszanowie 7 września 1924 roku [A Great Speech of Witos during a Meeting in Cieszanów on 7 September 1924], „Piast” 28 IX 1924, no. 39.

Witos W. W zgodzie między Polakami a mniejszościami narodowymi. Przemówienie Witosa na Zjeździe PSL Piast w Tarnopolu, 3.10.1923 r. [About a Consent between Poles and Ethnic Minorities. A speech

made by Witos at the Congress of PSL Piast in Tarnopol on 3 October 1923], „Włościanin” [Landowner] 6 X 1923, no. 115.

Witos W., Dobro Rzeczypospolitej najwyższym prawem. Ustępstwa rządu dla mniejszości narodowych, [The Good of the Republic of Poland as the highest law. Concessions of the Government Made to

ethnic Minorities]. „Wola Ludu” [The People’s Will] 17 VII 1927, no. 369.

Witos W., O sprawach państwowych, „Wola Ludu” [About the State’s Affairs, “The People’s Will] 28 IX 1924, no. 183.

Wnioskodawcy, O ziemię dla żołnierzy osadników [For the Land for Soldiers-Settlers], „Piast” 18 I 1925, no 3.

Wrzody na ruchu ludowym, „Piast” [Ulcers of the peasant movent, „Piast”] 19 VIII 1923, no. 33.

Z komisji sejmowych: Ustalono, że językiem urzędowym w Sejmie jest język Polski [From the Sejm Committees: It has been agreed that the official language in the Sejm is the Polish language], „Piast” 4 II

, no. 5.

Z Polski i ze świata [From Poland and From the World], „Piast” 27 I 1929, no. 4.

Literature

Adamowicz Z., Mniejszości narodowe w Polsce [Ethnic Minorities in Poland], [in:] Mniejszości narodowe w polskiej myśli politycznej XX wieku [Ethnic Minorities in the Political Thought of the 20th Century],

ed. J. Jachymek, Lublin 1992.

Bukraba-Rylska I., Socjologia wsi polskiej [The Sociology of the Polish Countryside], Warsaw 2008.

Chałupczak H., Browarek T., Mniejszości narodowe w Polsce 1918–1995 [Ethnic minorities in Poland], Lublin 2000.

Chwalba A., Historia Polski 1795–1918 [The History of Poland 1975–1918], Kraków 2001.

Jachymek J., Rozwiązanie problemu mniejszości narodowych. Ruch ludowy (do 1939 roku) [A Solution to the Problem of Ethnic Minorities. Peasant Movement (up to 1939)], [in:] Między rzeczywistością polityczną a światem iluzji. Rozwiązania problemu mniejszości narodowych w polskiej myśli politycznej XX wieku [Between the Political Reality and the World of Illusion. Solutions to the Problem of Ethnic Minorities in the Polish political thought of the 20th Century], ed. J Jachymek and W. Paruch, Lublin 2001.

Kołodziejczyk A., Maciej Rataj 1884–1940, Warsaw 1991.

Kołodziejczyk A., Myśl polityczna Macieja Rataja. Studia i szkice, Warszawa 1990.

Maj E., Związek Ludowo-Narodowy (1919–1928): Studium z dziejów myśli politycznej [Popular National Union (1919–1928): The Study on the History of Political Thought] Lublin 2000.

Między rzeczywistością polityczną a światem iluzji. Rozwiązania problemu mniejszości narodowych w polskiej myśli politycznej XX wieku [Between the Political Reality and the World of Illusion. Solutions to

the Problem of Ethnic Minorities in the Polish political thought of the 20th Century], ed. J Jachymek and W. Paruch, Lublin 2001.

Mniejszości narodowe w polskiej myśli politycznej XX wieku [Ethnic Minorities in the Political Thought of the 20th Century], ed. J. Jachymek, Lublin 1992.

Parafianowicz H., Pomiędzy oczekiwaniami a rzeczywistością: Stany Zjednoczone Ameryki w polityce Drugiej Rzeczypospolitej po pierwszej wojnie światowej [Between the Expectations and the Reality:

the USA in the politics of the Second Republic of Poland after WWI], [in:] Świat wokół Rzeczypospolitej. Problematyka zagraniczna w polskiej myśli politycznej w pierwszej połowie XX wieku [The World

around the Republic of Poland. The foreign Issues in the Polish Political Thought of the First Half of 20th Century], ed. W. Paruch, K. Trembicka, Lublin 2007.

Świat wokół Rzeczypospolitej. Problematyka zagraniczna w polskiej myśli politycznej w pierwszej połowie XX wieku [The World around the Republic of Poland. The foreign Issues in the Polish Political Thought

of the First Half of 20th Century], ed. W. Paruch, K. Trembicka, Lublin 2007.

Urbanowicz A.A., PSL Piast a Narodowa Demokracja w latach 1913–1931 [PSL Piast and National Demoracy in the years 1912–1931], Gorzów Wielkopolski 2008.

Wichmanowski M., Myśl polityczna Polskiego Stronnictwa Ludowego Piast 1913/14–1931 [The Political Thought od Polish Peasant Party Piast 1913/14–1931], Lublin 2017.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/we.2020.6.2.13-30
Date of publication: 2020-12-28 21:23:54
Date of submission: 2020-07-20 16:35:27


статистика


Видимость рефератов - 1969
загрузки (из 2020-06-17) - PDF (English) - 0

показатели



Ссылки

  • На текущий момент ссылки отсутствуют.


(c) 2020

Лицензия Creative Commons
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.