Pozycja ustrojowa prezydentów Polski i Rosji

Bożena Dziemidok-Olszewska

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu jest porównanie pozycji prezydentów Polski i Rosji przyjętych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku i Konstytucji Rosji z 1993 roku. Aby umożliwić komparatystykę, podzielono instytucję prezydenta na podstawowe elementy. Przyjęto założenie, że najważniejszymi elementami pozycji ustrojowej prezydenta jest: system rządów i podział władzy, sposób wyboru prezydenta, funkcje i kompetencje, zakres i rodzaj ponoszonej odpowiedzialności. Tak też podzielona została struktura publikacji. Przedstawione wyniki badań pokazują, że najistotniejszymi, różnicującymi elementami jest system rządów oraz funkcje i kompetencje prezydenta. Te właśnie czynniki decydują o silnej, wzmocnionej – w porównaniu z innymi – prezydenturze w Rosji. Część konstytucyjnych rozwiązań, na przykład sposób wyboru czy odpowiedzialność, można uznać za podobne.


Słowa kluczowe


prezydent, Rzeczpospolita Polska, Rosja

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Arutunyan A., Car Putin. Feudalizm, korupcja i bóg w państwie patrymonialnym, Poznań 2011.

Bichta T., Kowalska M., Sokół W., System polityczny Rosji, [w:] Systemy polityczne państw Europy Środkowej i Wschodniej, red. W. Sokół, M. Żmigrodzki, Lublin 2005.

Balicki R., Weto prezydenckie jako element postępowania legislacyjnego, „Przegląd Sejmowy” 1999, nr 3. Bogdanovska I., The President of Russia, [w:] Ten Years of the Democratic Constitutionalism in Central and Eastern Europe, red. K. Działocha, R. Mojak, K. Wójtowicz, Lublin 2001.

Buromensky M.V., The Status of the President in the System of Executive Power in the States of Central and Eastern Europe, [w:] Ten Years of the Democratic Constitutionalism in Central and Eastern Europe, red. K. Działocha, R. Mojak, K. Wójtowicz, Lublin 2001.

Ciapała J., Prezydent w systemie ustrojowym Polski (1989–1997), Warszawa 1999. Ciapała J., Udział Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w ustawodawstwie, „Przegląd Sejmowy” 1997, nr 3.

Czajowski A., Demokratyzacja Rosji w latach 1987–1999, Wrocław 2001.

Czirkin W.J., Konstitucyja Rossijskoj Fiedieracyi – nauczno – prakticzeskij kommientarij, komentarz do art. 80–93 konstytucji Federacji Rosyjskiej z 1993 r., red. B.N. Toporin, Moskwa 1997.

Dudek D., Autorytet Prezydenta a Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 2013.

Dziemidok B., Instytucja głowy państwa w różnych formach ustrojowych, [w:] Społeczeństwo, państwo, władza, red. M. Żmigrodzki, M. Chmaj, Lublin 1995.

Dziemidok-Olszewska B., Instytucja prezydenta w państwach Europy Środkowo- Wschodniej, Lublin 2003. Garlicki L., Klasyczne modele ustrojowe a koncepcja polskiej prezydentury, [w:] Instytucja prezydenta we współczesnym świecie. Materiały na konferencję, Warszawa – Senat RP, 22–23 lutego 1993, Warszawa 1993.

Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne, zarys wykładu, Warszawa 1998.

Garlicki L., The Presidency in the New Polish Constitution, „East European Constitutional Review” 1997, vol. 6, nr 2–3. Głowacki A., O potrzebie zmian w Konstytucji Federacji Rosyjskiej, [w:] Szkice o Rosji, red. A. Stępień-Kuczyńska, J. Adamowski, Łódź–Warszawa 2000.

Górecki D., Wpływ polskich tradycji ustrojowych na współczesne rozwiązania konstytucyjne, [w:] Konstytucyjne systemy rządów, red. M. Domagała, Warszawa 1997. Granat M., Federacja Rosyjska, [w:] Ustroje państw współczesnych 2, red. E. Gdulewicz, Lublin 2002.

Granat M., Mojak R., Orłowski W., Skrzydło W., Sobczak J., Zakrzewski W., Konstytucyjne zasady ustroju, [w:] Polskie prawo konstytucyjne, red. W. Skrzydło, Lublin 1998. Holmes S., The Postkommunist Presidency, „East European Constitutional Review” 1993–1994, vol. 2–3, nr 1–4. Kruk M., Parlament – prezydent – rząd: wybór modelu rządów, [w:] Prawo w okresie przemian ustrojowych w Polsce, Warszawa 1995.

Kommentarij k konstitucii rossijskoj Federacji, Moskwa 1996.

Kondratiewa-Bryzik J., Formy odpowiedzialności konstytucyjnej w Federacji Rosyjskiej, [w:] Formy odpowiedzialności konstytucyjnej w państwach europejskich, red. S. Grabowska, R. Grabowski, Toruń 2010.

Konstitucjonnoje prawo Rossji, red. H.M. Michalieva, Moskwa 2006. Konstytucja Federacji Rosyjskiej, Warszawa 2000.

Kutlesic V., The Head of State in the Former Socialist Countries, [w:] Ten Years of the Democratic Constitutionalism in Central and Eastern Europe, red. K. Działocha, R. Mojak, K. Wójtowicz, Lublin 2001. Ludwikowski R.R., Prawo konstytucyjne porównawcze, Toruń 2000. Mojak R., Pozycja ustrojowa Prezydenta RP w świetle nowej Konstytucji, „Państwo i Prawo” 1997,

nr 11–12.

Mojak R., Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Polskie prawo konstytucyjne, red. W. Skrzydło, Lublin 1998. Podolak M., Żmigrodzki M., System polityczny i jego klasyfikacje, [w:] Współczesne systemy polityczne, red. M. Żmigrodzki, B. Dziemidok-Olszewska, Warszawa 2007. Pushkov A.K., Constitutional Reform as a Struggle for Power, „East European Constitutional Review” 1998, vol. 7, nr 4.

Reitschuster B., Władimir Putin. Dokąd prowadzi Rosję?, Warszawa 2005.

Sagan S., Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2001.

Sakwa R., Russian politics and society, London–New York 2002.

Sarnecki P., Prezydent Republiki w rozwiązaniach konstytucyjnych państw Europy Środkowej, [w:] Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Księga pamiątkowa ku czci prof. Janiny Zakrzewskiej, Warszawa 1996.

Sarneck P., Uwaga 2 do art. 127, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, L. Garlicki, t. 1, Warszawa 1999.

Shugart M.S., Of Presidents and Parliaments, „East European Constitutional Review” 1993, vol. 2, nr 1. Skrzydło W., Mojak R., The Presidency in Poland, [w:] Ten Years of the Democratic Constitutionalism in Central and Eastern Europe, red. K. Działocha, R. Mojak, K. Wójtowicz, Lublin 2001.

Skrzydło W., Ustrój polityczny Francji, Warszawa 1992. Smith G., Życie polityczne w Europie Zachodniej, Warszawa 1992.

Sokolewicz W., Pomiędzy systemem parlamentarno-gabinetowym a systemem prezydencko-parlamentarnym: prezydentura ograniczona lecz aktywna w Polsce i w Rumunii, „Przegląd Sejmowy” 1996, nr 3.

Stelmach A., Zmiana i stabilność w systemie politycznym współczesnej Rosji, Poznań 2003.

Stuermer M., Putin i odrodzenie Rosji, Wrocław 2008. System władzy państwowej w Rosji, [w:] Rosja. Współczesny system polityczny, red. J.I. Matwiejenko, M. Wilk, Łódź 2008, s. 31.

Transformacja systemów politycznych państw obszaru byłego Związku Radzieckiego, red. R. Herbut, W. Baluk, Wrocław 2010.

Wojtaszczyk K.A., Transformacja ustrojowa w krajach Europy Wschodniej, Środkowej i Południowej, [w:] Transformacja ustrojowa państw Europy Środkowej i Wschodniej, red. E. Zieliński, Warszawa 1996.

Wojtyczek K., Prezydent Rzeczypospolitej, [w:] Prawo konstytucyjne RP, red. P. Sarnecki, Warszawa 1999. Zaleśny J., Odpowiedzialność konstytucyjna w Federacji Rosyjskiej, [w:] Federacja Rosyjska 1991–2001, red. J. Adamowski, A. Skrzypek, Warszawa 2002.

Zaleśny J., Prezydent a Rząd w Federacji Rosyjskiej, [w:] Zagadnienia ustrojowe państw poradzieckich, red. J. Zaleśny, Warszawa 2010.

Zawadzka B., Zmiany systemu politycznego w ustawodawstwie państw Europy Środkowej i Wschodniej 1989–1991, Warszawa 1992.

Zieliński E., Prezydent Federacji Rosyjskiej, [w:] Prezydent w państwach współczesnych, red. J. Osiński, Warszawa 2000.

Zieliński E., Rząd Federacji Rosyjskiej, [w:] E. Zieliński, J. Zieliński, Rządy w państwach Europy 3, Warszawa 2006. Zieliński E., System konstytucyjny Federacji Rosyjskiej, Warszawa 2005. Zieliński E., Współczesna Rosja. Studium polityczno-ustrojowe, Warszawa 1995.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/we.2019.5.1.33-50
Data publikacji: 2019-12-23 10:11:05
Data złożenia artykułu: 2019-12-22 20:11:39


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2553
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Bożena Dziemidok-Olszewska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.