Poland after 1989 in Jerzy Giedroyc's dialogue with Ewa Berberyusz and Tomasz Jastrun

Justyna Maria Maguś

Abstract


The aim of this article is to isolate the most important problems that became apparent in the columns: „Kartki ze skażonej strefy” by Ewa Berberyusz and „Z ukosa” by Tomasz Jastrun (Smecz) published in the pages of the Parisian Kultura between 1990 and 2000. Analysis of letters and texts in the periodical has made it possible to identify a catalogue of challenges of the Polish transformation. The designated columnists represented the paper’s mainstream in their assessment of post-1989 socio-political reality in Poland. The subject matter is very important for understanding the fluctuations on the Polish political scene in the following years. Indeed, the first period of transition saw the birth of divisions and conceptualised the ideological currents that emanated from the various governments. The assessment of reality in the materials examined was highly critical and largely consistent with the Editor’s views. It constituted a kind of reckoning with the myth of „Solidarity”, a verification of the working style of the new elites and the old hopes, expectations and assessments. An analysis of the content reveals the need for an identity reconsideration.


Keywords


„Kultura”, Jerzy Giedroyc, Polish transformation, emigration, journalism, Tomasz Jastrun, Ewa Berberyusz

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Archiwalia

AIL, zespół KOR RED Zakład, t. 936, list z 14 VII 1993 r.

AIL, zespół KOR RED, t. 23, listy J. Giedroyc - E. Berberyusz, k. 1-314.

AIL, zespół KOR RED, t. 294, listy J. Giedroyc – T. Jastrun, k. 1-254.

AIL, zespół KOR RED, t. 462, list K. Mazowski - J. Giedroyc z 7 X 1983 r., k. 3 - 4.

Artykuły prasowe

A to Polska właśnie…, „Kultura” 1999, nr 5 (620).

Berberyusz E., Kartki ze skażonej strefy, „Kultura” 1997, nr 4 (595).

Berberyusz E., „Kartki..”, „Kultura” 2000, nr 1 (628)–2(629).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1994, nr 1 (556)– 2 (557).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1994, nr 1 (556)–2(557).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1994, nr 11 (566).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1994, nr 4 (559).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1994, nr 5 (560).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1994, nr 6 (561).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1996, nr 10 (589).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1997, nr 3 (594).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1997, nr 5 (597).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1997, nr 7 (598)–8 (599).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1998, nr 11 (614).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1998, nr 11 (614).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1998, nr 7 (610)–8(611).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1998, nr 9 (612).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1999, nr 1 (616)–2 (617).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 1999, nr 3 (618).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura” 2000, nr 4 (631).

Berberyusz E., Kartki…, „Kultura”1998, nr 12(615).

Małecki Z., Popławski W., Skrzypczak M., Szczygiel J., A to Polska właśnie…, „Kultura” 1999, nr 5 (620).

Czapski J., Dwadzieścia pięć lat, „Kultura” 1972, nr 7-8 (298-299).

Duchy przeszłości. Z Tomaszem Jastrunem rozmawia Stanisław Bereś, „Kultura” 2000, nr 9 (636).

Jaka Polska na XXI wiek?, „Kultura” 1995, nr 10 (577).

Jastrun T., Jednak nowa generacja (I), „Kultura” 1997, nr 9 (600).

Notatki Redaktora, „Kultura” 1994, nr 7 (562) – 8 (563).

Notatki Redaktora, „Kultura” 1996, nr 10 (589).

Smecz, Z ukosa, „Kultura” 1990 nr 11 (518).

Smecz, Z ukosa, „Kultura” 1990, nr 10 (517).

Smecz, Z ukosa, „Kultura” 1990, nr 12 (519).

Smecz, Z ukosa, „Kultura” 1990, nr 6 (519).

Smecz, Z ukosa, „Kultura” 1991, nr 1 (520)-2 (521).

Smecz, Z ukosa, „Kultura” 1993, nr 4 (547).

Smecz, Z ukosa, „Kultura” 1995, nr 11 (578).

Smecz, Z ukosa, „Kultura” 1997, nr 5 (596).

Smecz, Z ukosa, „Kultura” 1999, nr 3 (618).

Smecz, Z ukosa, „Kultura” 1999, nr 7 (622) – 9 (623).

Sprawy i troski, „Kultura” 1999, nr 1 (616)–2 (617).

Monografie i opracowania zbiorowe

Berberyusz E., Książę z Maisons-Laffitte, wyd. II, Warszawa 2000.

Berberyusz E., Moja teczka, Warszawa 2006.

Bielecki Cz., Tak i nie, Warszawa 2021.

Friszke A., Polska odwraca się od Giedroycia, [w:] Wokół idei Jerzego Giedroycia. W dziesiątą rocznicę odejścia Redaktora i w dziesiątą rocznicę ustanowienia nagrody naukowej jego imienia, red. I. Hofman, Lublin 2011.

Friszke A., Wstęp, [w:] Myśl polityczna na wygnaniu, Publicyści i politycy polskiej emigracji powojennej, ten sam (red.), Warszawa 1995.

Grochowska M., Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu, Warszawa 2014.

Jastrun T., Zbieranie okruszków, [w:] Jerzy Giedroyc. Redaktor, polityk, człowiek, red. K. Pomian, Lublin 2001.

Kopczyński K., Przed przystankiem Niepodległość, Warszawa 1990.

Kowal P., Testament Prometeusza, Warszawa-Wojnowice 2019.

J. Maguś, Korespondencje ze „skażonej strefy”. Ewa Berberyusz w paryskiej „Kulturze”, [w:] Polska publicystyka emigracyjna po 1945 roku, I. Hofman, J. Maguś (red.), Lublin 2023.

Łabno-Hajduk K., Zofia Hertz. Życie na miarę „Kultury”, Wrocław-Wojnowice-Paryż 2023.

Teczki Redaktora, opr. I. Hofman, L. Unger, Paryż - Lublin 2010.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/we.2024.10.1.43-60
Date of publication: 2024-12-27 21:07:34
Date of submission: 2023-12-12 12:05:04


Statistics


Total abstract view - 47
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2024 Justyna Maria Maguś

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.