Budowanie państwa w Afganistanie w trakcie prezydentury Baracka Obamy

Grzegorz Gil

Streszczenie w języku polskim


Problematyka artykułu koncentruje się na zbrojnym budowaniu państwa w Afganistanie w trakcie dwóch kadencji prezydenta Baracka Obamy (2009–2017). Afganistan traktowany jest w kategoriach państwa postinterwencyjnego. Autor przedstawia podejścia USA do interwencji państwotwórczej po 2009 r., które oscylowały wokół dwóch przeciwstawnych opcji: antyterrorystycznej z ograniczoną obecnością militarną USA w Afganistanie (m.in. Joe Biden) oraz przeciwpartyzancką (gen. Stanley McChrystal). O ile w trakcie pierwszej kadencji dominowało podejście przeciwpartyzanckie (COIN) do interwencji, po 2013 r. operacja zaczęła przybierać mniej kinetyczny kształt z docelowym wygaszeniem operacji „Trwała Wolność” (OEF). Równolegle doszło do zmiany roli USA, które ze stojącego za zmianą reżimu interwenta przeobraziły się w zwolennika Afganistanu „w wersji minimum”. Biorąc pod uwagę historyczną odporność Afganistanu na wpływy zewnętrzne, Autor suponuje jedynie fasadowy charakter koalicyjnego budowania państwa w Afganistanie. Ocena szeregu niespójności w polityce USA wobec Afganistanu powinna być także dokonana w kontekście odnowy sił Talibanu.


Słowa kluczowe


Afganistan, interwencja, prezydentura Baracka Obamy, budowanie państwa

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


AUERSWALD D., SAIDMAN S., 2014: NATO in Afghanistan: Fighting Together, Fighting Alone, Princeton.

BIRD T., MARSHALL A., 2011: Afghanistan. How the West lost its way, New Haven, CT.

BLACKWILL R., 2011: Plan B in Afghanistan: Why a De Facto Partition is the Least Bad Option, “Foreign Affairs”, vol. 90, nr 1, pp. 42–50.

BLIESEMANN DE GUEVARA B., 2012: Introduction: statebuilding and state-formation. In: Statebuilding and state-formation: the political sociology of intervention, B. Bliesemann de Guevara (ed.), Abingdon.

BUSH G.W. 2010: Decision Points, New York.

CALL C., 2008: Ending Wars, Building Peace. In: Building States to Build Peace, C. Call, V. Wyeth (eds), Boulder.

COBURN N., 2016: Losing Afghanistan: An Obituary for the Intervention, Stanford.

COLLINSON S., KOPAN T., 2016: Obama to leave more troops than planned in Afghanistan, “CNN Politics” 07.07, available online: http://edition.cnn.com/2016/07/06/politics/obama-to-speak-on-afghanistan-wednesday-morning/ (15.12.2016).

CRAMER C., GOODHAND J., 2002: Try Again, Fail Again, Fail Better? War, the State, and the ‘Post-Conflict’ Challenge in Afghanistan, “Development and Change”, vol. 33, nr 5.

DEPARTMENT OF THE ARMY, 2014: Field Manual 3–24 (FM 3–24 MCWP 3–33.5 Insurgencies and Countering Insurgencies), Washington D.C., available online: https://fas.org/irp/doddir/army/fm3-24.pdf (10.03.2017).

ENGLEBERT P., TULL D.M., 2008: Postconflict Reconstruction in Africa: Flawed Ideas about Failed States, “International Security”, vol. 32, nr 4, pp. 106–139.

FELBAB-BROWN V., 2013: Aspiration and Ambivalence. Strategies and Realities of Counterinsurgency and State Building in Afghanistan, Washington D.C.

FRIIS K., 2012: Which Afghanistan? Military, Humanitarian, and State-Building Identities in the Afghan Theater, “Security Studies”, vol. 21, pp. 266–300.

GIL G., 2015: Doubletake: Is Ukraine a Failed State? “New Eastern Europe”, nr 3–4, pp. 97–103.

GIUSTOZZI A., 2007: Koran, Kalashnikov, and Laptop. The Neo-Taliban Insurgency in Afghanistan, London.

HAASS R., 2017: World order 2.0. The case for sovereign obligation, “Foreign Affairs”, vol. 96, issue 1.

HOPKINS N. (ed.), 2013: Afghanistan in 2013: A Survey of the Afghan People, The Asia Foundation Report, San Francisco, available online: https://asiafoundation.org/resources/pdfs/2013AfghanSurvey.pdf (01.02.2017).

JOHNSON R., 2011: Afghan Way of War: How and Why They Fight, Oxford.

LANDLER M., 2012: Obama Signs Pact in Kabul, Turning Page in Afghan War, “New York Times” 1.05., available online: http://www.nytimes.com/2012/05/02/world/asia/obama-lands-inkabul-on-unannounced-visit.html (07.01.2017).

LANDLER M., 2017: The Afghan War and the Evolution of Obama, “New York Times” 1.01, available online, https://www.nytimes.com/2017/01/01/world/asia/obama-afghanistan-war.html?smprod=nytcore-ipad&smid=nytcore-ipad-share&_r=0 (02.01.2017).

MASON C., 2015: The Strategic Lessons Unlearned from Vietnam, Iraq, and Afghanistan: Why the Afghan National Security Forces Will Not Hold, and the Implications for the U.S. Army in Afghanistan, Carlisle Barracks.

MASON M., 2016: Nation-Building is an Oxymoron, “Parameters”, vol. 46, nr 1, pp. 67–79.

MAY C.D., 2009: The AfPak Front, “National Review” 16.07, available online: http://www.nationalreview.com/ article/227888/afpak-front-clifford-d-may (15.05.2017).

MILLER P., 2013: Armed State Building: Confronting State Failure, 1898–2012, London.

MUKHOPADHYAY D., 2014: Warlords, Strongman Governors, and the State in Afghanistan, Cambridge.

OECD-DAC, 2016: Interactive summary charts by aid (ODA) recipients, available online: http://www.oecd.org/dac/financing-sustainable-development/development-finance-data/aid-at-a-glance.htm (10.03.2017).

OFFICE OF THE SPECIAL INSPECTOR FOR AFGHANISTAN RECONSTRUCTION, 2016: Fiscal Year 2017 Budget Request, Arlington, VA, available online: https://www.sigar.mil/pdf/budget/FiscalYearBudget.pdf?SSR=1&SubSSR =5&WP=Budget%20 (PDF) (03.02.2017).

RICHMOND O., 2014: Jekyll or Hyde: what is statebuilding creating? Evidence from the ‘field’, “Cambridge Review of International Affairs”, vol. 27, nr 1, pp. 1–20.

RITTEL H., Weber M., Dilemmas in a General Theory of Planning, “Policy Sciences” 1973, vol. 4, pp. 155–169.

RUBIN R., 1995: The Fragmentation of Afghanistan: State Formation and Collapse in the International System, Oxford.

SEPP K., 2005: Best Practices in Counterinsurgency, “Military Review” May-June.

SHARMA R., 2016: Nation, ethnicity and the conflict in Afghanistan: political Islam and the rise of ethno-politics 1992–1996, Abingdon.

SUHKRE A., 2008: A Contradictory Mission? NATO from Stabilization to Combat in Afghanistan, „International Peacekeeping”, vol. 15, nr 2, pp. 214–236.

UNDP, 2015: Afghanistan. Briefing note for countries in the 2015 Human Development Report (2015), available online: http://hdr.undp.org/sites/all/themes/hdr_theme/country-notes/AFG.pdf (04.01.2017).

WARREN Z., et al. (eds), 2016: Afghanistan in 2016: A Survey of the Afghan People, The Asia Foundation Report, San Francisco, available online: http://asiafoundation.org/wp-content/uploads/2016/12/2016_Survey-of-the-Afghan-People_full-survey.Apr2017.pdf (01.02.2017).

WHITE HOUSE, 2012: Factsheet: The US-Afghanistan Strategic Partnership Agreement, Washington D.C. 1.05, available online: https://obamawhitehouse.archives.gov/the-press-office/2012/05/01/fact-sheet-us-afghanistan-strategic-partnership-agreement (7.02.2017).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/teka.2017.12.2.85
Data publikacji: 2018-09-17 14:22:17
Data złożenia artykułu: 2018-09-17 13:26:28


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1254
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 770

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2018 Grzegorz Gil

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.