Europejski regionalny system ochrony praw człowieka a systemy interamerykański i afrykański – realizacja idei uniwersalizmu czy autonomia rozwiązań systemowych

Bartosz Liżewski

Streszczenie w języku polskim


Niniejszy artykuł został poświęcony problematyce kształtowania się trzech regionalnych systemów ochrony praw człowieka: europejskiego, interamerykańskiego i afrykańskiego. Przedstawia on dwie zasadnicze grupy zagadnień. Pierwsza to perspektywa historyczna powołania do życia regionalnego europejskiego systemu ochrony praw człowieka i systemów (interamerykańskiego i afrykańskiego) w dużej mierze wzorowanych na rozwiązaniach europejskich. Druga grupa to zwięzła analiza rozwiązań przyjętych na gruncie tych systemów. Obejmuje ona strukturę katalogu praw chronionych i rozwiązań proceduralnych mechanizmu kontrolnego, od którego zależy stopień efektywności ochrony praw człowieka w poszczególnych systemach regionalnych. Analiza ta ma na celu ustalenie, w jakim stopniu systemy te są do siebie podobne i czy są na tyle podobne, że możemy mówić o realizacji idei uniwersalizmu. Jednocześnie wskazanie autonomicznych rozwiązań przyjętych na gruncie tych systemów oraz powodów wynikających ze specyfiki warunków lokalnych, dla których zostały one wprowadzone, pozwala na uchwycenie różnic w tych trzech regionalnych systemach ochrony praw człowieka.


Słowa kluczowe


prawa człowieka; regionalne systemy ochrony praw człowieka; uniwersalizm; relatywizm kulturowy; katalog praw chronionych; mechanizm kontrolny

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Aguero Aguila J., Derechos humanos y democracia: entre la emancipación y la ideologia, [w:] Prawa człowieka w Ameryce łacińskiej. Teoria i praktyka, red. K. Derwich, M. Kania, Kraków 2014.

Andrzejczuk R., Prawa człowieka w świetle uwarunkowań kulturowych i prawnych, Lublin 2011.

Barankiewicz T., Transkulturowa orientacja metodologiczna w uprawianiu filozofii prawa – doświadczenia, szanse i ograniczenia, [w:] Transkulturowa filozofia prawa Antoniego Kościa, red. P. Stanisz, T. Barankiewicz, T. Barszcz, J. Potrzeszcz, Lublin 2016.

Carozza P.G., From Conquest to Constitutions – Retreving Latin American Tradition of the Idea of Human Rights, “Human Rights Quarterly” 2003, Vol. 25, No. 2.

Cesarz Z., Organizacja Państw Amerykańskich – OPA, [w:] Organizacje w stosunkach międzynarodowych. Istota – mechanizmy działania – zasięg, red. T. Łoś-Nowak, Wrocław 2009.

Domagała A., Florczak A., Międzynarodowe trybunały karne i praw człowieka, [w:] Organizacje w stosunkach międzynarodowych. Istota – mechanizmy działania – zasięg, red. T. Łoś-Nowak, Wrocław 2009.

Jabłoński M., Afrykański regionalny system ochrony wolności i praw, [w:] B. Banaszak, K. Complak, R. Wieruszewski, A. Bisztyga, M. Jabłoński, K. Wójtowicz, System ochrony praw człowieka, Kraków 2003.

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, t. 2: Komentarz do artykułów 19–59 oraz Protokołów dodatkowych, red. L. Garlicki, Warszawa 2011.

Kosmala-Kozłowska M., Dialog Zachód – Azja Wschodnia w dziedzinie praw człowieka. Wizje i praktyka, Toruń 2013.

Kraśkiewicz M., Regionalne systemy ochrony praw człowieka: europejski, międzyamerykański, azjatycki, afrykański, [w:] Uniwersalny i regionalny wymiar ochrony praw człowieka. Nowe wyzwania – nowe rozwiązania, red. J. Jaskiernia, t. 1, Warszawa 2014.

Lizak A., Afrykańskie instytucje bezpieczeństwa, Warszawa 2012.

Michałowska G., Problemy ochrony praw człowieka w Afryce, Warszawa 2008.

Międzynarodowa ochrona praw człowieka. Wybór dokumentów, wyb. i oprac. A. Bieńczyk-Missala, Warszawa 2008.

Osiatyński W., Prawa człowieka i ich granice, przeł. S. Kowalski, Kraków 2011.

Sidi Diallo B., Międzynarodowe instrumenty ochrony praw człowieka, Poznań 2010.

Viljoen A., International Human Rights in Africa, Oxford 2007, DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199218585.001.0001.

Zajadło J., Historia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka a spór o uniwersalizm – relatywizm, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2006, t. 15.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.543
Data publikacji: 2017-01-30 09:59:19
Data złożenia artykułu: 2016-02-28 15:40:29


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1071
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Bartosz Liżewski

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.