Ukryj
Pokaż wszystkie
Wyślij tekst przez e-mail Eminentissimo viro iuris consulto… Rzymscy juryści w tekstach epigraficznych
Streszczenie w języku polskim
Wśród źródeł poznania rzymskiej jurysprudencji stosunkowo niewiele miejsca zajmują teksty epigraficzne. Poza kilkoma wyjątkami (np. Ulpian, Salvius Julianus) brakuje źródeł epigraficznych, zwłaszcza inskrypcji nagrobkowych, odnoszących się do uczonych prawników, których dzieła stały się podstawą opracowania justyniańskich Digestów. Liczniejsze są niewielkie inskrypcje nagrobkowe z terenów prowincji, gdzie funkcja prawnika miała zapewne większe znaczenie wśród lokalnej społeczności. Niekiedy inskrypcje poświęcają więcej miejsca funkcjom państwowym jurysty niż jego twórczości naukowej. W rezultacie można stwierdzić, że największy pomnik wystawił jurystom klasycznym sam cesarza Justynian, przejmując fragmenty ich pism z podaniem nazwiska jurysty i tytułu dzieła, z którego dany fragment został zaczerpnięty. Chociaż niewiele wiemy o nich z tekstów epigraficznych i nie zachowały się ich kamienie nagrobne, to przez swoje dzieła pozostawili jednak po sobie pomniki trwalsze od kamienia i spiżu – myśl prawniczą, która stała się fundamentem nowożytnej dogmatyki prawa prywatnego i podstawą europejskiej kultury prawnej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Aliquot J., Les Tyriens dans le mond romain, [w:] P.L. Gautier, J. Aliquot, L. Nordiguian, Sources de l’histoire de Tyr, Beyrouth 2011.
Bund E., Salvius Julianus, Leben und Werk, “Aufstieg und Niedergang der Römischen Welt” 1976, Bd. 15, Teil 2.
Chéhab M.H., Inscription en l’honneur d’Ulpien, “Bulletin du Musée de Beyrouth” 1983, Vol. 33.
Crifó G., Ulpiano, “Aufstieg und Niedergang der Römischen Welt” 1976, Bd. 15, Teil 2.
Frakes R.M., Contra potentium iniurias: the Defensor Civitatis and Late Roman Justice, München 2001.
Guarino A., Salvius Julianus. Profilo biobibliografico, Napoli 1946 (“Labeo” 1964, Vol. 10).
Honoré T., Ulpian. Pionier of Human Rights, Oxford 2002.
Höbenreich E., Annona. Juristische Aspekte der stadtrömischen Lebensmittelversorgung im Prinzipat, Graz 1997.
Kodrębski J., Szkoły prawa w Rzymie wczesnego cesarstwa, Łódź 1974.
Kolańczyk K., O pochodzeniu i stanowisku społecznym prawników rzymskich, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1955, t. 7, z. 1.
Kolańczyk K., Prawo rzymskie, wyd. 5, Warszawa 1997.
Korporowicz Ł., Działalność legati iuridici w rzymskiej Brytanii, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 2010, Vol. 82.
Krawczuk A., Poczet cesarzy rzymskich. Pryncypat, Warszawa 1986.
Kunkel W., Herkunft und Soziale Stellung der römischen Juristen, Weimar 1952.
Kuryłowicz M., Ancarenus Nothus und Gaius von Hierapolis (miscellanea epigraphica: CIL VI 7193a; IGR IV 743), [w:] MATER FAMILIAS. Scritti romanistici per Maria Zabłocka, Warszawa 2016.
Kuryłowicz M., Cursus honorum, [w:] Wielka encyklopedia prawa, t. 1, Warszawa 2014.
Kuryłowicz M., D. 48, 24: De cadaveribus punitorum. Prawo rzymskie o zwłokach osób skazanych za przestępstwa przeciwko państwu, [w:] Salus rei publicae suprema lex. Ochrona interesów państwa w prawie karnym starożytnej Grecji i Rzymu, Lublin 2007.
Kuryłowicz M., Justynian i prawie 40 jurystów, [w:] Państwo, prawo, społeczeństwo w dziejach Europy Środkowej. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Józefowi Ciągwie w siedemdziesięciolecie urodzin, red. A. Lityński, Katowice – Kraków 2009.
Kuryłowicz M., Zur Tätigkeit der römischen Ädilen, Teil 3: (Die cura annonae), “Orbis Iuris Romani“ 2004, Bd. 9.
Lenel O., Das Edictum perpetuum. Ein Versuch zu seiner Wiederherstellung, 3 Aufl., Lepzig 1927.
Lenel O., Palingenesia iuris civilis, Vol. 1, Leipzig 1889 (Nachdruck Graz 1960).
Liebs D., Die Jurisprudenz im spätantiken Italien (260–640 n. Chr.), Berlin 1987.
Liebs D., Nichtliterarische römische Juristen der Kaiserzeit, [w:] Profil des Juristen in der Europäischen Tradition: Symposion aus Anlass des 70. Geburtstages von Franz Wieacker, Ebelsbach 1980.
Liebs D., Rechtskunde im römischen Kaiserreich. Rom und die Provinzen, [w:] Festschrift für Theo Mayer-Maly zum 70. Geburtstag, Köln 2002.
Liebs D., Römische Jurisprudenz in Africa, Berlin 1993.
Liebs D., Römische Jurisprudenz in Gallien, Berlin 2002.
Litewski W., Jurysprudencja rzymska, Kraków 2000.
Łuć I., Oddziały pretorianów w starożytnym Rzymie, Lublin 2004.
Modrzejewski J., Zawadzki T., La date de la mort d’Ulpien et la préfecture du prétoire au debut du règne d’Alexandre Sévère, “Revue historique de droit français et étranger” 1967, Vol. 45.
Nörr D., Drei Miszellen zur Lebensgeschichte des juristes Salvius Julianus, [w:] Daube noster: Essays in legal history for David Daube, ed. A. Watson, Edinbourgh 1974.
Rominkiewicz J., Domicjusz Ulpian, [w:] Wybitni prawnicy na przestrzeni wieków, red. M. Marszał, Wrocław 2006.
Ruciński S., Praefecti praetorio. Dowódcy gwardii pretoriańskiej od 22 roku przed Chr. do 282 roku po Chr., Bydgoszcz 2013.
Sitek B., Roma communis nostra patria est (D. 50.1.33) czy może Europa communis nostra patria est?, „Studia Prawnoustrojowe” 2010, t. 12.
Świadectwa epigraficzne. Historia starożytna w świetle inskrypcji, red. J. Bodel, Poznań 2008.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2016.25.3.497
Data publikacji: 2017-01-30 09:59:17
Data złożenia artykułu: 2016-01-14 10:12:31
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2017 Marek Kuryłowicz
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.