Przemyt wyrobów tytoniowych. Reakcja prawna na napływ z Europy Wschodniej

Mirosława Laszuk, Magdalena Perkowska

Streszczenie w języku polskim


Przemyt papierosów stanowi istotną część nielegalnego handlu papierosami w Unii Europejskiej. Najczęściej wskazywaną przyczyną dokonywania przemytu jest znacząca różnica w cenach papierosów, wynikająca z dużego udziału cła i podatków (przede wszystkim podatku akcyzowego) w cenie papierosów. Wielkość tego zjawiska w danym państwie zależy m.in. od położenia geopolitycznego oraz uwarunkowań prawnych, ekonomicznych i społecznych. Polska, uwzględniając jej położenie geopolityczne, jest jednym z państw Unii Europejskiej, w którym przebiegają „szlaki tranzytowe” przemytu papierosów, w tym szlak prowadzący przez wewnętrzną granicę z Litwą. Jednocześnie jest państwem, w którym wskaźniki wykrycia przemytu są wysokie. Istotne znaczenie ma tu przede wszystkim przeprowadzana przez administrację celną kontrola celna oparta na analizie ryzyka, wspierana międzynarodową wymianą informacji, a także współpraca tej administracji z innymi podmiotami na szczeblu krajowym, europejskim i międzynarodowym. Głównym celem artykułu jest identyfikacja rozwiązań prawnych w zakresie kontroli celnej jako podstawowego gwaranta przestrzegania zakazów i ograniczeń w międzynarodowym obrocie towarowym oraz ocena jej wpływu na wskaźniki wykrycia przemytu papierosów.


Słowa kluczowe


przemyt papierosów; kontrola celna; nielegalny handel papierosami; wskaźniki wykrycia przemytu papierosów; międzynarodowy obrót towarowy

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


LITERATURE

Allen E., The Illicit Trade in Tobacco Products and How to Tackle It, “World Customs Journal” 2012, vol. 6(2), DOI: https://doi.org/10.55596/001c.92843.

Buczkowski K., Dziekański P., Legal and Practical Challenges of Combating Illicit Trade of Tobacco in Poland, [in:] Combatting Illicit Trade on the EU Border: A Comparative Perspective, ed. C. Nowak, Cham 2021, DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-51019-0_6.

Cooper A., Witt D., The Linkage between Tax Burden and Illicit Trade of Excisable Products: The Example of Tobacco, “World Customs Journal” 2012, vol. 6(2), DOI: https://doi.org/10.55596/001c.92837.

Filippov S., The Smuggling of Tobacco Products in Europe: Criminogenic Potential Capacity, “Baltic Journal of Law & Politics” 2019, vol. 12(1), DOI: https://doi.org/10.2478/bjlp-2019-0002.

Fooks G.J., Peeters P., Evans-Reeves K., Illicit Trade, Tobacco Industry-Funded Studies and Policy Influence in the EU and UK, “Tobacco Control” 2014, vol. 23(1), DOI: https://doi.org/10.1136/tobaccocontrol-2012-050788.

Gutauskas A., Economic Crisis and Organized Crime in Lithuania, “Jurisprudencija” 2011, vol. 18(1).

Joossens L., Raw M., Cigarette Smuggling in Europe: Who Really Benefits?, “Tobacco Control” 1998, vol. 7(1), DOI: https://doi.org/10.1136/tc.7.1.66.

Joossens L., Raw M., From Cigarette Smuggling to Illicit Tobacco Trade, “Tobacco Control” 2012, vol. 21(2), DOI: https://doi.org/10.1136/tobaccocontrol-2011-050205.

Lampe K. von, The Illegal Cigarette Trade, [in:] International Criminal Justice, ed. M. Natarajan, New York 2011, DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511762116.025.

Lampe K. von, The Trafficking in Untaxed Cigarettes in Germany: A Case Study of the Social Embeddedness of Illegal Markets, [in:] Upper Worlds and Underworld in Cross-Border Crime, eds. P.C. van Duyne, K. von Lampe, N. Passas, Nijmegen 2002.

Lampe K. von, Kurti M.K., Shen A., Antonopoulos G.A., The Changing Role of China in the Global Illegal Cigarette Trade, “International Criminal Justice Review” 2012, vol. 22(1), DOI: https://doi.org/10.1177/1057567712436843.

Laszuk M., Uwarunkowania kontroli celnej w multicentrycznym systemie prawa, Warszawa 2019.

Laszuk M., Šramková D., Challenges of Customs Law during the Paradigm of “Facility and Security” in International Trade, “Białostockie Studia Prawnicze” 2021, vol. 26(5), DOI: https://doi.org/10.15290/bsp.2021.26.05.01.

Ministerstwo Finansów, Departament Kontroli Celnej i Akcyzowej oraz Kontroli Gier Hazardowych, Nielegalny obrót i nielegalne wytwarzanie wyrobów tytoniowych, “Wiadomości Celne” 2009, no. 9.

Nagy J., Tackling Cigarette Smuggling with Enforcement: Case Studies Reviewing the Experience in Hungary, Romania and the United Kingdom, “World Customs Journal” 2012, vol. 6(2), DOI: https://doi.org/10.55596/001c.92836.

Ross H., Vellios N., Clegg Smith K., Ferguson J., Cohen J.E., A Closer Look at ‘Cheap White’ Cigarettes, “Tobacco Control” 2016, vol. 25(5), DOI: https://doi.org/10.1136/tobaccocontrol-2015-052540.

Rowell A., Evans-Reeves K., Gilmore A.B., Tobacco Industry Manipulation of Data on and Press Coverage of the Illicit Tobacco Trade in the UK, “Tobacco Control” 2014, no. 23, DOI: https://doi.org/10.1136/tobaccocontrol-2013-051397.

Sou G., Preece R., Reducing the Illicit Trade in Tobacco Products in the ASEAN Region: A Review of the Protocol to Eliminate Illicit Trade in Tobacco Products, “World Customs Journal” 2013, vol. 7(2), DOI: https://doi.org/10.55596/001c.92962.

Stasiak K., Occupation: Petty Smuggler. On the Effectiveness of Carrying Out Selected Non-Custodial Penalties against Smugglers, “Białostockie Studia Prawnicze” 2023, vol. 28(1), DOI: https://doi.org/10.15290/bsp.2023.28.01.13.

ONLINE SOURCES

Calderoni F., Brener A., Karayotova M., Rotondi M., Zorc M., The Belarusian Hub for Illicit Tobacco, 2016, https://www.transcrime.it/wp-content/uploads/2016/06/The-Belarusian-Hub-for-Illicit-Tobacco.pdf (access: 11.5.2024).

Centralne Biuro Śledcze Policji, Sprawozdanie z działalności Centralnego Biura Śledczego Policji za 2020 rok (w ujęciu statystycznym), 2021, https://cbsp.policja.pl/download/3/382090/Raportstatystyczny2021.pdf (access: 11.5.2024).

European Anti-Fraud Office, The OLAF Report 2021: Twenty-Second Report of the European Anti-Fraud Office, 1 January to 31 December 2021, Luxembourg 2022, https://anti-fraud.ec.europa.eu/system/files/2022-09/olaf-report-2021_en.pdf (access: 14.5.2024).

Europol, OCTA 2011: EU Organised Crime Threat Assessment, 2011, https://www.europol.europa.eu/cms/sites/default/files/documents/octa_2011_1.pdf (access: 16.10.2022).

Jeffray C., On Tap Europe: Organised Crime and Illicit Trade in Poland. Country Report, 22.8.2016, https://static.rusi.org/201608_op_on_tap_europe_poland.pdf (access: 11.5.2024).

Johnston N., Kegö W., Wenngren C., Cigarette Smuggling: Poland to Sweden, 2016, https://isdp.eu/wp-content/uploads/2016/10/Cigarette-Smuggling-Report-2016.pdf (access: 11.5.2024).

KPMG, Illicit Cigarette Consumption in the EU, UK, Norway and Switzerland: 2019 Results, 18.6.2020, https://www.pmi.com/resources/docs/default-source/stop-illegal-blogs/kpmg-report-illicit-cigarette-consumption-in-the-eu-uk-norway-and-switzerland-2019-results.pdf (access: 10.5.2024).

KPMG, Project SUN: A Study of the Illicit Cigarette Market in the European Union, Norway and Switzerland. 2015 Results, 2016, https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/pdf/2016/06/project-sun-report.pdf (access: 12.5.2024).

Merriman D., Economics of Tobacco Toolkit, Tool 7: Understand, Measure, and Combat Tobacco Smuggling, 2013, https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/16267 (access: 11.5.2024).

Ministerstwo Finansów, Strategia Działania Służby Celnej w zakresie zwalczania przemytu wyrobów tytoniowych w latach 2009–2011, Warszawa 2009, https://www.e-clo.gov.pl/documents/764034/928139/strategiatab_wer2_9_12_08.pdf (access: 23.1.2023).

World Bank Group, Confronting Illicit Tobacco Trade: A Global Review of Country Experiences, 2019, http://documents.worldbank.org/curated/en/677451548260528135/Confronting-Illicit-Tobacco-Trade-a-Global-Review-of-Country-Experiences (access: 11.5.2024).

World Customs Organization, Glossary of International Customs Terms, December 2018, http://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/topics/facilitation/instruments-and-tools/tools/glossary-of-international-customs-terms/glossary-of-international-customs-terms.pdf (access: 29.1.2023).

World Health Organization, The Cigarette “Transit” Road to the Islamic Republic of Iran and Iraq: Illicit Tobacco Trade in the Middle East, 2008, http://www.emro.who.int/images/stories/tfi/documents/wntd-2008/tobacco_trade_middle_east.pdf (access: 11.5.2024).

MISCELLANEOUS

Communication from the Commission to the Council and the European Parliament: Stepping up the fight against cigarette smuggling and other forms of illicit trade in tobacco products – A comprehensive EU Strategy, COM/2013/0324 final.

Trade Facilitation Agreement – TFA, WTO, WT/L/940.

LEGAL ACTS

Council Directive 2011/64/EU of 21 June 2011 on the structure and rates of excise duty applied to manufactured tobacco (OJ L 176/24, 5.7.2011).

Council Regulation (EEC) No. 2658/87 of 23 July 1987 on the tariff and statistical nomenclature and on the Common Customs Tariff (OJ L 256/1, 7.9.1987).

Council Regulation (EC) No. 73/2009 of 19 January 2009 establishing common rules for direct support schemes for farmers under the common agricultural policy and establishing certain support schemes for farmers, amending Regulations (EC) No. 1290/2005, (EC) No. 247/2006, (EC) No. 378/2007 and repealing Regulation (EC) No. 1782/2003 (OJ L 30/16, 31.1.2009).

International Convention on the simplification and harmonisation of customs procedures (the WCO Kyoto Convention), adopted in 1973.

Regulation (EU) No. 952/2013 of the European Parliament and of the Council of 9 October 2013 laying down the Union Customs Code (OJ L 269/1, 10.10.2013).

Regulation (EU) 2015/1525 of the European Parliament and of the Council of 9 September 2015 amending Council Regulation (EC) No. 515/97 on mutual assistance between the administrative authorities of the Member States and cooperation between the latter and the Commission to ensure the correct application of the law on customs and agricultural matter (OJ L 243/1, 18.9.2015).

WHO Framework Convention on Tobacco Control, 21 May 2003, 42 I.L.M. 518 (2003).

CASE LAW

Judgment of the Court (Sixth Chamber) of 3 March 2005 in case C-195/03, Ministerie van Financiën v Merabi Papismedov and Others, ECLI:EU:C:2005:131.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2024.33.2.239-258
Data publikacji: 2024-06-27 10:20:47
Data złożenia artykułu: 2023-02-09 13:24:33


Statystyki


Widoczność abstraktów - 444
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Mirosława Laszuk, Magdalena Perkowska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.