Pozycja prawna Narodowego Banku Polskiego jako strażnika wartości pieniądza w świetle normatywnych uwarunkowań ładu pieniężnego

Streszczenie w języku polskim

Artykuł dotyczy problematyki o dużej doniosłości z punktu widzenia współczesnych wyzwań. Celem podstawowym jest identyfikacja problemów i instrumentów prawnych, które mają podstawowe znacznie w perspektywie określonych w ustawie o Narodowym Banku Polskim (NBP) oraz w art. 227 ust. 1 Konstytucji RP jego zadań dotyczących ochrony wartości pieniądza i utrzymania stabilnego poziomu cen. Istotne w tym kontekście jest zrozumienie problemu wartości pieniądza w ogóle i właściwe podejście do statusu prawnego NBP w kontekście budowania ładu pieniężnego oraz prawnych możliwości jego działania w tym zakresie. Niewątpliwie istotnym atrybutem NBP w tym zakresie jest prawnie gwarantowana jego niezależność od wszelkich organów państwa oraz wyartykułowanie w ramach systemu prawa jego podstawowych form działania. Podstawowe znaczenie dla problemu określonego w tytule artykułu ma niewątpliwie zrozumienie w praktyce działania NBP podstawowych instrumentów prawnych w zakresie ochrony wartości pieniądza. Należy do nich w szczególności zaliczyć: ustalanie i realizację polityki pieniężnej, zapobieganie nadmiernej inflacji oraz wzrostowi cen towarów i usług, a także wykorzystanie stóp procentowych w procesie stabilizacji wartości pieniądza i kształtowania cen. Oddzielnym problemem staje się kwestia emisji pieniądza, zwłaszcza gdy mamy do czynienia z jego dodrukowywaniem. W konkluzji należałoby stwierdzi, że troska o ład pieniężny jest kluczowym elementem budowania podstaw ładu gospodarczego, finansowego, socjalnego i prawnego w państwie. Chociaż artykuł koncentruje się i opiera na prawie polskim, to jednak posiada również wartość poznawczą ujmowaną w perspektywie ponadnarodowej. W pracy zastosowano przede wszystkim metodę dogmatyczną, a w mniejszym zakresie także inne metody.