Brak rzetelnej sądowej kontroli aresztu tymczasowego po wydaniu ściganego jako bezwzględna przeszkoda do ekstradycji
Streszczenie w języku polskim
Artykuł stanowi opracowanie naukowe przygotowane metodą dogmatyczną. Jego przedmiotem jest jedno z najbardziej newralgicznych zagadnień, którym zajmował się Sąd Najwyższy w ostatnich latach w obszarze wykładni bezwzględnych przeszkód ekstradycyjnych, tj. problem braku niezwłocznej i z urzędu sądowej kontroli pozasądowego aresztu tymczasowego na etapie postępowania przygotowawczego w państwie żądającym wydania ściganego. W jednym ze swych orzeczeń, kluczowym w tej kwestii, Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że brak ten nie jest wystarczającą podstawą do stwierdzenia prawnej przeszkody do wydania ściganego. Argumentacja Sądu wyjaśniająca to stanowisko nie zasługuje na pełną aprobatę. Jest wyrazem niedostrzeżenia znaczenia, wynikającego z art. 5 ust. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz art. 9 ust. 3 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, wymogu niezwłocznego postawienia z urzędu każdego tymczasowo aresztowanego przed oblicze sądu w kontekście jego bezpieczeństwa osobistego. Należy przyjąć, że brak na etapie postępowania przygotowawczego niezwłocznej i z urzędu kontroli aresztu tymczasowego, obejmującej postawienie osadzonego przed obliczem sędziego, po przekazaniu ściganego władzom państwa wzywającego, może być podstawą do przyjęcia, że z tego powodu istnieje uzasadniona obawa naruszenia jego bezpieczeństwa osobistego. Oceny takiej należy dokonywać a casu ad casum, w razie potrzeby po uzupełnieniu informacji od strony wzywającej.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
LITERATURE
Hofmański P., [in:] Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, vol. 1: Komentarz do artykułów 1–18, ed. L. Garlicki, Legalis 2010.
Nita B., Hermeliński W., Prawa i wolności obywatelskie w postępowaniu ekstradycyjnym, [in:] Transformacja systemów wymiaru sprawiedliwości, vol. 2: Proces transformacji i dylematy wymiaru sprawiedliwości, ed. J. Jaskiernia, Toruń 2011.
Nita-Światłowska B., [in:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, ed. J. Skorupka, Warszawa 2016.
Nowicki M.A., Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2006, Warszawa 2007.
Płachta M., Prawa człowieka w kontekście przeszkód ekstradycyjnych, “Palestra” 2003, no. 5–6.
Steinborn S., [in:] Komentarz aktualizowany do art. 425–673 Kodeksu postępowania karnego, ed. L. Paprzycki, LEX/el. 2015.
Zach G., [in:] The United Nations Convention against Torture and Its Optional Protocol: A Commentary, eds. M. Nowak, M. Birk, G. Monina, Oxford 2019.
ONLINE SOURCES
Council of Europe, 24th General Report of the CPT: European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment, Strasbourg 2015, https://rm.coe.int/1680696a9c (access: 16.4.2024).
LEGAL ACTS
Act of 19 April 1969 – Criminal Procedure Code (Journal of Laws 1969, no. 13, item 96, as amended).
Act of 6 June 1997 – Criminal Procedure Code (consolidated text, Journal of Laws 2022, item 1375).
Agreement between the Polish People’s Republic and the Republic of Tunisia on legal assistance in civil and criminal matters, signed in Warsaw on 22 March 1985 (Journal of Laws 1987, no. 11, item 71).
Agreement between the Polish People’s Republic and the Turkish Republic on legal assistance in criminal matters, extradition and transfer of sentenced persons, signed in Ankara on 9 January 1989 (Journal of Laws 1991, no. 52, item 552, as amended).
Agreement on legal assistance and legal relations in civil, family, labour and criminal matters of 26 October 1994, concluded between the Republic of Poland and the Republic of Belarus (Journal of Laws 1995, no. 128, item 619).
Charter of Fundamental Rights of the European Union (OJ C 326/391, 26.10.2012).
Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws 1997, no. 78, item 483, as amended).
Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, Rome, 4 November 1950, ETS no. 005.
Convention against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment, adopted by the United Nations General Assembly on 10 December 1984, UNTS, vol. 1465, p. 85.
International Covenant on Civil and Political Rights, opened for signature in New York on 19 December 1966, UNTS, vol. 999, p. 171 and vol. 1057, p. 407.
CASE LAW
Decision of the Court of Appeal in Wroclaw of 21 January 2004, II AKz 407/03, LEX no. 116783.
Decision of the Court of Appeal in Lublin of 5 May 2005, II AKz 114/05, LEX no. 287466.
Decision of the Human Rights Committee of 24 July 2008, 1450/2006, in case Komarovski v. Turkmenistan.
Decision of the Supreme Court of 20 April 2011, IV KK 422/10, LEX no. 846391.
Decision of the Supreme Court of 5 April 2017, III KO 112/16, LEX no. 2281234.
Decision of the Supreme Court of 4 April 2018, III KK 355/17, LEX no. 2486129.
Decision of the Supreme Court of 7 August 2019, III KK 241/19, LEX no. 2740953.
Decision of the Supreme Court of 4 September 2019, IV KO 78/19, LEX no. 3364086.
Decision of the Supreme Court of 20 May 2020, I KO 6/19, LEX no. 3106001.
Judgment of the ECtHR of 18 December 1996 in case Aksoy v. Turkey, application no. 21987/93.
Judgment of the ECtHR of 29 April 1999 in case Aquilina v. Malta, application no. 25642/94.
Judgment of the ECtHR of 4 July 2000 in case Niedbala v. Poland, application no. 27915/95.
Judgment of the ECtHR of 2 July 2002 in case Dacewicz v. Poland, application no. 34611/97.
Judgment of the ECtHR of 19 December 2002 in case Salapa v. Poland, application no. 35489/97.
Judgment of the ECtHR of 3 April 2003 in case Klamecki v. Poland, application no. 31583/96.
Judgment of the ECtHR of 11 July 2006 in case Harkman v. Estonia, application no. 2192/03.
Judgment of the ECtHR of 17 January 2012 in case Othman (Abu Qatada) v. UK, application no. 8139/09.
Judgment of the ECtHR of 26 June 2014 in case Shcherbina v. Russia, application no. 41970/11.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2024.33.2.281-298
Data publikacji: 2024-06-27 10:20:50
Data złożenia artykułu: 2022-11-30 15:24:03
Statystyki
Wskaźniki
Odwołania zewnętrzne
- Brak odwołań zewnętrznych
Prawa autorskie (c) 2024 Przemysław Tarwacki
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.