Mediewistyczne ujęcie idei pokoju na przykładzie doktryny Marsyliusza z Padwy

Małgorzata Łuszczyńska

Streszczenie w języku polskim


Celem artykułu jest wskazanie na złożoność idei pokoju, która – ukształtowana w epoce średniowiecza – jest fundamentem wielu współczesnych instytucji z zakresu szeroko rozumianego życia społecznego. Idea pokoju stanowi główny nurt rozważań, składający się z szeregu zagadnień. Pełne przedstawienie idei pax wymaga odniesienia do społecznej natury człowieka oraz do relacji jednostki z grupą społeczną, w ramach której owa jednostka egzystuje. Problematyka pokoju jest również zespolona z ideą dobra wspólnego. Charakterystyka idei bonum commune nie jest możliwa bez odniesienia do kwestii ordo i do istoty sprawiedliwości. Autorka stawia tezę, że mediewistyczna koncepcja pax łączy w sobie refleksję polityczną, prawną i moralną. Rozwija się niezależnie od teorii wojen. Na szczególną uwagę zasługuje idea pokoju w myśli Marsyliusza z Padwy, który korzystając z dorobku Arystotelesa oraz bazując na ideach wypracowanych w średniowieczu, stworzył oryginalną koncepcję pokoju.


Słowa kluczowe


idea pokoju; idea dobra wspólnego; życie społeczne; średniowiecze; Marsyliusz z Padwy

Pełny tekst:

PDF (English)

Bibliografia


LITERATURE

Aristotle, Politics, Kitchener 1999.

Borgosz J., Drogi i bezdroża filozofii pokoju, Warszawa 1989.

Contamine P., Wojna w średniowieczu, Gdańsk–Warszawa 2004.

Ehrlich L., Polski wykład prawa wojny XV wieku, Warszawa 1955.

Gewirth A., Marsilius of Padua: The Defender of Peace, vol. 1: Marsylius of Padua and Medieval Political Philosophy, New York 1951, DOI: https://doi.org/10.7312/gewi91930.

Gilson E., Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich, Warszawa 1966.

Heinzmann R., Filozofia średniowiecza, Kęty 1999.

Kowalczyk S., Filozofia pokoju św. Tomasza z Akwinu, “Roczniki Nauk Społecznych” 1988–1989, vol. 16–17.

Krusiński L., Marsyliusza z Padwy „Defensor pacis” w świetle dawnych i współczesnych opinii, “Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2006, no. 2.

Kucharczyk J., Koncepcje władzy w myśli chrześcijańskiej jako modele przywództwa w Kościele, “Theologica Wratislaviensia” 2014, vol. 9.

Kuksewicz Z., Zarys filozofii średniowiecznej Europy Zachodniej, Warszawa 1986.

Löffelberger M., Marsilius von Padua: Das Verhältnis zwischen Kirche und Staat im „Defensor Pacis“, “Schriften zur Rechtsgeschichte” 1992, vol. 57, DOI: https://doi.org/10.3790/978-3-428-47523-0.

Łuszczyńska M., Łuszczyński A., Wojna sprawiedliwa, a nie święta. Średniowieczne koncepcje konfliktów zbrojnych, “Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 2019, vol. 41(4), DOI: https://doi.org/10.19195/2300-7249.41.4.1.

Maiolo F., Medieval Sovereignty: Marsilius of Padua and Bartolus of Saxoferrato, Delft 2007.

Marsilius of Padua, Defensor pacis, New York 2001.

Michalik M., Moralność a wojna, Warszawa 1972.

Moreno-Riaño G., Nederman C.J. (eds.), The World of Marsilius of Padua, Turnhout 2006.

Pawlak M., Teoria prawa Marsyliusza z Padwy, “Politeja” 2015, vol. 12(9), DOI: https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.39.01.

Rau Z., Tulejski T. (eds.), Bellum iustum versus bellum sacrum. Uniwersalny spór w refleksji średniowiecznej. Konstatacja 1414–1418, Toruń 2014.

Sadowski M., Godność człowieka i dobro wspólne w papieskim nauczaniu społecznym, Wrocław 2010.

Segall H., Der „Defensor Pacis“ des Marsilius von Padua: Grundfragen der Interpretation, Wiesbaden 1959.

Syros V., Marsilius of Padua at the Intersection of Ancient and Medieval Traditions of Political Thought, Toronto–Buffalo–London 2012, DOI: https://doi.org/10.3138/9781442687011.

Szczech T., Państwo i prawo w doktrynie św. Augustyna, Marcina Lutra i Jana Kalwina, Łódź 2006.

Torraco S.F., Piests as Physicians of Souls in Marsilius of Padua’s “Defensor pacis”, San Francisco 1991.

Wójtowicz A., Model władzy państwowej Marsyliusza z Padwy, Katowice 1977.

ONLINE SOURCES

Saint Augustine, The City of God, https://files.romanroadsstatic.com/materials/romans/nicene-christianity/City%20of%20God.pdf (access: 1.10.2022).

Sancti Thomae de Aquino, Quaestiones disputatae de veritate, https://isidore.co/aquinas/QDdeVer.htm (access: 1.10.2022).




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2023.32.3.111-124
Data publikacji: 2023-09-29 15:54:20
Data złożenia artykułu: 2022-10-04 20:11:18


Statystyki


Widoczność abstraktów - 482
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF (English) - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2023 Małgorzata Łuszczyńska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.