The Right to a Natural and Dignified Death

Krzysztof Orzeszyna

Abstract


The article addresses the issue of the right to natural and dignified dying in the case-law of the European Court of Human Rights. The right to life enshrined in Article 2 of the European Convention on Human Rights is currently balanced in judicial practice with the right to privacy. The right to effectively demand inflicting death is usually located in the sphere of autonomous human decisions. However, not only is the construction of such a right contrary to the principle of dignity of every person, but it would erode the guarantees vested in any terminally-ill person. The analysis of Strasbourg’s case-law setting a common standard for the ECHR Member States does not make it possible to assume the existence of the right to death as a subjective right of an individual. In the area of the protection of human life, States are obliged to take positive action. That relatively established case-law was clearly modified in the case Lambert and others v. France, as the Court crossed the red line in favour of passive euthanasia, accepting the vague French procedural rules recognizing artificial nutrition and hydration of the patient as a form of therapy that may be discontinued.


Keywords


right to life; right to a natural and dignified death; right to privacy; overzealous treatment

References


LITERATURE

Amos M., Human Rights Law, Oregon 2014.

Bańczyk A., Zaprzestanie uporczywej terapii na tle orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Lambert i inni przeciwko Francji, „Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego” 2017, vol. 15.

Boniecka M., Sztandera F., Kryteria dyferencjacji dozwolonego od niedozwolonego zaniechania terapii – aspekty socjologiczne i prawne, „Medyczna Wokanda” 2018, no. 10.

Bosek L., Wspomagane samobójstwo, [in:] Prawo wobec medycyny i biotechnologii. Zbiór orzeczeń z komentarzami, ed. M. Safjan, Warszawa 2011.

Chanu A., Article 9, [in:] Convention sur les Droits de l’Homme et la Biomédicine. Analyses et commentaires, eds. H. Gros Espiell, J. Michaud, G. Teboul, Paris 2010.

Czepek J., Trybunał zgadza się na eutanazję bierną – Lambert i inni v. Francja, https://strasbourgcaselaw.wordpress.com/2015/06/08/trybunal-zgadza-sie-na-eutanazje-bierna-lambert-i-inni-v-francja [access: 10.07.2020].

Garlicki L., Komentarz do art. 8, [in:] Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, vol. 1: Komentarz do artykułów 1–18, ed. L. Garlicki, Warszawa 2010.

Górski M., Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 5 czerwca 2015 r. w sprawie Lambert i inni przeciwko Francji (skarga nr 46043/14), „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2017, no. 2.

Gronowska B., Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu z dnia 3 kwietnia 2001 r. w sprawie Keenan przeciwko Wielkiej Brytanii (dot. problemu bezpieczeństwa osobistego osób pozbawionych wolności), „Prokuratura i Prawo” 2001, no. 7–8.

Grzymkowska M., „Prawo do śmierci” w świetle orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Diane Pretty v. Wielka Brytania, „Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego” 2003.

Grzymkowska M., Standardy bioetyczne w prawie europejskim, Warszawa 2009.

Guénois J.-M., Des réactions de dépit et d’amertume, « Le figaro » 2019, no. 23299.

Kalita T., Prawo człowieka do śmierci przegląd orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Artykuły wygłoszone podczas konferencji, „Przegląd Prawno-Ekonomiczny” 2012, no. 4.

Manaï D., Droits de l’homme et biomédecine, [in:] Introduction aux droits de l’homme, eds. M. Hertig Randall, M. Hottelier, Genéve–Zurich–Bâle 2014.

Orzeszyna K., Skwarzyński M., Tabaszewski R., Prawo międzynarodowe praw człowieka, Warszawa 2020.

Renucci J.-F., Droit européen des droits de l’homme. Droits et libertés fondamentaux garantis par la CEDH, Paris 2013.

Safjan M., Eutanazja a autonomia pacjenta – granice ochrony prawnej, [in:] Prawo – społeczeństwo – jednostka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Leszkowi Kubickiemu, eds. A. Łopatka, B. Kunicka-Michalska, S. Kiewlicz, Warszawa 2003.

Safjan M., Eutanazja a autonomia pacjenta. Granice ochrony prawnej, [in:] Między życiem a śmiercią. Uzależnienia, eutanazja, sytuacje graniczne, eds. W. Bołoz, M. Ryś, Warszawa 2002.

Safjan M., Prawo i medycyna, Warszawa 1998.

Szeroczyńska M., Jak dać diabłu ogarek i nie poparzyć palców. Orzeczenie Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu w sprawie Koch v. Niemcy (skarga nr 497/09) z 19 lipca 2012 r., www.prawaczlowieka.edu.pl/index.php?orzeczenie=3d41b7fd29fc9fc9b4ab18b63e1727b59b9eb5df1e2-b0 [access: 10.07.2020].

Śledzińska-Simon A., Rola Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w kształtowaniu standardów w zakresie bioetyki i biotechnologii, [in:] Prawa człowieka wobec rozwoju biotechnologii, eds. L. Kondratiewa-Bryzik, K. Sękowska-Kozłowska, Warszawa 2013.

Tabaszewski R., The Permissibility of Limiting Rights and Freedoms in the European and National Legal System Due to Health Protection, “Review of European and Comparative Law” 2020, no. 3.

Viry M. de, Mourir dans la gignité, c’est s’en remettre à l’amour des hommes, « Le figaro » 2019, no. 23299.

Wach B., Próba oceny sytuacji granicznych związanych z chorobą i umieraniem, „Etyka Praktyczna” 2012, no. 3.

Wąsek-Wiaderek M., „Prawo do godnej śmierci” w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, [in:] Eutanazja, ed. M. Mozgawa, Warszawa 2015.

LEGAL ACTS

Code de la santé publique du 7 octobre 1953.

Convention for the protection of Human Rights and Dignity of the Human Being with regard to the Application of Biology and Medicine: Convention on Human Rights and Biomedicine, ETS no. 164, www.coe.int/en/web/conventions/full-list/-/conventions/treaty/164 [access: 25.04.2020].

Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms of 4 November 1950 (Journal of Laws 2003, no. 61, item 284 as amended).

Loi nº 2005-370 du 22 avril 2005 relative aux droits des malades et à la fin de vie, JORF nº 116 du mai 2005.

Loi nº 2016-87 créant de nouveaux droits en faveur des malades et des personnes en fin de vie, JORF nº 0028 du 3 février 2016.

Recommendation 1418 (1999). Protection of the human rights and dignity of the terminally ill and the dying (25 June 1999), https://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/Xref-XML2HTML-EN.asp?fileid=16722〈=en [access: 25.04.2020].

Recommendation 1859 (2012). Protecting human rights and dignity by taking into account previously expressed wishes of patients (25 January 2012), http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/X2H-Xref-ViewPDF.asp?FileID=18064〈=en [access: 25.04.2020].

CASE LAW

Judgement of the ECtHR of 3 April 2001, case 27229/95, Keenan v. United Kingdom.

Judgement of the ECtHR of 29 April 2002, case 2346/02, Pretty v. United Kingdom.

Judgement of the ECtHR of 20 January 2011, case 31322/07, Haas v. Switzerland.

Judgement of the ECtHR of 19 July 2012, case 497/09, Koch v. Germany.

Judgement of the ECtHR of 14 May 2013, case 67810/10, Gross v. Switzerland.

Judgement of the ECtHR (Great Chamber) of 5 June 2015, case 46043/14, Lambert and others v. France.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/sil.2020.29.4.221-232
Date of publication: 2020-09-30 22:31:51
Date of submission: 2020-04-14 11:47:32


Statistics


Total abstract view - 1650
Downloads (from 2020-06-17) - PDF - 0 PDF (Język Polski) - 0

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2020 Krzysztof Orzeszyna

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.